Overleven op straat: 'Wassen bij de benzinepomp, naar de wc op het politiebureau'

De Leidse regio telt zo’n 1.600 mensen die op straat leven. In de maatschappelijke opvang is slechts plek voor een deel van hen. Op Wereld Dakloze Mensen Dag vragen tal van organisaties aandacht voor de problemen die mensen ondervinden die nergens een vaste verblijfplaats hebben. Henk Brama was een van hen.

Samen met collega-ervaringsdeskundige Tristan neemt Henk een groep mensen mee op een stadswandeling door Leiden. Langs de Nieuwe Energie waar de opvang van de Binnenvest is gehuisvest, door het Huigpark waar Tristan en Henk wijzen op plekken waar je kunt slapen zonder gezien te worden. Want buiten slapen kan je op een boete van 480 euro komen te staan. Henk heeft niet veel echt op straat hoeven slapen, omdat hij als aannemer nog een bestelbusje had. “In de winter was dat ook wel koud. Dan deed ik veel kleren aan.”

Verslaggeefster Gerry van Bakel in gesprek met ervaringsdeskundige Henk Brama over leven op straat (of in een auto).

Maar dat betekende wel steeds een parkeerplaats zoeken. Henk zwierf zo een tijd van parkeerplaats naar parkeerplaats in de omgeving van Rotterdam. “Daar stonden ook vaak jongeren die lachgas gebruikten. Ik voelde me er niet altijd veilig.” Op een gegeven moment kon Henk in de Nieuwe Energie terecht. “Het viel me op dat iedereen er heel erg op zijn hoede was. Er heerste een gekke, agressieve sfeer. Een Poolse man die onder invloed was, was omgevallen en zat helemaal onder het bloed, er kwam een ambulance. Het was heel heftig en dat gebeurde allemaal tijdens mijn intake.”

Politiebureau
Wie geen eigen woning heeft, moet inventief zijn. Henk deed zijn was bij openbare wasserettes bij benzinepompen. “Daar waste ik mezelf ook. Verder gaan mensen die dak- en thuisloos zijn naar de McDonalds om naar de wc te gaan of het politiebureau. Daar mogen ze je niet weigeren.” Een andere plek die wordt aangeprezen door zowel Tristan als Henk is de bibliotheek aan de voet van de Burcht. “Daar ben je altijd welkom”, zegt Henk, “ondanks dat mensen zich wel eens misdragen. Je krijgt toch koffie.”

Opgejaagd
Henk heeft zich als dakloze ook wel eens opgejaagd gevoeld. “Ik was dakloos geraakt door de coronapandemie. Ik kon niet voldoende werk krijgen. Maar als ik dan tijdens de lockdown nog laat buiten was, op zoek naar een parkeerplek in Rotterdam, werd ik wel eens achternagezeten door boa’s.” Geen fijn gevoel. “Ik heb liever dat mensen mij zien als Henk de vrijwilliger dan Henk de dakloze. Ik probeer altijd andere mensen te helpen. Ik ben vrij technisch en doe graag een klusje voor een ander.”

Verhaal
Zijn advies aan mensen die zelf geen ervaring hebben als dak- of thuisloze: “Praat eens met zo iemand. Elke dakloze heeft zijn eigen verhaal.”

Tristan, Henk en andere ervaringsdeskundigen met dak- en thuisloosheid geven graag een rondleiding door de stad. Wie mee wil, kan contact opnemen met De Binnenvest of Lumen Holland-Rijnland.

Overdag werd op het Stadhuisplein ook de actie ‘Huiskamers zonder Dak’ gehouden waar ervaringsdeskundigen in gesprek gingen met het publiek over de problemen waar dak- en thuislozen mee te maken hebben.

Robbert Brouwer van Lumen vertelt over de cijfers over dakloosheid waarmee in onze regio wordt gewerkt. Hele groepen worden daarin volgens hem niet meegenomen.

(Foto’s Stadhuisplein: Chris de Waard)

Leiden Link in Bio Maatschappij Politiek