Uniper wil met warmte uit oppervlaktewater duizenden huishoudens verwarmen

Energiecentrale Uniper wil zo snel mogelijk warmte uit oppervlaktewater toevoegen aan de huidige warmtebronnen in Leiden. Het gaat om extra warmte voor zo’n acht- tot twaalfduizend Leidse huishoudens. “Dit is het grootste aquathermieproject uit oppervlaktewater van Nederland”, zegt een woordvoerder van Uniper. Andere bronnen voor warmte blijven wel nodig.

Het idee is dat warmtepompen warmte onttrekken uit omliggende kanalen en deze verder verwarmen naar pakweg zeventig graden. Die warmte komt vervolgens binnen bij de Energiecentrale van Uniper aan de Langegracht. Daar wordt de temperatuur op negentig graden gebracht en kan het samen met de gasgestookte warmte mee in het bestaande Leidse warmtenet.

De warmte uit oppervlaktewater zou al in 2023 gerealiseerd kunnen zijn, denkt Uniper. Er liggen nog wel een paar uitdagingen. Zo heeft het energiebedrijf geld van de overheid nodig. Hoeveel dat precies is, kan Uniper niet zeggen. “Maar het gaat om veel geld”, meent een woordvoerder van het bedrijf. “Dat is nodig omdat het om ingewikkelde technologie gaat. Daarnaast is er veel infrastructuur nodig en betreft het een langjarige investering.”

Seizoensopslag
De stap met warmte uit de kanalen van Leiden moet de energievoorziening verduurzamen, maar andere bronnen blijven nodig. De warmtepompen moeten namelijk een vermogen krijgen van tien tot vijftien megawatt. Dat is niet voldoende voor de totale warmtebehoefte van Leiden. Bij minimale vraag is die namelijk 35 megawatt en op momenten van maximale vraag zelfs 120 megawatt.

Ook vanwege een andere reden blijven andere energiebronnen van belang. Aquathermie is namelijk afhankelijk van het seizoen. Water is in de zomer immers warmer dan in de winter. Bij aquathermie wordt het overschot van de zomer normaalgesproken opgeslagen zodat het ook in de winter gebruikt kan worden als warmtebron. In een stad als Leiden is alleen weinig ruimte voor een dergelijke seizoensopslag. Met name in de winter blijven aardgaswarmte en geothermie nodig.

Afgeblazen
Het nieuws komt op een opvallend moment. Begin deze maand trok de gemeente Rotterdam de stekker uit de warmterotonde. Een project waarbij restwarmte uit de Rotterdamse Haven via een leiding naar Leiden loopt. Op het gebied van alternatieve warmtebronnen is dat een concurrent van aquathermie. Doordat Rotterdam eruit stapt, is het deel van de warmterotonde naar Leiden voorlopig van de baan. Dat bevestigt een woordvoerder van de GasUnie vandaag nogmaals.

Bij Uniper gaan ze er ook vanuit dat het project niet doorgaat en zien ze aquathermie als alternatief. Al blijven andere bronnen nodig. “Geen enkele bron is groot genoeg om te voorzien in de volledige vraag naar warmte”, zegt een woordvoerder van het bedrijf.

Klinkenbergerplas
In de Leidse regio is het idee van aquathermie niet nieuw. Zo kijken de gemeentes Oegstgeest en Teylingen samen naar de Klinkenbergerplas als warmtebron. Voor de woningen in de Oegstgeester wijk Morsebel en een deel van Warmond zou dat een optie kunnen zijn. Samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland gaan de gemeenten onderzoeken of het een haalbare zaak is.

Voor het realiseren van de warmte uit oppervlaktewater in Leiden zet Uniper in op 2023, maar of dat ook gaat lukken is nog onduidelijk. “Wij zijn er klaar voor en zouden het liefst morgen de schop in de grond steken, maar eerst moet alles nog even de goede kant opvallen”, verklaart Uniper. Met name het geldvraagstuk is daarbij van belang.

Duurzaamheid Leiden