Wijkvereniging en HVOL halen bakzeil bij Raad van State in procedure Morspoortgebied

De Wijkvereniging Stationsgebied Leiden en de Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL) zijn door de Raad van State (RvS) op alle punten in het ongelijk gesteld in hun bezwaar tegen het bestemmingsplan ‘Morspoortgebied’.

In het gebied tussen de Morssingel, de Morsweg, het Morspad, de Paul Krugerstraat en de spoorlijn Leiden-Utrecht worden de komende jaren de bestaande gebouwen gesloopt en vervangen door nieuwbouw. De bezwaren van de wijkvereniging richtten zich met name tegen het grotere sociaal pension dat in de plannen wordt mogelijk gemaakt. De Wijkvereniging vindt dat de gemeenteraad een onafhankelijke risicoanalyse moet laten uitvoeren vanwege de vergroting van het sociaal pension. De HVOL ijvert samen met Erfgoedvereniging Bond Heemschut voor het behoud van het glas-in-betonkunstwerk dat deel uitmaakt van het gebouw Stationsplein 107.

Het bestemmingsplan voor het gebied werd in oktober vorig jaar door de Leidse gemeenteraad vastgesteld. Daarmee werd het licht op groen gezet voor herontwikkeling van het gebied. Na de sloop van het kantoorgebouw Stationsplein 107 en de Morspoortkazerne en het demonteren en verwijderen van de Morspoortgarage, komt er een woonwijk met circa vijfhonderd woningen, een ondergrondse parkeergarage en overige functies waaronder een nieuw sociaal pension ter vervanging van het huidige sociaal pension dat nu is gevestigd in het te slopen kazernegebouw. Daarbij wordt het aantal wooneenheden van het sociaal pension vergroot van 35 naar 50.

Risicoanalyse
De Wijkvereniging betoogt dat er ten onrechte geen onafhankelijke risicoanalyse is uitgevoerd naar de (sociale) veiligheid in het gebied vanwege de uitbreiding van het sociaal pension. De gemeenteraad besloot eerder dat dat niet nodig is, omdat de toename van 35 wooneenheden in het bestaande sociaal pension naar 50 in de nieuwe situatie niet zó groot is dat zo’n risicoanalyse nodig is. Bovendien krijgt het nieuwe sociaal pension een buitenruimte die afgeschermd is van de rest van de buurt. “In dit geval kan nader onderzoek redelijkerwijs niet bijdragen aan de beoordeling van de zaak”, zo oordeelt de Raad van State.

Ook het verwijt van de wijkvereniging dat omwonenden onvoldoende mogelijkheden hebben gehad om te participeren, is volgens de RvS niet terecht. Bij de vaststelling van het  bestemmingsplan zijn de omwonenden in de gelegenheid gesteld om een zienswijze over het ontwerpplan naar voren te brengen. “Aan de wettelijke eisen voor de voorbereiding van het bestemmingsplan is voldaan”, aldus de voorzieningenrechter.

Kunstwerk
De HVOL wil dat het kunstwerk van Jan Meine Jansen dat deel uitmaakt van het centrale trappenhuis van Stationsplein 107 behouden blijft. Daarvoor werd zelfs een uitgebreid plan bij de gemeente ingeleverd. Dat werd door de gemeenteraad niet overgenomen. Wel werd geld gereserveerd voor de ontmanteling en de opslag van het kunstwerk zodat het in de toekomst mogelijk ergens in het gebied kan worden herplaatst. Voorwaarde daarbij was wel dat de HVOL zelf ook zou meebetalen.

Kosten
De benodigde middelen voor de opslag had Oud Leiden eind vorig jaar moeten hebben gevonden, maar dat was een onmogelijke eis, zei vice-voorzitter Jan-Jaap de Haan van de HVOL in oktober al. “We kunnen nergens aankloppen voor een bijdrage voor de opslag van een kunstwerk waarvan onduidelijk is of het ooit weer wordt geplaatst.” Eind dit jaar zou Oud Leiden bovendien de totale kosten voor van herplaatsing van het kunstwerk in de openbare ruimte van het Morspoortterrein of in het stationsgebied bij elkaar moeten hebben. Ook dat lukt niet. Al was het maar omdat de gemeente die kosten volgens Oud Leiden veel te hoog inschat.

Volgens de Raad van State zijn er geen wettelijke gronden waarop behoud van het kunstwerk afgedwongen kan worden. “Het kunstwerk mag na verlening van een sloopvergunning voor Stationsweg 107 gesloopt worden. Dat gebouw heeft geen monumentenstatus. Het bestemmingsplan verandert niets aan de status, zodat sloop ook al mogelijk onder het vorige bestemmingsplan. De enige verandering in het nieuwe bestemmingsplan is dat herplaatsing planologisch mogelijk wordt gemaakt, als er geld en een plek gevonden zouden worden. Het legt geen  verplichting op het kunstwerk te behouden.

Leiden Maatschappij