Internationale architectuurprijs voor ontwerp Meelfabriek

Het ontwerp dat Studio Akkerhuis maakte voor de Meelfabriek is in de prijzen gevallen tijdens het ‘World Architectural Festival’ vorige week in Amsterdam. In de categorie ‘Future projects: commercial mixed use 2019’ is de WAF Award uitgereikt aan de architecten. De jury licht haar keuze als volgt toe: “Het project revitaliseert een verlaten industrieterrein, voorheen een meelfabriek, in een nieuw stuk stad met een breed scala aan toepassingen”.

De Meelfabriek is een cluster van gebouwen, grotendeels behouden, gedeeltelijk gesloopt ten behoeve van de zichtlijnen en openbare ruimtes. Gelegen op de historische groene-blauwe vestinglijn, verbindt de Meelfabriek routes naar het oude stadscentrum en met een ring van groene parken.

Het ontwerp benadrukt de innerlijke schoonheid van de interne kenmerkende structuren en geeft een ​​nieuwe waarde aan de historische structuren. De Meelfabriek wordt een echt gemengd gebruikscomplex dat voor het publiek toegankelijk is dankzij deze mix van functies. Twaalf gebouwen op anderhalf hectare, bestaande uit woningen, kantoren, kunstcentrum, sportfaciliteiten en met openbare toegang naar de toppen van de gebouwen zou De Meelfabriek als model kunnen dienen voor andere industriële ‘brownfield’ terreinen.

Na de sluiting van de Meelfabriek in 1988 kocht projectontwikkelaar Ab van der Wiel het verlaten complex in het oostelijke, industriële deel van Leiden in 1998. De visie van Van der Wiel was om de stadswijk te herontwikkelen met behoud van een groep historische gebouwen, met de mogelijkheid voor invulling met gemengde functies als winkels, galerijen, appartementen, werkruimtes, een hotel en spa.

Het industriële complex was in meer dan een eeuw uitgebreid met gebouwen die representatief zijn voor verschillende periodes tot in de jaren zeventig. Toen Van der Wiel belangstelling kreeg voor het project was hergebruik zeker niet vanzelfsprekend en werd de Meelfabriek bedreigd met totale sloop. Nu wordt het merendeel van de gebouwen als Rijksmonument bestempeld en is het één van de grootste en meest prominente voorbeelden van  industriële erfgoed van Nederland.

Het in Parijs gevestigde bureau Studio Akkerhuis heeft een origineel en architectonisch onderscheidend plan voor restauratie en verbouwing van de Meelfabriek gemaakt. Bart Akkerhuis beschrijft de aanpak van zijn werk: “Hoewel het project vraagt ​​om het behoud van de waardevolle structuren van alle gebouwen, zullen sommige gevels worden hersteld, terwijl andere worden aangepast aan hun nieuwe functies.” Akkermans vertelt verder over het gebruik van materialen: “Materialen zoals beton, staal en glas refereert naar het oorspronkelijke industriële karakter van het complex. Constructiestaal en beton staan ​​aan de buitenzijden van de nieuwe delen, die de dragende structuren blootleggen en de functionele en rationele architectuur uit het verleden weerspiegelen.”

Een andere belangrijke overweging is het opnieuw verbinden van De Meelfabriek met het stedelijke weefsel van Leiden. De landschapsarchitectuur speelt hierin een belangrijke rol en wordt ingevuld door LOLA landschapsarchitecten in samenwerking met Piet Oudolf, die misschien het best internationaal bekend staat om zijn werk op de High Line van New York. LOLA is tevens ontwerper van het 6,5 kilometer lange stadspark dat aangelegd wordt langs de oevers van de Leidse grachten waar De Meelfabriek onderdeel van uitmaakt.

Leiden Maatschappij