Bijna een kwart Zuid-Holland bebouwd

In twintig jaar tijd is er in Nederland per saldo 59,2 duizend hectare bij gekomen voor wonen, werken en infrastructuur. Bijna negentig procent hiervan is nieuw woon- en werkterrein. In West-Nederland was de groei van woon- en werkterrein het sterkst.

In de periode 1996 tot en met 2015 kwamen de meeste woon-, bedrijven- en verkeersterreinen erbij in Zuid-Holland. De bebouwde ruimte nam in onze provincie in die periode toe van 20,4 naar 23,4 procent van het oppervlak van de provincie. Net als in de overige provincies groeide de bebouwde ruimte vooral ten koste van agrarisch terrein. In Friesland was de groei van de bebouwing het kleinst. Dat meldt het CBS op basis van cijfers over het bodemgebruik per provincie.

De regievoering over de ruimtelijke ontwikkeling is een van de zeven kerntaken van de provincie. De provincie geeft in overleg met betrokken gemeenten bijvoorbeeld aan welk deel van de ruimte gebruikt kan worden voor woningbouw of de aanleg van bedrijfsterreinen. Ook bepaalt de provincie welke gebieden bestemd zijn voor de natuur of voor recreatie.

Provincies verschillen sterk qua oppervlakte en aandeel bebouwde ruimte, zoals woonterrein, bedrijventerrein en wegen. Zo zijn Gelderland en Noord-Brabant ruim drie keer zo groot als Utrecht en Flevoland. Het percentage bebouwing was in Zuid-Holland ruim drie keer zo hoog als in Friesland.

Vooral groei door Vinex-wijken
Met name in Zuid-Holland, Utrecht, Noord-Holland en Noord-Brabant hangt de groei samen met de komst van zogeheten Vinex-wijken, tussen 1995 en 2005. In deze stedelijke uitbreidingsgebieden werden op grote schaal woningen, werklocaties en voorzieningen gerealiseerd. In andere provincies neemt de ruimte voor woon- en werkgebieden ook toe, meestal evenredig.

Zuid-Holland heeft van alle provincies de meeste inwoners per vierkante kilometer. In 2015 waren dat ruim 1 200 personen. In het algemeen gaat een hoger percentage bebouwde ruimte gepaard met een hogere bevolkingsdichtheid.

Aandeel agrarisch terrein loopt terug
Veel nieuwe bebouwing gaat ten koste van landbouw. In Zuid-Holland liep het aandeel landbouwgrond terug met 5,5 procentpunt. De afname van het aandeel was er het grootst van alle provincies. In Zuid-Holland verdween 14,6 duizend hectare agrarisch terrein. Tegelijkertijd kwam er bijna negenduizend hectare bebouwde ruimte bij.

Landelijk karakter overheerst nog
Ondanks de oprukkende bebouwing hebben de provincies overwegend een landelijk karakter. In 2015 was in alle provincies ten minste 58 procent van het oppervlak in gebruik voor landbouw, bos en open natuurlijk terrein. Niettemin verschilt het ruimtegebruik sterk per provincie. Zo was in Gelderland met de Veluwe het aandeel bos en natuur bijna vier keer zo groot als in Groningen.

Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht zijn duidelijk meer gericht op wonen en werken. In Zuid-Holland was het percentage woonterrein en werkterrein respectievelijk ruim drie en ruim vier keer zo groot als in Friesland. Binnenwateren komen vooral voor in Friesland en Noord- en Zuid-Holland.

Maatschappij Regio