Vermoedelijke resten Witte Poort opgegraven bij Noordeinde

Bij de werkzaamheden aan het Noordeinde in Leiden is een bijzondere vondst gedaan. Bij het weggraven van de aarde onder de weg kwamen oude muurresten tevoorschijn op de hoek met de Rembrandtstraat. Het lijkt te gaan om de resten van de oude stadsmuur met een torentje.

“Het is een bijzondere ontdekking”, zegt bestuurslid Jan-Jaap de Haan van de historische Vereniging Oud Leiden. “Ik ben al met Chrystel wezen kijken.” Chrystel is Chrystel Brandenburgh die als senior archeoloog is verbonden aan Erfgoed Leiden en Omstreken. Op de website van ELO geeft ze nadere uitleg. De Haan hoopt dat het om een echt historische ontdekking gaat: “Op basis van bestaand kaartmateriaal worden de voorste of buitenste hoektorens altijd buiten de stadsmuur verwacht. Ze zijn echter bij eerdere opgravingen in 1985 niet aangetroffen.”

Op deze historische kaart staat de Witte Poort aangegeven. (Afbeelding ELO)

Als over enkele weken of maanden aan de overkant van het Noordeinde ook een dergelijke hoektoren gevonden gaat worden, dan is het volgens De Haan waarschijnlijk dat de geschiedenis herschreven moet worden. “Dan moeten we uitgaan van een andere, meer naar binnen gelegen plek voor de torens.” Op de archeologische kaarten van Leiden die tot nu toe bekend zijn, staat de  middeleeuwse stadspoort, die vier ronde hoektorens had, altijd vóór de stadsmuur ingetekend en niet erachter.

Witte Poort
Als het inderdaad om de resten gaat van een oude stadspoort dan moet het de Witte Poort zijn die op die plek stond. De Haan: “De onderzoeksvraag is nu of dit inderdaad de betreffende toren is, maar dan op een andere plek dan de onnauwkeurige kaarten suggereerden of gaat het om een ander onbekend bouwwerk.” De gemeente heeft mede vanwege de vondst nu permanente archeologische begeleiding op het project gezet. Om de archeologische resten te beschermen, zijn ze voorlopig afgedekt met zand.

Voor Oud Leiden is de ontdekking extra leuk. De historische vereniging werkt al enige tijd aan een project om de verdwenen stadspoorten te visualiseren. “Dit helpt natuurlijk om meer belangstelling voor de poorten te genereren.” Oud Leiden wil komend najaar een lezing aan de opgraving wijden.

Cultuur Leiden Maatschappij