'Tijdens Keti Koti herdenken we een gezamenlijk verleden'

Leiden, 9 juni 2024 om 17:16 uur door Dorothea Touwen

De slavernij werd 150 jaar geleden afgeschaft in de Nederlandse koloniën, en dat vieren we op 1 juli, op Keti Koti. Ook herdenken we dan het leed dat de tot slaaf gemaakte mensen werd aangedaan. De slavernij behoort tot onze gemeenschappelijke geschiedenis. Keti Koti is dan ook een feest voor ons allemaal.

In de Leidse Schouwburg wordt op 21 juni een avond georganiseerd voor iedereen die meer wil weten over Keti Koti en toch ook een vermakelijke én leerzame avond wil hebben. Jacintha en Koos Groen vertellen bij Sleutelstad Cultuur over wat de Leidenaar deze maand allemaal kan meemaken rond Keti Koti 2024.

“Het slavernijverleden gaat ons allen aan, onafhankelijk van aan welke kant van de streep je voorouders stonden. Die van mij waren tot slaaf gemaakt”, vertelt Jacintha Groen. “En de mijne waren Katwijkers”, vertelt echtgenoot Koos. “Zij werkten in de visserij en in de koopvaardij, onder andere voor de VOC en de WIC. Ze hebben dus meegewerkt aan de slavenhandel.”

Vooroordelen
Belangrijk is het besef dat dit verleden doorwerkt in onze samenleving. “Individuele mensen anno nu hebben zelf natuurlijk geen verantwoordelijkheid voor wat er toen gebeurde”, stelt Jacintha Groen. “Maar in de onderlinge verhoudingen zie je wel nog sporen van structureel racisme. Daar moeten we ons bewust van zijn en we moeten er over praten met elkaar. Elkaar kennen. En de onbewuste vooroordelen ter discussie stellen.”

Kennis en ontmoeting
Jacintha Groen werkt in het basisonderwijs en heeft lespakketten ontwikkeld voor de allerkleinsten. “Want ook die jonge kinderen worden beïnvloed door de patronen in onze samenleving. Kinderen die niet willen spelen met de pop met de bruine huid omdat die vies zou zijn – daar moeten we met elkaar over praten.”

Keti Koti biedt aanleiding tot ontmoetingen en meer kennis over elkaar. Tijdens de avond in de Schouwburg is er muziek, zijn er Marron verhalenvertellers en kun je genieten van Surinaamse lekkernijen. “Maar er worden ook andere hapjes geserveerd”, vertelt Koos Groen. “Want we willen de festiviteiten verbreden. In onze samenleving wonen heel veel mensen met verschillende achtergronden. We willen dat mensen kennis nemen van elkaars cultuur.”

“Niet alleen Surinamers ervaren racisme”, vult Jacintha Groen aan. “Jongeren met Arabische achternamen hebben bijvoorbeeld meer moeite om bij sollicitaties. Voor ons allemaal geldt dat onze achternaam en onze afkomst niets zeggen over onze kwaliteiten. Hoe meer mensen elkaar kennen en met elkaar praten, hoe sneller we van vooroordelen afkomen.” Keti Koti betekent ‘gebroken ketenen’. “Het is een feest over bevrijding van verkeerde machtsverhoudingen tussen bevolkingsgroepen. Dat betreft ook andere minderheidsgroepen in de Nederland”, stelt Koos Groen.

Jeffrey Spalburg
Tijdens de Keti Koti-avond in de Schouwburg op 21 juni treedt cabaretier en stand up comedian Jeffrey Spalburg op met zijn Keti Koti conference. Spalburg staat garant voor goede grappen. Hij doorspekt zijn analyse van de verhoudingen in de samenleving met een grote dosis humor. Het programma van de Keti Koti-avond biedt dus van alles voor iedereen, van alle afkomsten.

Verhalenhuis
Maar er is meer dan alleen deze avond. “De hele maand juni kun je in het Keti Koti Verhalenhuis aan de Raamsteeg 2a terecht voor Surinaamse verhalen. De herdenking van het slavernijverleden is op 30 juni op het terrein van het Wereldmuseum (voorheen het Volkenkundig museum). En op 6 juli vindt op hetzelfde terrein het muziekfestival Songs of Freedom plaats. Voor het projectkoor kun je je nog aanmelden, dan kun je meezingen”, roept Jacintha Groen op.