Brandenburgh: 'Belangrijkste vondst uit mijn carrière als stadsarcheoloog van Leiden'

Spectaculair mogen de archeologische vondsten die vrij recent in de Leidse binnenstad zijn gedaan zeker worden genoemd. Toen een paar jaar geleden diverse gebouwen aan de Haarlemmerstraat en de Stille Rijn werden gesloopt om hier de modewinkel Zara te kunnen realiseren, kregen archeologen en bouwhistorici een unieke kans om onderzoek te doen naar de geschiedenis van dit stukje binnenstad.

In het Sleutelstadprogramma Cultuur071 vertelt Chrystel Brandenburgh, stadsarcheoloog bij Erfgoed Leiden en Omstreken, dat de vondsten die op de Zara-locatie zijn gedaan uitwijzen dat er al duizend jaar geleden gewoond en gewerkt werd op de noordelijke oever van de Rijn. Brandenburgh: “We gingen er altijd vanuit dat de eerste bewoning in Leiden plaatsvond op de zuidelijke Rijnoever. En dan hebben we het over de periode rond 1200. Hoewel we vermoedden dat er rond die tijd mogelijk ook al op de noordelijke oever van de Rijn werd gewoond, konden we dat niet aantonen. We wisten ook niet precies waar we naar mogelijke bewoningssporen moesten zoeken.”

Palen
Volgens Brandenburgh tonen de recente vondsten onomstotelijk vast dat er rond het jaar 1000 al mensen woonden en werkten langs wat nu de Haarlemmerstraat is. Brandenburgh: “We hebben namelijk rijen door mensen vervaardigde palen opgegraven. Door middel van zogenaamd Koolstof C14-onderzoek was de leeftijd van die palen vrij exact vast te stellen. Wat we echter niet weten is waar die palen voor gebruikt werden. Een van de ideeën is dat ze werden benut om visfuiken aan op te hangen, maar het kan net zo goed zijn dat de palen als een soort brekers van de waterstroom fungeerden. De palen zijn zo bijzonder omdat het de oudste door mensen vervaardigde objecten zijn die ooit in de Leidse bodem zijn aangetroffen.”

Hoera-moment
Voor Brandenburgh is het de belangrijkste vondst uit haar carrière als stadsarcheoloog van Leiden, “Ja, het was echt een hoera-moment, we hadden nooit eerder voorwerpen uit de negende of tiende eeuw in de Leidse bodem aangetroffen. Nu hebben we een stukje van de oudste geschiedenis van de stad blootgelegd en daarmee is een ander beeld ontstaan over de ontstaansgeschiedenis van de stad. Ik vind dat heel bijzonder.”

Stadsarcheoloog Chrystel Brandenburgh vertelt in het Sleutelstadprogramma Cultuur071 over de bijzondere vondst.

 

Oudste stukje Leiden opgegraven (16 juni 2023).

Cultuur Leiden Maatschappij