Een hond is nu de perfecte afleiding, maar waar komen ze vandaan?

Het aantal honden in de stad lijkt tijdens de coronacrisis wel erg snel te zijn gestegen. De trouwe viervoeters vormen de perfecte afleiding tijdens het thuiswerken en zorgen voor plezier in huis. Maar waar komen ze vandaan? En moeten we ons zorgen maken over de tijd na corona?

In het Leidse Ankerpark is het in het winterse februariweekend rond half één ’s middags spitsuur. Op het besneeuwde grasveld in het midden, dat door de verhoogde rand door bezoekers ook wel de arena wordt genoemd, buitelt een hele roedel honden over elkaar heen. ”Vorig jaar was het echt niet elke dag zo’n feest”, vertelt de eigenaar van een blonde labrador op leeftijd. ”Er zijn echt veel honden bijgekomen sinds corona.”

Pup Alex is één van hen. Pas vijf maanden oud is hij, en na een moeizaam begin als zwerfhond in Griekenland is hij sinds de kerst onderdeel van het gezin van Katya Akkari. Ze wilde altijd al een hond, vertelt ze, en corona gaf het laatste zetje. “Eigenlijk wilde ik wachten tot de kinderen op de middelbare school zitten, maar nu ik toch thuis werk, dacht ik: waarom wachten als ik nu ook tijd heb? Het was de perfecte timing.”

Coronahonden worden ze genoemd, de vele honden die het afgelopen jaar een thuis vonden bij een nieuwe eigenaar. Waar het voorheen lastig was om met een negen-tot-vijf-baan een pup op te voeden, hebben aspirerende hondenbaasjes door de coronacrisis zeeën van tijd. En gezellig is het natuurlijk ook, zo’n harige collega aan je voeten tijdens de videocalls.

Onderbuikgevoel
Dat is ook een valkuil, vertelt Sander Wubben. Hij is sinds eind oktober eigenaar van herplaatser Castor, een Friese Stabij die tijdens het gesprek gefocust afwacht tot de tennisbal uit Wubbens zak gegooid wordt. “Als je altijd thuis zit is het lastig om te oefenen met alleen zijn. Daarom laten we hem juist beneden als wij boven aan het werk zijn.”

Ook voor Akkari is thuiswerken de standaard: “Ik wilde al heel lang een hond, maar had nooit tijd om voor de opvoeding. Doordat ik thuiswerk kan het nu wel.” Vanaf september mag ze weer twee dagen naar kantoor. “Dan gaan we een uitlaatservice zoeken voor Alex. Maar ik verwacht niet dat ik weer fulltime terug ga.”

Normaal gesproken zijn er in Nederland elk jaar zo’n 150.000 nieuwe honden in de omloop, vertelt Paul Peeters van de Raad van Beheer op Kyonologisch Gebied in Nederland. Dit jaar lijken het er echter meer te zijn. Peeters: “Vanuit ons kantoor zie ik zo veel pups lopen, echt meer dan normaal. Maar bewijzen dat het er meer zijn, kan ik niet. Het is een onderbuikgevoel.”

Dat betekent dat we veel mensen hebben moeten teleurstellen. Want er zijn niet meer honden dan normaal.

Aan de vraagkant ziet hij wel duidelijk verschil. “De bij ons aangesloten fokkers worden platgebeld. Veel van hen hebben disclaimers op hun website gezet: de wachtlijsten zijn vol. Een hogere vraag zorgt niet direct voor meer aanbod. Onze fokkers fokken rashonden en moeten aan veel regels voldoen. Een teef laat je niet zomaar even dekken.” Er zijn dan ook niet meer rashonden geboren, blijkt uit de cijfers. Van 31.584 raspups in 2019 naar 31.712 in 2020. “Dat zijn nog geen dertig nesten meer.”

Carmen Silos van de Dierenbescherming bevestigt de hoge vraag. “In onze asiels zitten momenteel nog 377 dieren. Dat waren er aan het begin van 2020 nog drie keer zo veel. Dat is op zich een goede ontwikkeling, al die dieren hebben een thuis gevonden.” Ook Femke Pasquino-de Harde van Verhuisdieren.nl, een website die door middel van een vragenlijst huisdieren en potentiële eigenaren aan elkaar koppelt, ziet verschil.”In 2019 hadden er 3500 matches, in 2020 6600. Dat zijn er bijna twee keer zo veel. Maar dat kan ook te maken hebben met gestegen naamsbekendheid.”

Nicolette Bloemendaal, asielbeheerder van Dierentehuis Stevenshage, denkt niet dat er veel meer asielhonden geadopteerd zijn, hoewel er wel veel meer mailtjes en telefoontjes binnenkwamen in het Leidse asiel. “Dat betekent dat we veel mensen hebben moeten teleurstellen. Want er zijn niet meer honden dan normaal. Herplaatsers komen vaak bij ons omdat hun baas te weinig tijd voor ze heeft. Die reden valt door corona weg. Het aanbod is dan ook niet gestegen.”

Tekst loopt verder onder de foto

Friese Stabij Castor speelt met andere honden in het Ankerpark. (Foto: Kim Bakker)

Ook op Verhuisdieren.nl is het aanbod op dit moment lager dan een jaar geleden. Pasquino-de Harde: “Veel honden hebben al een plekje gevonden. Maar het heeft niet alleen te maken met de hogere vraag. Ongeveer de helft van de honden op onze website zijn zwerfhonden uit het buitenland die worden aangeboden door stichtingen. Door de reisbeperkingen het afgelopen jaar zijn er daar minder van naar ons land gekomen.”

