Ondernemers Lammenschansweg vrezen toekomst: 'We voelen ons weggepest'

Bedrijven aan de Lammenschansweg hebben het idee dat ze tegen hun zin worden weggedreven uit het gebied. Ze zeggen te worden weggepest door de gemeente Leiden. Dat blijkt uit een rondgang van Sleutelstad langs een aantal van de ondernemers. “We worden verdrongen en nergens opgevangen. Ik verwacht dat alle winkels binnen vijf jaar weg zijn”, zegt een van hen.

Het gaat om de bedrijven in de driehoek tussen de Lammenschansweg, het water van de Trekvliet en het spoor van de verbinding tussen Leiden en Alphen aan den Rijn. De plek waar die bedrijven zitten wordt omschreven als de Lammenschansstrip. Grote zaken zoals de Gamma, Leen Bakker, Intersport, autodealer Renault en Zirkzee Wonen en Slapen hebben er een vestiging.

Al jaren heeft de gemeente Leiden plannen om het bedrijventerrein te ontwikkelen naar een woon-werk gebied. In eerste instantie waren de ondernemers daar mee akkoord, maar doordat de gebiedsvisie voor de Lammenschansdriehoek in mei 2019 is aangepast denken ze er nu anders over. Er is volgens een aantal ondernemers geen plek meer voor hen. “Er is gaandeweg het proces een omslag geweest waarbij de bestaande bedrijven nog slechts te gast waren op hun eigen bedrijventerrein”, zegt voorzitter van bedrijventerreinvereniging Lammenschansdriehoek Willem-Jan Zirkzee en tevens eigenaar van Zirkzee Wonen en Slapen.

De gebiedsvisie is aangepast omdat het stadsbestuur meer sociale woningen wil bouwen in Leiden. Daarnaast is het niet de bedoeling om de grootschalige detailhandel aan de Lammenschansweg te versterken. Tegelijkertijd is het ook niet de wens dat de bedrijven totaal verdwijnen. Toch voelt het voor de ondernemers alsof ze worden weggedrongen uit het gebied. “Het wordt ons onaantrekkelijk (volgens sommige zelfs onmogelijk) gemaakt om als bedrijf gevestigd te blijven op deze locatie”, zegt Zirkzee. “Wonen zou worden toegevoegd aan werken, maar nu blijft alleen wonen over.”

Op sterven na dood
De bedrijven van de Lammenschansstrip voelen zich eigenlijk al sinds het opstellen van de regionale retailvisie van 2016 ongewenst. Vijf gemeenten uit de Leidse regio maakten afspraken over de zogenoemde Perifere Detailhands Vestigingen (PDV’s). De Baanderij en WOOON in Leiderdorp, ‘t Heen in Katwijk en de Rijneke Boulevard in Zoeterwoude werden aangewezen als PDV-locaties; de Lammenschansstrip niet. Dat leidde tot kritiek van onder meer de Leidse CDA-fractievoorzitter Joost Blijie. “Kijk nou eens heel kritisch welke locaties op sterven na dood zijn en maak dan een logische keuze. Dus niet bij de Lammenschansweg waar ondernemers zitten die het heel goed doen.” Zijn bewering wordt ondersteund door cijfers uit de Retailmonitor071. Daarin staat namelijk dat de gemiddelde bestedingen per vierkante meter bij de Lammenschansweg drie keer zo hoog zijn als bij WOOON in Leiderdorp.

‘We zijn bang’
Volgens Zirkzee gebruikt de gemeente de bereikbaarheid als instrument om het hun lastig te maken. “De openbare parkeerplekken aan de Ventweg zouden bestemd zijn voor de bedrijven. In de nieuwe visie zijn die verdwenen. Dan wordt het voor mijn leveranciers ook moeilijker om ons te bevoorraden.” De gemeente zet in de gebiedsvisie in op een parkeergarage, maar dat maakt het parkeren wel duurder. Andere ondernemers hebben ook zorgen over de toekomst van hun zaak. “Wij moeten voor het eind van dit jaar weg”, zegt Marcel Hoft van Renault-dealer Zeeuw en Zeeuw. “We hebben hier alles opgebouwd. Het is nog maar de vraag of onze klantenkring meeverhuist”, aldus Hoft. Voor Ivo Krietemeijer van Intersport Twinsport heerst er vooral onzekerheid. “Ik ben nog niet officieel op de hoogte gesteld dat we het pand moeten verlaten. We zijn bang om weggedreven te worden, maar ik ga er vanuit dat we er iets voor terugkrijgen”, aldus Krietemeijer.

Uitrookbeleid
Volgens Marnix Zwart, parkmanager van verschillende bedrijventerreinen in Leiden en tevens milieu- en ruimtelijke ordening adviseur, is de gang van zaken rondom de Lammenschansdriehoek niet uniek. “Er is sprake van een uitrookbeleid”, zegt Zwart. Hij legt uit: “De ondernemer mag er blijven zitten, maar er is vanuit de gemeente geen actieve rol richting verplaatsing. Ondertussen wordt er wel ruimte geboden voor woningbouw in de omgeving. Dat legt de druk op de openbare ruimte waardoor er maatschappelijke druk ontstaat op de ondernemer. De gemeente faciliteert de ontwikkeling dat het steeds lastiger wordt voor bedrijven”, aldus Zwart.

In de vijver
De ondernemers van de bedrijven voelen zich dus langzaam weggedreven uit de Lammenschansdriehoek en kunnen eigenlijk nergens heen. Hoewel er in de retailvisie van 2016 andere DPV-locaties aangewezen werden is het moeilijk om daar heen te gaan. “Ik verkoop bijvoorbeeld bedden van Auping, maar in Wooon Leiderdorp zit een aparte Auping store”, zegt Willem-Jan Zirkzee die zo in de vijver van een andere ondernemer terecht komt. “Daarnaast neem ik het risico dat mijn klantenkring mij verlaat.” Al heeft hij er wel om gevraagd, op compensatie (in de vorm van vervangende ruimte of verplaatsingskosten) van de gemeente hoeft hij niet te rekenen. “Omdat de gemeente geen standpunt inneemt hoeven ze geen compensatieregelingen te treffen”, legt Zwart uit.

Zirkzee is cynisch over mogelijke oplossingen. “Ik weet het echt niet. De meerderheid in de gemeenteraad heeft geen oor naar de belangen van de ondernemers in het gebied en het college interesseert het geen biet. Ik weet niet hoe ik mijn bedrijf kan handhaven in het gebied, of waar we dan wel naar toe kunnen.”

Economie Leiden Lammenschansdriehoek