Vrijdag 11 december gaat Raarrr in première, de nieuwste Veenfabriekproductie. Een gesprek met regisseur Joep van der Geest en musicus Ton van der Meer over (het toegankelijk maken van) moderne muziek. (Foto's: J.P. Kranenburg)

Nieuwste Veenfabriekproductie: Raarrr

Over smaak valt niet te twisten; of juist wél. Wat de een mooi vindt, kan een ander verschrikkelijk lelijk vinden. Je moet dan in elk geval wel weten van het bestaan. Wat je niet kent… Onbekendheid met moderne muziek. Dat is één van de drijfveren van regisseur/acteur Joep van der Geest om de muziektheaterproductie Raarrr te maken. De kerstsfeer is overdadig aanwezig In café In de Oude Marenpoort als we Van der Geest en Ton van der Meer (musicus/speler) ontmoeten om over Raarrr te praten.

Ontoegankelijk?!
De flyer noemt het ‘rebelleren tegen het hermetisch imago van moderne muziek’. Met zulke woorden dus een voorstelling voor een select publiek? “Nou, nee”, vinden beiden, “de voorstelling is gebaseerd op de vaststelling dat muziek van hedendaagse componisten buiten beeld lijkt gevallen. Ook op conservatoria is de aandacht voor moderne muziek minimaal. Het imago is ‘moeilijk’, ‘ontoegankelijk’, ‘onbegrijpelijk’ en er is veel te weinig aan gedaan om dat te veranderen. Kunst – en dat ís het – zou zichzelf moeten uitleggen. Wij zien dat dat niet zo werkt en dat je wel degelijk de context, de bedoeling mede moet aanreiken”.

Een andere wereld
Nadat we anderhalf uur door de wereld van de moderne componisten en hun muziek zijn geraasd, blijven we achter met een beeld van een wereld die rijk is aan detail, gedachten, meningen en visies. Een wereld ook die je eigenlijk (een beetje) moet kennen om de muziek die daar wordt gemaakt, te plaatsen. “Nee, je wordt helemaal niet geacht alle muziek die we gaan brengen na afloop ook mooi te vinden. We willen je die wereld laten zien”.

Variatie
Moeilijkdoenerij, dus? Joep en Ton zijn niet bepaald vertegenwoordigers van die houding. “Je zult verschillende soorten moderne muziek tegenkomen. Maar vooral ook discussies tussen de muzikanten hóe en waarom zo je iets moet spelen”. De voorstelling draait om een voor deze voorstelling geschreven muziekstuk van componiste Lam Lai. Maar hoe speel je dat? Waar liggen nadrukken? Wat bedóelt ze in vredesnaam? Dat leidt tot discussie, gelardeerd met argumenten ondersteunende muziek(fragmenten), zinnige en onzinnige argumenten. Dat kan grappig uitpakken met een serieuze ondertoon.

Pling plong
Je moet wellicht muziektheater van hoog niveau maken voordat je jezelf ter discussie durft te stellen. “Zit je nog steeds bij de pling-plongfabriek?”, is de vraag die Van der Geest geregeld te horen kreeg van vrienden en bekenden. Pling-plong?! Maar in zijn tien jaar Veenfabriek was hij juist tot de ontdekking gekomen dat het veel meer is dan dat. “Toen ik bij de Veenfabriek kwam, zei de naam Louis Andriessen me niets. Echt. De hele twintigste eeuwse muziek kreeg geen aandacht”. Zou het geen tijd zijn om daarover een voorstelling te maken? Over die ‘elitaire, moeilijke muziek’.

Dwarsverbanden
“Kunst zoekt grenzen op”, legt Van der Geest uit, “maar het is vreemd dat er wel voldoende aandacht is voor moderne beeldende kunst, literatuur en films, maar dat muziek bijna onzichtbaar is”. Het is ook lastig. Kunst eist in alle gevallen aandacht. Maar waar je een beeld, een schilderij of een boek in je eigen tempo tot je kan laten komen, ben je bij muziek helemaal afhankelijk van de compositie. Die bepaalt je tijd en waarneming. Wie eenmaal met Ton aan de praat raakt over de achtergronden van moderne muziek krijgt ineens dwarsverbanden te zien naar beeldende kunst, naar Frank Zappa, naar technologische muziek, naar de definitie van muziek, naar John Cage over ‘stilte’ en ‘woorden als muziek’, maar vooral naar een wereld die hij en Joep willen open stellen voor veel meer mensen dan ‘een elite’.

Veel muziek, en meer
Raarrr is een typische Veenfabriek voorstelling: heel veel muziek, dubbele lagen, serieus maar net zo hard komisch als dat moet. Wat de voorstelling ongetwijfeld zal doen, is een extra dimensie toevoegen aan “gecomponeerde muziek”, zoals Ton dat omschrijft. Niet om het nu plots wél mooi te vinden, wel om het vanaf nu beter te kunnen plaatsen.

Raarrr is aanstaande 9, 10 en 11 december – de première – in Leiden te zien en daarna tot eind februari in diverse theaters in het land. Kaarten voor de voorstellingen in Theater Ins Blau zijn verkrijgbaar via het theater.

 

(Aanpassing 09 december: De Veenfabriek publiceerde een trailer van de voorstelling op YouTube.

Cultuur Leiden


Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden

E-mail
redactie@sleutelstad.nl

Telefoon Redactie
071 - 5235907

Privacy Policy

×