Leiden krijgt Keti Koti verhalenhuis in herdenkingsjaar afschaffing slaverij

Er wordt dit jaar uitgebreid stilgestaan bij de afschaffing van de slavernij in de Nederlandse koloniën. Dat is nu 150 jaar geleden. Landelijk heeft dat al veel aandacht gekregen door de excuses van premier Rutte, maar ook lokaal staat er van alles in de steigers om het herdenkingsjaar bij iedereen op het netvlies te krijgen. En te houden.

Vrijdag was in de Stadsfoyer van het stadhuis de Leidse aftrap van het Keti Koti-herdenkingsjaar. Keti Koti, de naam stamt uit het Sranantongo, betekent ‘ketenen gebroken’. In zeventien gemeenten in Nederland is een comité dat zich met de herdenking bezighoudt. Leiden is er daar één van.

Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) is enthousiast over het programma dat in de maak is. “Overal wordt hard gewerkt om er een mooi jaar van te maken, maar dat er begin februari al zoveel op het programma staat, zie je echt niet overal”, zegt de voorzitter van het een kennis- en onderzoekscentrum over het Nederlandse slavernijverleden.

https://soundcloud.com/sleutelstad/2023-02-03-jacintha-groen-peggy-peggy-wijntuin-en-linda-nooitmeer-over-keti-koti-herdenkingsjaar

Jacintha Groen, Peggy Wijntuin en Linda Nooitmeer vertellen over de herdenking en viering van 150 jaar Keti Koti.

Nimmermeer
Het Keti Koti-herdenkingsjaar gaat de afschaffing van de slaverij goed op de kaart zetten. Daarvan zijn de organisatoren nu al overtuigd. “Je merkt bijvoorbeeld al dat veel meer mensen weten hoe je Keti Koti (zeg: Kitti Kotti) uitspreekt”, zegt Linda Nooitmeer. Ze is blij met alle aandacht en ook met de excuses van het kabinet. Haar achternaam, en die van vele andere nazaten van slaafgemaakten, vertellen ook een deel van het verhaal. “Toen de slavernij werd afgeschaft moesten we een achternaam kiezen. Dat had je als slaafgemaakte niet”, vertelt Nooitmeer. Haar voorouders kozen voor Nooitmeer, omdat ze nooit meer hun vrijheid wilden verliezen. Het verhaal heeft nog een duister randje uit die tijd. “De ambtenaar die dat moest regelen, vond onze familie te groot. Daarom heet een deel van hen nu Nimmermeer.”

Keti Koti verhalenhuis
“Het lijkt lang geleden, maar het is nog zo dichtbij. Ik heb mijn overgrootmoeder nog gekend die in slavernij is geboren”, vertelt Jacintha Groen bij de aftrap van het jaar. Ze is voorzitter van het Leidse Comité 30 juni – 1 juli Leiden dat al een aantal jaren stilstaat bij Keti Koti. Onder andere met jaarlijkse herdenkingen bij Museum Volkenkunde en het festival ‘Songs of Freedom’. Ook organiseerde ze enkele jaren geleden de eerste Black Lives Matter-manifestatie in Leiden.

Groen, in het dagelijks leven leerkracht op de Dalton basisschool in Oegstgeest, staat nu aan de wieg van het bijzondere jaar waarvoor ze de afgelopen tijd al met tientallen organisaties contact zocht. Met succes. Al 34 activiteiten staan er op het programma dat nog steeds volop in ontwikkeling is. Op evenzoveel locaties in de stad. “Met de uitvoering van het programma willen we dat het herdenkingsjaar overal gaat leven.”

Het Keti Koti herdenkingsjaar wordt een mix van veel herdenken en ook een beetje vieren.

Een deel van dat programma moet beklijven, zodat er blijvend aandacht in Leiden blijft voor het onderwerp. Er wordt gewerkt aan de oprichting van een monument waarbij stilgestaan kan worden bij de afschaffing van de slavernij en de universiteit gaat onderzoek doen naar de rol van Leiden in het Nederlandse slavernijverleden. Ook komt er een Keti Kotihuis. Groen heeft onlangs de sleutels gekregen van het pand aan de Raamsteeg waar tot voor kort PS|Theater gehuisvest was. Dat stadsgezelschap is overigens ook een van de organisaties waarmee wordt samengewerkt.

Leiden Maatschappij Keti Koti