Participatie bij bouwprojecten: grote lijnen bepalen of slechts de kleur van de plinten?

De komende jaren moeten er meer dan achtduizend woningen worden gebouwd in Leiden. Veel ruimte is daar echter niet voor, als je ook nog plek voor parken en pleinen wil behouden. Bij nieuwe bouwprojecten tekenen buurtbewoners daarom regelmatig bezwaar aan over parkeeroverlast of hoogte. Maar hoeveel ruimte moet er eigenlijk zijn voor participatie?

“Ik heb het gevoel dat de Leidenaar alleen kan meepraten over de kleur van de plinten en niet over de hoogte van de bouwplannen”, stelt raadslid Roeland Storm (CDA) in Politiek071. Hij vindt dat er al teveel normen zijn vastgelegd over bouwprojecten, waardoor er bij participatie niets meer over essentiële onderdelen van de plannen kan worden gezegd. “Bij de gemeenteraad kregen bewoners afgelopen donderdag (bij behandeling van plannen aan de Vijf Meilaan, red.) nul op het rekest. Een klein beetje meedenken met burgers die inspreken, zouden wij al een uitgestoken hand vinden.”

Raadsleden Roeland Storm (CDA) en Sander van Diepen (D66) in gesprek met IJsbrand Terpstra in Politiek071

‘Je kunt niet altijd je zin krijgen’
Volgens Sander van Diepen (D66) is het echter aan de raad om de grote lijnen uit te zetten. “Wij stellen de kaders, anders kunnen de inwoners wel over alles meepraten.” Van Diepen wijst op de enorme behoefte aan woningen – ‘in Nederland moeten er 1 miljoen woningen worden gebouwd’ -, waardoor niet met iedereen rekeningen kan worden gehouden. “Bij participatie moet het heel duidelijk zijn waarover je wel en niet kunt meepraten”, aldus het D66-raadslid. “En er moet duidelijk zijn dat je niet altijd je zin kunt krijgen.”

Om ruim achtduizend woningen te realiseren, wordt er op meerdere plekken in de stad gewerkt aan grote bouwprojecten. Eerder werden plannen voor de ‘toekan-toren’ langs de A44 en plannen voor twee woontorens in de Merenwijk al ingetrokken na aanhoudende protesten. Na de gemeenteraadsverkiezingen besloot het nieuwe college om participatie voorop te stellen bij elk nieuw project. Met die afspraak worden er op dit moment woontorens gepland aan de Vijf Meilaan – waarover afgelopen donderdag in de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling werd gesproken – en langs de Willem de Zwijgerlaan (Lead Leiden).

Referendum
Het ultieme middel van participeren is een referendum. Voor de woontorens van Lead wordt er op dit moment gewerkt aan het opzetten van een volkspeiling. Om zo’n referendum in gang te zetten, zijn 750 handtekeningen nodig. De gesprekken over het project in de gemeenteraad worden dan voor in ieder geval zes weken gepauzeerd. In die periode krijgen de initiatiefnemers de tijd om nog eens 5.000 handtekeningen te verzamelen. Als dat lukt, dan kunnen inwoners van Leiden naar de stembus om zich uit te spreken over Lead.

Van Diepen en Storm bekijken de actie rondom Lead Leiden met interesse. “Een referendum is een middel dat is toegestaan in Leiden”, zegt Storm. “Als er dus mensen zijn die een referendum willen over Lead Leiden, dan moeten ze dat zeker doen.” Mocht het referendum er komen, dan vindt Van Diepen dat je de uitslag in ieder geval niet naast je neer kunt leggen. “Het mooie aan een referendum is dat je voor of tegen het houden ervan kunt zijn, maar je kunt niet tegen de uitslag zijn. Die heb je gewoon over te nemen.”

Leiden Politiek