Eenzaamheid in Leiden: 'Niet iedereen heeft een 'perfect' leven'

Eenzaam omdat je oud bent en alleen over blijft, eenzaam omdat je nog niemand kent in je nieuwe stad, eenzaam omdat je gepest wordt, eenzaam omdat je door de coronacrisis niemand meer een arm om je heen slaat. Iedereen kan met eenzaamheid te maken krijgen. Tijd voor actie, vinden de Leidse fracties van CDA en D66.

Het CDA kwam met een eigen raadsvoorstel ‘Samen tegen eenzaamheid’ waarin onder andere wordt gepleit voor bezoek aan huis voor elke 75-plusser, een brede publiciteitscampagne en een lokaal meldpunt voor eenzaamheid. Bij de behandeling in de commissie Onderwijs en Samenleving vorige maand was er raadsbreed steun en lof voor dit initiatief. D66 kwam daarnaast met een eigen motie waarin specifiek aandacht werd gevraagd voor de positie van jongeren. En ook direct actie, geen tijd verspillen aan een onderzoek maar de handen uit de mouwen. Vanavond bespreekt de Leidse gemeenteraad het CDA-voorstel.

CDA-duoraadslid Tobias Sandoval Garcia is een van de schrijvers van het raadsvoorstel. Op 31 augustus was hij te gast in Nieuws071 om het voorstel toe te lichten. Sandoval Garcia noemt 3 december een belangrijke dag. “Wij verwachten dat er ruime steun is voor ons voorstel. Verschillende politieke partijen waren positief en ik heb van geen enkele partij teruggekregen dat ze het voorstel niet steunen. Mocht het voorstel worden aangenomen dan betekent dat, in onze ogen, dat de gemeente voor de komende jaren verder inzet om eenzaamheid onder ouderen en jongeren actief tegen te gaan.”

Niet gezien
D66-fractievoorzitter Vahit Köroğlu ging zelf in gesprek met jongeren om te horen wat zij ervaren in deze coronatijd. “Ik heb gesproken met jongeren en scholieren in de Slaaghwijk, Merenwijk en Zuidwest, en ik hoorde van hen dat ze zich vaak niet gezien voelen”, vertelt Köroğlu aan Sleutelstad. “Ze maken zich druk om hun ouders en grootouders en om hun schoolprestaties. Niet iedereen heeft thuis een goede plek voor hun schoolwerk. Ze vertellen ook dat ze minder sporten en bewegen, omdat de competities nog stilliggen.”

Köroğlu ziet het als een urgent probleem en vraagt daarom ook bewust niet om een onderzoek. “Wij willen dat de gemeente snel om de tafel gaat met maatschappelijke organisaties om een plan van aanpak te maken. Wij vinden dat de gemeente dit preventief moet aanvliegen en niet moet afwachten totdat ouders en jongeren met hun problemen aankloppen bij hulpinstanties. Ouders kunnen natuurlijk zelf ook veel, maar hebben soms wel extra aandacht en ondersteuning van professionals nodig.”

Politiek verslaggever IJsbrand Terpstra in gesprek met D66-fractievoorzitter Vahit Köroğlu over de motie van zijn partij aangaande aandacht voor welzijn van jongeren in tijden van corona.

Het probleem eenzaamheid mag door de coronacrisis wellicht meer in de belangstelling zijn komen te staan, het is zeker niet in 2020 ontstaan. De Leidse fractie van de ChristenUnie kwam vier jaar geleden al met een motie om het college te vragen meer aandacht te schenken aan de bestrijding van eenzaamheid. Het CDA nam in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen het stokje over en maakte het thema eenzaamheid tot een speerpunt in de fractie.

Aanbesteding
Het nieuwe college dat na 2018 aantrad, wilde ook graag ermee aan de slag en werd een coalitie tegen eenzaamheid opgetuigd en een bijeenkomst georganiseerd. Daarna bleef het een tijdje stil. Links en rechts waren er mooie initiatieven om mensen uit huis te krijgen, mee te laten doen aan activiteiten en een zinvolle dagbesteding aan te bieden. Maar het aanbod was versnipperd, niet goed bekend. Het ontbrak aan regie. En ook daartoe wordt opgeroepen in het raadsvoorstel van het CDA. “Daarnaast zou de gemeente een rol moeten spelen als initiatiefnemer en als regisseur door verschillende partijen vanuit het maatschappelijk middenveld bij elkaar te brengen.”

