Plastic Soup Surfer naar Tweede Kamer voor strijd tegen verpakkingsmateriaal

Plastic Soup Surfer Merijn Tinga en Zwerfinator Dirk Groot gaan naar de Tweede Kamer om hun plan omtrent innovatie in verpakkingsontwerpen te presenteren. De ‘Plastic Influencers’ zetten zich in voor het verminderen van de druk op openbaar afvalbeheer en zwerfafval. Zij pleiten voor het ingrijpen vanaf de bron van het probleem: de verpakking zelf.

Volgens Tinga en Groot is zwerfafval een groeiend probleem en heeft dit alles te maken met het in toenemende mate consumeren van ’to go’ producten op straat. “We hebben een tijdje geleden mensen gevraagd foto’s te sturen van overvolle prullenbakken om het probleem in kaart te brengen. Daarmee verzamelden we 1999 foto’s”, vertelt Tinga.

Gerry van Bakel in gesprek met Plastic Soup Surfer Merijn Tinga over hun bezoek aan de Tweede Kamer.

Tinga vertelt dat de kosten voor het legen van afvalbakken en het opruimen van zwerfafval zo’n 304 miljoen euro zijn. Bovendien zijn overvolle prullenbakken zelf ook een bron van afval, omdat er afval eruit kan waaien of ten prooi valt aan dieren die het verder verspreiden. Vaak wordt er geroepen naar gemeenten om prullenbakken vaker te legen en zwerfafval op te ruimen en draaien zij op voor de kosten hiervan, terwijl het afval afkomstig is van een zeer beperkt aantal bedrijven. Tinga en Groot vinden dit scheef: “Het klopt niet dat de winst van die producten en verpakkingen naar aanbieders gaat en de kosten naar de gemeente.”

Zwerfafval-risico
De Plastic Influencers zijn van mening dat de verantwoordelijkheid terug moet naar de aanbieders van de producten. Zij hebben verpakkingsfactoren samengesteld die invloed hebben op de kans dat een verpakking zwerfafval wordt. “We kijken bijvoorbeeld naar de actie radius. Dat gaat over hoe lang je ergens mee kan lopen terwijl je aan het consumeren bent. Met een hamburger loop je niet zo snel, die verpakking gooi je eerder weg bij de snackbar. Maar een marspapiertje kan je overal open maken”, legt Tinga uit. “Daarnaast kijken we naar hoe vies de verpakking is. Dit noemen we de afdank-urgentie.”

Het rapport laat ook zien hoe aan de hand van deze zwerfafval-risicofactoren beleid kan worden aangepast. Zij willen dat verpakkers die verpakkingen maken met een laag ‘zwerfafval-risico’ worden beloond. Zo kan het maken van duurzamere verpakkingen gestuurd worden met financiële prikkels.

Afdankmatrix
Vanaf 2023 worden producenten verantwoordelijk voor de kosten van het zwerfafval dat zij veroorzaken, ook wel de UPV wetgeving. Hoe deze kosten precies worden berekend is nog niet bekend. Groot en Tinga presenteren de verpakkingsfactoren die van invloed zijn op de zwerfafval-kans en lanceren de afdankmatrix; een instrument dat de zwerfafval-kans in de ontwerpfase kan bepalen op basis van de actie radius en afdankurgentie. Volgens Tinga en Groot zou deze matrix leidend moeten zijn bij het vaststellen van de kosten per aanbieder.

Campagnes
Merijn Tinga zet zich als Plastic Soup Surfer al jaren in tegen plasticvervuiling. Met surfexpedities en verschillende campagnes richt hij zich op beleidsmakers. Zijn ‘Plastic Soup Surfer petitiemotie‘ in de Tweede Kamer zorgde ervoor dat er nu statiegeld zit op flesjes en blikjes. Over zijn campagnes zijn meerdere documentaires gemaakt. Ook schreef hij in 2021 het boek ‘Plastic Soup Surfer – hoe een persoon verschil kan maken’.

Op dinsdag 18 april om 13.15 uur presenteren Tinga en Groot de ‘afdankmatrix’ in het rapport ‘operation overload’ aan de Tweede Kamer.

 

Duurzaamheid Politiek