Omdat de gemeente Leiden er al twee jaar niet in slaagt om voldoende statushouders van een woning te voorzien, dreigt de provincie Zuid-Holland om die taak van Leiden over te nemen. Hoe dat er uit zou gaan zien, weet de provincie overigens nog niet. Wel dat Leiden dan voor de kosten opdraait.
In 2023 werden 15 statushouders te weinig gehuisvest. Vorig jaar ging het om 52 vluchtelingen met een verblijfsstatus. Samen met de opgave voor de eerste zes maanden van dit jaar moet Leiden nu voor 1 juli aanstaande nog 180 statushouders een woning toewijzen. Als dat niet lukt, is de kans groot dat de provincie per 1-1-2026 de regie in handen neemt.
Overigens voldeed op 1 januari van dit jaar 92 procent van de gemeenten in Zuid-Holland niet aan de taakstelling. In onze regio hebben daarom ook Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude een soortgelijke waarschuwing van de provincie ontvangen.
Draagvlak
Leiden reageert teleurgesteld op de brief, waarin de provincie de mogelijke stappen aankondigt en vraagt om begrip. “We doen onze uiterste best om de taakstelling te halen, maar houden daarbij ook rekening met de leefbaarheid en het draagvlak in de stad”, schrijft het college in een brief aan de gemeenteraad. “Als ‘Stad van Vluchtelingen’ doen we heel veel aan het opvangen van asielzoekers en Oekraïners, en de huisvesting statushouders.
Alleenstaand
De gemeente wijst erop dat de taakstelling sinds 2023 fors is gestegen. Het gaat om zo’n honderd extra statushouders per jaar die een Leidse woning moeten krijgen. Omdat meer dan tachtig procent van de statushouders bestaat uit alleenstaande mannen, legt dat een enorme druk op de beschikbare woningvoorraad. Veertig procent van hen is alleengaand en vraagt gezinshereniging aan. Dat kan jaren duren en dus moeten de statushouders vaak eerst alleen gehuisvest worden. “De woonvraag die hierdoor ontstaat, sluit niet aan bij het beschikbare woningaanbod.”
Herhuisvesting
De afgelopen twee jaar heeft Leiden bijna zestig statushouders die een tijdelijk contract hadden, een andere woning toegewezen. Het ging daarbij om statushouders die niet meer studeerden en daarom hun DUWO-woning uit moesten of die een tijdelijk contract hadden bij de Stichting Huisvesting Werkende Jongeren (SHWJ). Ook moest een groep het gebouw Stationsplein 107 verlaten dat momenteel wordt gesloopt. Deze herhuisvesting telt niet mee in de taakstelling, maar legt wel net zoveel druk op het aantal beschikbare woningen.
Huurcontract
Een ander probleem met de telling zoals die door de provincie wordt gehanteerd, heeft ermee te maken dat een statushouder pas meetelt voor de taakstelling als deze een AZC heeft verlaten. “Op basis van de registratiegegevens van het COA stelt de provincie daarom dat Leiden vorig jaar 52 statushouders te wienig heeft gehuisvest, maar 20 hadden al een huurcontract getekend en moesten alleen nog verhuizen”, aldus de gemeente Leiden. Dat heeft er ook mee te maken dat de overheid soms lange wachttijden kent voor het toekennen van een Burgerservicenummer, terwijl zo’n BSN wel nodig is om een huurwoning te kunnen betrekken.
Beschikbare woningen
Terwijl het aantal statushouders dat een woning moet krijgen de afgelopen jaren is gestegen, daalt het aantal sociale huurwoningen dat jaarlijks vrijkomt. In 2021 waren dat er nog 1299, terwijl er vorig jaar minder dan 1.000 beschikbaar kwamen. Landelijk wordt vijf tot tien procent van de vrijkomende sociale huurwoningen toegewezen aan statushouders. Leiden zit volgens het college boven dat gemiddelde. In 2023 werd 12,8 procent aan die groep toegewezen en vorig jaar zelfs 13,7 procent.
Kleinschalige opvanglocaties
Leiden hoopt dit jaar twintig extra plekken te kunnen creëren voor alleenstaande minderjarige statushouders (AMS’ers) in een van de negen kleinschalige opvanglocaties die de gemeente sinds 2023 in samenwerking met Nidos heeft geopend. Nidos is een jeugdbeschermingsorganisatie voor vluchtelingen.
Zodra die AMS’ers achttien worden, moeten ze doorstromen naar een reguliere sociale huurwoning. Door daar afspraken over te maken met DUWO en Vluchtelingenwerk hoopt Leiden dat die doorstroming binnenkort sneller gaat verlopen. Ook komen er in de woonflat bij het Alrijne Ziekenhuis aan de Houtlaan dit jaar plekken beschikbaar voor statushouders.
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907
