Aaf Verkade wil Leidse grachten redden van rivierkreeft: 'Organiseer kreeftenfestivals'

De Amerikaanse rivierkreeft en andere invasieve exoten vormen een ernstige bedreiging voor de Leidse grachten. Dat zegt adviseur stadsgrachten Aaf Verkade. Ze doet er in Leiden alles aan om het tij te keren. “We lopen achter de feiten aan, dit probleem speelt al dertig jaar.”

Het is een wonderlijk gezicht. Aaf Verkade snorkelt met een gifgroen hesje door de Leidse grachten, op jacht naar invasieve exoten. Achter haar dobbert een kleine rubberboot waar ze al haar vangsten ingooit. Volgens Verkade gaat het om miljarden dieren en planten in Nederland. Als enige stadssnorkelaar van het land vangt zij invasieve exoten zoals Amerikaanse rivierkreeften. Ook helpt ze mosselen om niet verstikt te worden door de driehoeksmossel, want die invasieven buigen zich als het ware om de mossel heen waardoor ze niet meer kunnen ademen.

Ernstige plaag
Invasieve exoten vormen een ernstige plaag voor de grachten en rivieren. Deze exotische planten- en diersoorten hebben zich buiten hun oorspronkelijke leefgebied verspreid en zijn in staat om zich snel voort te planten en zich aan te passen aan nieuwe omgevingen. Dit resulteert in verstoringen van de lokale ecosystemen en bedreigt de inheemse flora en fauna.
Bovendien hebben invasieve planten vaak een negatieve invloed op de waterkwaliteit. Ze belemmeren volgens Verkade de doorstroming van water, waardoor het zuurstofgehalte afneemt en het water troebel wordt. Dit heeft een negatief effect op de overleving van inheemse planten en dieren.

Sinkholes
Daarnaast hebben invasieve dieren, zoals de Amerikaanse rivierkreeft, ernstige gevolgen voor het ecosysteem, merkt Verkade. Ze kunnen de lokale voedselketens verstoren.
Bovendien brengen rivierkreeften schade toe aan oevers door holen te graven, wat leidt tot erosie en verzwakking van de waterkant. “Ik heb al op veel plaatsen gezien dat zwangere rivierkreeften ervoor zorgen dat er sinkholes ontstaan en dat is een ernstige bedreiging voor de Leidse grachten”, vertelt de adviseur stadsgrachten. “Kijk, dit probleem speelt al dertig jaar, maar er is nooit adequaat op ingespeeld.”

Kreeftenfestivals
Het bestrijden van invasieve exoten in de grachten en rivieren is complex. Maar Verkade heeft wel oplossingen: “If you can’t beat it, eat it”, zegt ze. “Laten we kreeftenfestivals organiseren. Versoepel de regelgeving voor sportvissers en zet de Amerikaanse rivierkreeft op het menu. Op die manier zou je deze exoot uit het water en in de pan kunnen hakken, maar wel op een diervriendelijke manier.”
Daarnaast pleit ze voor een stadssnorkelaar in iedere stad in Nederland. “Om op die manier de exoten in bedwang te houden.”

Leiden Maatschappij