De aanbesteding in het sociaal domein moest hier verandering in brengen. Sinds 1 juli zijn de drie nieuwe partners actief: Incluzio Leiden, SOL Netwerk Leiden en BuZz Leiden. Alle drie hebben van verantwoordelijk wethouder Marleen Damen de opdracht gekregen aanpak van eenzaamheid hoog op de agenda te zetten. En dit najaar werd er een plan van aanpak gepresenteerd waarin veel van de punten uit het CDA-raadsvoorstel al in terug te vinden zijn.

Jongereninformatiepunt
Wat komt daar nu in de praktijk van terecht? Wethouder Marleen Damen liet in een eerdere reactie op het raadsvoorstel van het CDA al weten dat huisbezoeken aan oudere inwoners al gebeuren en zeker worden doorgezet. Welzijnsorganisatie Incluzio Leiden is verantwoordelijk voor deze huisbezoeken. SOL Leiden dat het jeugd- en jongerenwerk in zijn pakket heeft, neemt het voortouw om eenzaamheid in die groepen te signaleren en bespreekbaar te maken.

Robin van Wieringen, community builder bij van SOL Leiden, is een van de kwartiermakers van het Jongereninformatiepunt aan de Morsweg 55. “We gaan op 14 januari open en het moet een plek worden waar  jongeren terecht kunnen met al hun vragen. Daarvoor zijn we nog met verschillende partners in gesprek zoals onder andere Brijder en Jong I-Doe.” Brijder biedt hulp bij verslavingsproblemen en Jong I-Doe is een organisatie die vrijwilligers werft en koppelt aan clubs en verenigingen die hen nodig hebben.

Verlengde kerstvakantie
Naast deze ontmoetingsplek zet SOL Leiden in op een online jongerenplatform via DeBurcht.nl. “Daar kunnen jongeren elkaar digitaal ontmoeten, deelnemen aan pubquizzen, aanbod vinden van afhaalrestaurants, maar ook een digitale kroegentocht organiseren. Dat laatste is natuurlijk alleen voor 18-plus, maar we zorgen er ook voor dat voor de jeugd van 13-18 jaar dingen te doen zijn.”

“In de kerstvakantie komen we met een breed programma voor onze hele doelgroep van 4-18 jaar. Met daarbij een online alternatief voor allerlei zaken die nu niet door kunnen gaan en dat zal ook via het jongerenplatform gaan”, vervolgt Van Wieringen. “Denk daarbij aan digitaal sporten. En we treffen ook voorbereidingen voor een eventuele verlengde kerstvakantie. Mocht het kabinet volgende week besluiten dat de scholen een week later pas weer opengaan, dan zullen wij die week ook extra activiteiten aanbieden.”

Het aanbod van SOL Leiden is niet in beton gegoten, aldus Van Wieringen. “Jongeren kunnen ook zelf dingen organiseren en ze zijn ook van harte welkom om mee te komen helpen. We zoeken nog jongeren die het leuk vinden om te tekenen voor ons programma in de kerstvakantie. Dus meld je aan via info@solnetwerk.nl. Het is ook voor jongeren belangrijk om te blijven investeren in jezelf. Als je contacten mist omdat bepaalde clubs niet doorgaan, meld je aan bij Jong I-Doe en ga aan de slag als vrijwilliger.”

Bij ons
Sandoval Garcia vindt overigens wel dat inwoners van Leiden niet alleen naar het stadsbestuur moeten kijken als het gaat om het tegengaan van eenzaamheid. Er ligt ook een taak voor henzelf. “Het belangrijkste voor het CDA is om mensen bewust te maken van het feit dat niet iedereen een ‘perfect’ leven heeft. Huisje-boompje-beestje is gelukkig voor velen binnen handbereik maar voor een aantal in onze samenleving ook niet. Het is aan ons, Leidenaren, om ook naar hen om te kijken. De gemeente kan hieraan bijdragen maar de primaire en belangrijkste verantwoordelijk ligt bij ons: de inwoners van Leiden.”

Het raadsvoorstel van het CDA ‘Samen tegen eenzaamheid’ staat vanavond op de agenda van de gemeenteraad. De vergadering is openbaar en voor iedereen online te volgen.

Leiden Maatschappij Politiek