Minder studiepunten nodig: studenten blij, universiteiten kritisch

Studenten krijgen meer ruimte om hun studie af te ronden. Minister Robbert Dijkgraaf wil het bindend studieadvies (bsa), waarbij studenten in het eerste jaar van hun studie minimaal 45 van de 60 studiepunten moeten halen, op de schop gaat. De universiteiten zijn tegen dit plan. “Met een verlaagd bsa zullen veel studenten later in hun studie alsnog uitvallen. Dat is nadelig voor onze studenten en leidt tot meer werkdruk voor docenten en studieadviseurs”, zegt rector Hester Bijl van de Universiteit Leiden.

Studenten krijgen aan het einde van hun eerste jaar een bindend studieadvies. Universiteiten en hogescholen mogen zelf bepalen hoe hoog ze de lat voor studenten leggen. Sommige opleidingen kiezen ervoor dat studenten soms alle zestig studiepunten in het eerste jaar al gehaald moeten hebben. Of dat ze 45 punten moeten halen, maar dat bepaalde vakken ook verplicht zijn om te hebben gehaald. Studenten die dit niet halen moeten stoppen met de studie.

Volgens minister Dijkgraaf (OCW) zorgt deze strenge norm voor veel stress bij studenten. “Het komt keer op keer voorbij in gesprekken die ik heb met studenten. Uit onderzoek blijkt ook dat het mentaal welzijn van studenten onder druk staat. Dat komt onder meer doordat in het onderwijs de teugels strakker zijn aangetrokken. Daarom wil dit kabinet het bindend studieadvies aanpassen.”

Studieschuld
De minister heeft daarom een plan ingediend waarbij studenten in de eerste twee jaar nog maar dertig studiepunten hoeven te halen. De universiteiten zijn bang dat dit ervoor gaat zorgen dat studenten pas later doorhebben dat een opleiding niet bij hen past. “Een hogere norm in het eerste jaar zorgt ervoor dat in de latere studiejaren minder studenten uitvallen. Minder studenten die uitvallen betekent ook minder verloren jaren en een lagere studieschuld voor hen”, aldus een woordvoerder van de TU Delft.

Volgens de universiteit zijn ook de maatschappelijke gevolgen groot bij een lager bindend studieadvies. “Voor de universiteit betekent een hogere norm minder kosten omdat minder studenten, minder lang gebruik maken van de faciliteiten. Voor de stad betekent een hogere norm dat studenten sneller afstuderen en dus minder lang beslag leggen op kamers. De minister heeft deze aspecten onvoldoende meegewogen.”

Nasleep
De universiteiten onderkennen dat de studenten te maken hebben met veel druk, vooral in het eerste jaar van hun studie. “De vraag is of een verlaging van het aantal studiepunten de oplossing hiervoor is”, laat een woordvoerder van de TU Delft weten. “Druk kan ontstaan door een veelheid aan factoren: voor het eerst op eigen benen, de nasleep van corona, onzekerheid over woonsituatie etc.” Bovendien laat de Universiteit Leiden weten diverse hulpprogramma’s te hebben om studenten te helpen.

Studenten vinden het goed dat de norm omlaag gaat. “Ik vind het goed, ik denk dat het de mentale gezondheid van studenten zeker verbetert”, zegt Mirjam Buis, studente bedrijfskunde. “Er kan best wel veel druk zitten op een bindend studieadvies. Dus als dat verlaagd wordt, geeft dat ook meer ruimte om tijd te houden voor hobby’s naast je studie. Ik denk dat dit wel goed is.”

Middenweg
Volgens de 21-jarige Haagse is de druk op studenten wel heel groot als je alle punten direct gehaald moet hebben. “Ik ben begonnen in coronatijd, toen is het al verlaagd van 60 naar 45”, vertelt ze. “Dat gaf wel iets meer ruimte, mocht ik dat niet halen dan heb ik wel de tijd om te herkansen en als dat ook niet lukt dat je nog volgend jaar hebt om te herkansen.”

Het is nog niet zeker hoe het nieuwe bindend studieadvies er precies uit gaat zien. Mirjam heeft wel een tip voor de minister: “Ik geloof ook wel in een stok achter de deur. Zestig punten moeten halen is wel heel veel, dus ik zou 45 punten een prima middenweg vinden.”

Leiden Onderwijs Politiek Universiteit Leiden