Deel dit bericht!  

'Bees on tour', of breng meer variatie in de stad

In een stad heerst de menselijke maat: de straten, de stoepen, de vaarten, de huizen, alles is gemaakt voor en door mensen. Zo is het ooit ook bedoeld geweest. Mensen veroverden verschillende soorten ruimte op de natuur. Veroverden, en dus waren er ook verliezers. Die verliezers krijgen sinds kort meer en meer aandacht, ook in Leiden. Zonder insecten en diverse soorten (klein)wild redden we het niet. Bekend en angstwekkend (voor)beeld is de bij zonder wie enorme delen van onze voedselketen in elkaar storten en zullen verdwijnen. Leiden is daarom actief bezig met het creëren van een omgeving waarin mens én dier zich behaaglijk voelen. Woensdag en donderdag trekt daarom een karavaantje door de stad met Bees On Tour: voorlichting over veranderingen in het openbaar groen.

Saai
Het viaduct over de Willem de Zwijgerlaan ziet er mooi groen uit met z’n gladgemaaide grasvelden en een enkele boom. Voor veel dieren is het echter niets meer of minder dan een enorme woestijn. Zij vinden er geen voedsel en zijn evenmin in staat zich ongezien te verplaatsen. Zelfs de honden die vaak op dit soort van grasvelden worden uitgelaten, vinden er niet veel meer dan een uitrengelegenheid. Verder is het er saai en prikkelloos.

Bladeren
Het veld gaat echter veranderen. Er komt variatie; het wordt mooier, kleuriger, gevarieerder, spannender. De vorm zal zich niet makkelijk laten herkennen, maar in de vorm van bladeren komen er perken met als nerven hoge siergrassoorten en daaromheen bloeiende planten als blad. Geen strakke geometrische vormen, maar plukken geregelde natuur. Want de natuur z’n beloop laten, is ook niet de bedoeling. Karen Jansen van de gemeente Leiden (ontwerp en mobiliteit) vertelt dat het vooral een zoeken is naar een goede balans “waarbij iedereen zich prettig voelt”. Samen met Maarten Bekkers van Stedelijk Beheer houdt zij zich bezig met een stedelijke infrastructuur die ook insecten- en dierenleven mogelijk maakt in de stad. Een groot deel daarvan bestaat al. Op een paar plaatsen moet de openbare ruimte nog worden aangepast. En er zijn nog enkele hiaten in de verbindingen.

Voor en tegen
Voor sommigen is natuur iets lelijks. Die zien liefst biljartlaken grasvelden. “We hebben lang geleden ook meegemaakt dat omwonenden zélf het gras gingen maaien omdat ze het te hoog vonden. Niet doorhebbend dat dat een bedoeling heeft”. Voor anderen kan het niet ruig genoeg zijn. Karen en Maarten zoeken een middenweg “omdat je nooit iedereen tevreden kunt stellen”. Wat ze echter wel scherp bewaken, is dat er verbindingen ontstaan waardoor ook insecten en kleine dieren zich in de stad kunnen bewegen en zich prettig voelen. Kinderen spreekt dat in elk geval wel aan, zeker de drie jongetjes die in de boeken staan te bladeren en te loeren naar de aardbei-met-chocola. Heel beleefd “mag ik dit opeten, denkt u?” en geïnteresseerd antwoordend vinden ze, denken ze, de nieuwe opzet mooier en leuker.

Gewenning
Op verschillende plaatsen in de stad is al te zien hoe de nieuwe manier van denken, ontwerpen en werken uitpakt. Walkanten en groenstroken die bewust met rust worden gelaten om uitbundig te kunnen bloeien. En uiteindelijk toch ook gemaaid worden, maar minder vaak. “Het is wel wennen. Voor bewoners, maar ook voor collega’s”, zegt Karen, die op de keper beschouwt ook bezig is met het bewerkstelligen van een mentaliteitsverandering in de stad. Aandacht voor de functie van ons groen “ook langs de lanen waar bijvoorbeeld bomen fijnstof uit de lucht filteren” en de gevolgen van te weinig groen. Niet alleen als het gaat om openbaar groen of openbaar gebied, maar ook tuinen en binnenplaatsen. “Voor het geld hoef je het niet te laten. Wij zijn hier zometeen echt niet meer geld kwijt dan aan onderhoud van de grasvelden”.

Toekomst
Bees On Tour is wel een flitsend geheel. Woensdagmiddag om 16.00 uur zijn ze vinden aan het Visserspad en donderdag om 16.00 uur aan de Dobbewetering. Het Nickeriepad en de Groene Overkluizing zijn dan al aan de beurt geweest. Op alle vier de plaatsen zal in het najaar de structuur worden aangepast en over een jaar een gevarieerder beeld zijn ontstaan, een soort gecultiveerde natuur.