Illegale hondenhandel
Hoewel de asiels leeg zijn, lijkt het aanbod daarbuiten niet gestegen. Hoe wordt de hogere vraag opgevangen? Silos (Dierenbescherming) heeft een vermoeden: “Een verantwoorde fokker kan niet zomaar meer pups maken, dus het lijkt erop dat het via de illegale route gaat.”

Daphne Groenendijk van de Hondenbescherming beaamt dat. “We weten dat er vrachtwagens vol pups uit Hongarije Nederland in rijden om hier vanuit schuren verkocht te worden. Dat gebeurt niet volgens de regels.” De teven leven in erbarmelijke omstandigheden, de pups worden veel te vroeg bij hun moeder weggehaald en te jong ingeënt met alle gezondheidsrisico’s van dien. Als klant koop je dan een doodzieke pup.” Maar of in 2020 echt meer illegaal geïmporteerde pups zijn geadopteerd, is lastig te bewijzen. Groenendijk:”In Nederland wordt niet centraal bijgehouden hoeveel honden er zijn en waar ze vandaan komen. Het blijft een schatting.”

De overheid moet echt ballen durven tonen en op Europees niveau samenwerken om illegale hondenhandel te stoppen

Het gebrek aan registratie is onderdeel van het probleem, denkt Groenendijk. “Als je alles goed bijhoudt, heb je zicht op de hele sector. Nu gebeurt er te veel onder de radar. Het is bijvoorbeeld wel verplicht om je hond te laten chippen, maar veel mensen weten niet dat dat niet betekent dat je hond geregistreerd is. Dat moet je zelf doen. Honden die illegaal Nederland binnenkomen hebben wel een chip, maar als de eigenaar ze niet registreert, zijn ze niet terug te vinden in de systemen. Een goede fokker, het maakt niet uit of het om rashonden, look-a-likes of mixjes gaat, registreert de pups direct bij de geboorte.”

Illegale praktijken blijven overigens niet helemaal onopgemerkt. Zo vond er een aantal weken terug nog een inval plaats bij een puppyhandelaar in Diessen en werd het bedrijf voor onbepaalde tijd stilgelegd. Maar het is niet genoeg, vindt Peeters (Raad van Beheer). “De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verdubbelt het aantal inspecteurs dan wel, maar dat is lang nog niet voldoende. De overheid moet echt ballen durven tonen en op Europees niveau samenwerken om illegale hondenhandel te stoppen.”

Tekst loopt door onder de foto

Voor wat lekkers is elke hond in het Ankerpark wel te porren. (Foto: Kim Bakker).

Silos benadrukt dat de consument ook verantwoordelijk is. “Er is voorlichting genoeg. Als je een hond neemt, moet je je echt goed inlezen. Op onze website vind je een checklist voor een goede fokker.” Peeters ziet daar echter niet de oplossing. “De oplossing ligt bij het aanbod. Stimuleer goede fok. Hoe meer honden er hier geboren worden, hoe minder er uit het buitenland geïmporteerd hoeven worden.”

Na de crisis
De zorgen zijn tweeledig. Enerzijds lijkt de coronacrisis te zorgen voor een levendige illegale handel, anderzijds moet nog maar blijken of al die nieuwe hondenbaasjes ook na de coronacrisis nog blij zijn met hun hond. Het is nu daarom extra belangrijk om goed te screenen voordat wordt overgegaan tot adoptie, weten ze bij Stevenshage. Bloemendaal: “We selecteren altijd al streng. Als mensen ons bellen en zeggen dat ze nu thuiswerken, vragen we altijd door. Wat ga je doen als je weer naar je werk moet? Als ze daar geen goed antwoord op hebben, vallen ze af.”

Of die angst reëel is, durft Groenendijk (Hondenbescherming) niet te zeggen. “We doen er momenteel onderzoek naar. Wij zijn bijvoorbeeld bezig met een enquête om te ontdekken in hoeverre de hond een impulsaankoop was of een lang gekoesterde wens. Als je al langer een hond wilde, maar nooit ruim de tijd kon nemen voor de opvoeding, is de coronaperiode ideaal. Dat wil dus niet zeggen dat die honden weg moeten als het normale leven hervat wordt.”

Het is lastig om je pup goed te socialiseren als het leven deels stil ligt. En hoe gaat het straks als de kantoren weer opengaan?

En hoe zit het eigenlijk met de opvoeding? Bloemendaal (Stevenshage): “Het is lastig om je pup goed te socialiseren als het leven deels stil ligt. De puppytrainingen gaan niet door bijvoorbeeld. En hoe het straks gaat als de kantoren weer opengaan, is ook afwachten. Kan je hond dan wel alleen zijn? Ik hoop echt dat al die nieuwe hondenbaasjes daar nu al goed over nadenken.”

De baasjes in het Ankerpark maken zich geen zorgen over de toekomst van hun hond.”Het is zo gezellig”, vertelt Akkari. “Hij is echt onderdeel van ons gezin.” Wubben is al net zo gelukkig met zijn viervoeter. “We zijn echt heel blij met ‘m. Hij gaat nooit meer weg”, lacht hij.

Leiden Maatschappij