'Gemeente Teylingen kan voorwaarden stellen aan uitgifte land'

“De aard van pachtovereenkomsten is dat ze tijdelijk zijn”, dat schrijft de gemeente Teylingen naar aanleiding van het gunnen van twee percelen agrarische grond aan andere dan de huidige pachters. De Lakenvelder Boerderij in de Boterhuispolder en de Sophiahoeve in Kagerzoom raken veel land kwijt. Drie percelen blijven bij de huidige pachter.

Voor de Lakenvelder Boerderij betekent het het einde van de bedrijfsvoering en daarmee van de Lakenvelder koeien in de polder. “We houden vijf hectare over. Daar is natuurlijk geen plaats voor onze 75 Lakenvelders, die bovendien komende maanden nog 15 kalfjes op de wereld zetten. Per 1 maart gaat het nieuwe contract al in. Dat betekent dat onze koeien dit jaar dus niet de wei, maar de vrachtwagen ingaan”, schrijft een ontgoochelde eigenaresse Meta Knol.

Meta Knol en haar echtgenoot Fernand de Willigen van de Lakenvelder Boerderij in de Boterhuispolder worden de afgelopen dagen overladen met steunbetuignen. Meta Knol via LinkedIn: “Deze bijvoorbeeld van Beatrijs Voorneman die een ingesproken tekst stuurde, waarin alles samen komt. Veerle en Daan Kalmeijer maakten beelden bij de tekst. De foto’s zijn snapshots uit het leven op onze boerderij.” 

Didam-arrest
De gemeente Teylingen bezit 53 hectare grond in Warmond die worden verhuurd. Dat gebeurt telkens voor een periode van vijf jaar. “De huidige huurcontracten liepen. Vroeger kon de gemeente gewoon met dezelfde boeren doorgaan, maar door een uitspraak van de Hoge Raad in 2021 (het ‘Didam-arrest’) moet de gemeente nu een openbare aanbesteding doen, waaraan iedereen dus mag meedoen”, aldus het college van burgemeester en wethouders.

Interventie
Volgens Geerten Bogaard die als hoogleraar Decentrale Overheden is verbonden aan de Universiteit Leiden is de bewering van de gemeente Teylingen veel te kort door de bocht. “Dit is toch heel moeilijk te verkroppen. Je kunt aanbesteden op andere criteria. Dus of er heeft iemand zitten slapen of ze willen dit echt.”

Bogaard is niet de enige die denkt dat de gemeente niet zonder meer verplicht is de gunning op deze manier te organiseren. “Dit is een bijzonder onverteerbaar verhaal”, zegt Mentko Nap. De Leidse wetgevingsadviseur bij de Raad van State stelt dat als het zo is dat de gemeente Teylingen dit besluit heeft genomen om een ‘relatief onbeduidend’ bedrag van 20.000 euro per jaar, het tijd is voor een serieuze interventie van de gemeenteraad. Ook senior jurist Jan Roelfsema van de Raad van State laat zich in soortgelijke bewoordingen uit. Hij spreekt van een dieptreurige beslissing van de gemeente Teylingen. “En hoe zit het overigens met de rechten van degene wiens pacht afloopt? Zijn die door de gemeente wel in acht genomen”, zo vraagt hij zich af.

Voorwaarden
Het Teylinger college stelt dat er wel degelijk voorwaarden zijn gesteld bij de aanbesteding. “Die hebben betrekking op het beheer dat gericht moet zijn op instandhouding en verbetering van het leefgebied van weidevogels en duurzaam grondgebruik. Ook moest rekening worden gehouden met eventueel aanwezige recreatieve voorzieningen en slootonderhoud.”

Ondernemersrisico
Agrariërs moeten volgens de gemeente met certificaten bewijzen dat ze aan de voorwaarden voldoen. “Ook is er gekeken naar de prijs die ze willen betalen. De nieuwe pachtovereenkomsten zijn gegund aan agrariërs die de meeste punten hebben gehaald bij de aanbesteding”, aldus de gemeente Teylingen. “Er bestaat daardoor altijd een risico dat een andere ondernemer een betere inschrijving doet. Daarmee komt een bestaande pachter zonder grond te zitten.” Dat nu twee agrariërs hun land verliezen noemt de gemeente ondernemersrisico.

Sleutelstad heeft de gemeente Teylingen inmiddels een serie vragen gesteld over de procedure.

Duurzaamheid Leiden Link in Bio Maatschappij Regio Boterhuispolder Kagerzoom