Deel dit bericht!  

Onderzoek Universiteit Leiden: "Waakhondfunctie Zuid-Hollandse journalistiek onder druk"

“Er zijn redenen tot zorg over het functioneren van de lokale en regionale journalistiek in Zuid-Holland. Het verdienmodel, de werkgelegenheid en waakhondfunctie staan onder toenemende druk. De problemen zijn het grootst in de kleinere gemeenten”. Dat concluderen de Leidse hoogleraren Jaap de Jong en Willem Koetsenruijter van de Vakgroep Journalistiek en Nieuwe Media van de Universiteit Leiden.

Zij deden in opdracht van de provincie onderzoek naar het functioneren van de lokale en regionale journalistiek in Zuid-Holland waarbij zowel journalisten als communicatieprofessionals zijn ondervraagd. Het is voor het eerst in Nederland dat een dergelijk breed onderzoek naar het functioneren van de journalistiek in een provincie is uitgevoerd. Eerder deden de twee hoogleraren al een soortgelijk onderzoek in opdracht van de gemeente Leiden. Daaruit volgde de oprichting van het Leids Mediafonds dat met een paar ton per jaar journalistieke producties ondersteunt.

Aanleiding voor het provinciale onderzoek waren zorgen die Provinciale Staten vorig jaar februari in een Statenvergadering uitten en suggesties van enkele fracties om al dan niet tot steunmaatregelen over te gaan. Het onderzoek geeft drie oplossingsrichtingen voor mogelijke provinciale steun:

In het onderzoek pleiten De Jong en Koetsenruijter voor een structurele versterking van de redactiekracht met subsidies voor fte’s, de oprichting van een mediacentrum dat journalistieke “halffabrikaten” produceert die alle Zuid-Hollandse media kunnen afnemen en de instelling van een mediafonds voor Zuid-Holland dat aanvragen honoreert voor journalistiek producties.

De oplossingsrichtingen kunnen ook met elkaar worden gecombineerd, stellen De Jong en Koetsenruijter. Zij komen verder met acht randvoorwaarden voor mogelijke steun waarbij de onafhankelijkheid van de journalistiek essentieel is.

Vervolg
Provinciale Staten spreken zich na de provinciale verkiezingen op 20 maart uit of zij een ondersteunende rol voor de provincie weggelegd zien. Verantwoordelijk gedeputeerde Floor Vermeulen heeft het eindrapport “Regionale en lokale journalistiek in Zuid-Holland” vandaag aangeboden aan de huidige Staten. “Het onderzoek maakt duidelijk dat we ons zorgen mogen maken over functioneren van de lokale en regionale journalistiek in Zuid-Holland. Ik ben blij dat er een gedegen stuk met aanbevelingen ligt waarmee de nieuwe Staten snel aan de slag kunnen na de verkiezingen”, aldus Vermeulen.

Marktfalen
De Jong en Koetsenruijter spreken over een zeker marktfalen van het journalistiek bedrijfsmodel onder invloed van gedigitaliseerd ‘gratis’ nieuws, dalende advertentie-inkomsten en concurrentie van social media. Volgens de onderzoekers zijn er grote gaten gevallen in het Zuid-Hollandse medialandschap als het gaat om de journalistieke waakhondfunctie. Voor het onderzoek dat een half jaar in beslag nam, maakte de Universiteit gebruik van een grote set aan bestaande onderzoeksdata en werden 47 media- en communicatieprofessionals in Zuid-Holland geïnterviewd.

Mediafondsen
In andere provincies als Friesland, Groningen en Limburg is de afgelopen periode al geëxperimenteerd met mediafondsen. Met wisselend succes, zo laat het onderzoek zien. Ook steeds meer gemeenten zoeken naar ondersteuning voor lokale journalistiek, zoals Amersfoort of Leiden waar sinds medio vorig jaar 250.000 euro op jaarbasis is vrijgemaakt voor journalistiek producties in Leiden. Het Leids Mediafonds presenteert op woensdag 13 maart de eerste resultaten tijdens een bijeenkomst in Leiden.