Leidse Bed Bad en Brood-opvang mogelijk dependance landelijke vreemdelingenopvang

De gemeente Leiden gaat de Bed Bad en Brood-voorziening aan het Maansteenpad in de Mors afbouwen. Dat blijkt uit antwoord op de vragen die de Leidse VVD daarover stelde aan verantwoordelijk wethouder Marleen Damen en het gesprek dat Sleutelstad met haar had. Op termijn moeten de circa veertig BBB’s die Nederland telt in principe zelfs helemaal verdwijnen, maar of dat ook in Leiden gebeurt, is nog onduidelijk. Pas eind 2019 wordt een plan verwacht dat Leiden samen met het rijk en de LVV-gemeenten gaan opstellen. Daaruit zou ook kunnen komen dat de bestaande BBB-opvang in Leiden een dislocatie wordt van de LVV die in Rotterdam wordt opgetuigd. “Ik weet niet of dat gebeurt, maar ik sluit het zeker niet uit”, zegt Damen tegenover Sleutelstad.

Chris de Waard in gesprek met wethouder Marleen Damen over de toekomst van de vreemdelingenopvang in Leiden.

LVV staat voor Landelijke Vreemdelingen Voorziening. De rijksoverheid heeft met Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Groningen en Eindhoven afspraken gemaakt over de komst van zo’n opvanglocatie. Na een pilot die drie jaar gaat lopen, sluiten nog maximaal drie andere steden aan, zodat het totaal aan LVV’s op acht uitkomt. Waarschijnlijk gaat het daarbij om Den Haag, Enschede en Maastricht. Leiden is de komende jaren wat samenwerking op het gebied van de vreemdelingenopvang het meest gefocust op Rotterdam.

LVV is meer dan een gebouw
“In tegenstelling van wat veel mensen denken is een LVV niet alleen een gebouw, maar veel meer een methode en een serie afspraken over hoe je omgaat met mensen die zich melden”, zegt wethouder Marleen Damen. “We werken constructief samen met de landelijke overheid”, zegt Damen. Dat is anders dan enkele jaren geleden toen het kabinet de gemeenten verbood om uitgeprocedeerde vluchtelingen opvang te bieden en de financiering daarvan staakte. Voor Leiden ging het om een bedrag van 180.000 euro per jaar.

Dat Leiden ‘bestuurlijk ongehoorzaam’ was en doorging met de opvang ziet Damen als een logisch gevolg van het feit dat het rijk zelf geen alternatief plan klaar had. “Als het rijk zijn werk niet goed doet, dan moeten wij het maar oplossen als gemeente. Je kunt het wel verbieden, maar daarmee zijn die mensen niet weg. Dat ziet het rijk nu ook in”. De komende drie jaar, zolang de pilot met de LVV’s loopt, gaat de overheid ook weer een (nog onbekend) deel van de kosten van de lokale opvang betalen. Leiden krijgt wel elk jaar minder, omdat het rijk er vanuit gaat dat de BBB’s in die drie jaar geleidelijk worden afgebouwd en daardoor dus ook minder zullen kosten.

Damen: “We zijn sinds afgelopen zomer actiever met de bewoners, momenteel verblijven er 23, van de opvang aan de slag om te kijken wat er nodig is om terug te keren naar het land van herkomst of om alsnog een verblijfsstatus te krijgen. Dat heeft in 2018 geresulteerd in een fors hogere uitstroom (22 in plaats van de zes in 2016 en acht in 2017). Dit intensieve begeleidingsproject loopt nog tot volgende maand.

De Stichting Uitgeprocedeerde Vluchtelingen Leiden (STUV) werkt daarvoor onder meer samen met de Dienst Terugkeer en Vertrek. Doel is om snel duidelijk te krijgen wat het perspectief van mensen is. “Niet weten waar je aan toe bent is voor niemand goed, net als het niet hebben,van een zinvolle dagbesteding”, zegt Damen. “En dat perspectief kan dus ook heel goed zijn dat iemand alsnog terug moet naar het land van herkomst. Maar dat is altijd beter dan nog jaren in onzekerheid zitten”.

Ondanks de constructieve samenwerking die Leiden nu heeft met het rijk, wil Damen wel zelf de regie houden. “We zullen altijd zelf afwegen of de afspraken goed genoeg zijn om mensen te helpen en hen perspectief te bieden”.

Bed bad en brood-opvang nooit helemaal weg
Als de LVV’s goed blijken te werken en de Leidse BBB geen dependance wordt van Den Haag of Rotterdam, verwacht Damen dat de deuren nooit helemaal dicht zullen gaan. “Ik denk dat een gemeente niet kan zonder in ieder geval een paar bedden om mensen in een crisissituatie op te vangen. Of dat nou vluchtelingen zijn of daklozen”, zegt Damen die er daarom van uit gaat dat er altijd een vorm van BBB-opvang in Leiden zal blijven voor mensen die zich melden en geen onderdak hebben. Dat mag van het rijk zolang het echt om kortstondige lokale noodopvang gaat. De landelijke overheid draagt daar dan overigens niet aan bij.

Leiden Politiek