Deel dit bericht!  

Corona-afval eindigt in Leidse grachten en bedreigt dieren

Mondkapjes en handschoenen beschermen ons tegen corona, maar zijn voor dieren juist een bedreiging. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en Naturalis Biodiversity Center zijn bezig om in kaart te brengen wat coronazwerfvuil met dieren doet. “Het begon met deze baars, die verstrikt is geraakt in een latex handschoen”, vertelt Liselotte Rambonnet van de universiteit, “en inmiddels krijgen we meldingen van over de hele wereld.”

In het brugwachtershuisje op de Marebrug over de Oude Vest is een expositie ingericht over de gevolgen van corona-afval. “We hebben hier een tas met honderd mondkapjes die we op één zondagochtend uit de Leidse grachten hebben gevist”, wijst Rambonnet aan. Vanuit het huisje worden namelijk de kanotochten van de Plastic Spotters georganiseerd, die wekelijks afval uit het water halen. “Het is ook wel logisch: je hebt een mondkapje in je zak, pakt je telefoon en verliest per ongeluk je mondkapje. En veel mensen durven ook niet zomaar zwerfkapjes op te rapen, want er kunnen virusdeeltjes op zitten.”

De wegwerpartikelen zijn meestal een probleem. “Maar deze meerkoeten zijn er creatief mee geweest: ze hebben mondkapjes gebruikt bij het bouwen van een nest.”

De onderzoekers hebben collega’s wereldwijd opgeroepen om schadelijke gevolgen van corona-afval bij dieren te melden. Rambonnet legt uit: “In Canada was er een roodborstje met een vleugel die verstrikt zat in een mondkapje, maar we krijgen ook meldingen van krabben, apen en Braziliaanse pinguïns.”

Met name in het water verspreidt het afval zich snel. “En dan maakt het niet uit of het zoet of zout water is: we komen het overal tegen.” Dieren kunnen verhongeren als ze plastic eten, doordat hun maag gevuld blijft en ze dus geen hongergevoel krijgen. “Als dat bij een hond of een kat gebeurt, kan het baasje ermee naar de dierenarts die het kan verhelpen”, aldus Rambonnet. “Maar dieren in het wild kunnen dat natuurlijk niet.” Als je een dier vindt dat slachtoffer is van corona-afval, kan je dat melden op de website www.covidlitter.com.

Plastic afval is sowieso al een groot probleem voor dieren wereldwijd. Rambonnet schetst een somber beeld. “Door corona zijn er nieuwe plastic wegwerpartikelen bijgekomen, en die vergroten dus het afvalprobleem.” In de Leidse grachten werd het eerste mondkapje al twee weken na de eerste Nederlandse coronamelding gevonden.

De expositie in het brugwachtershuisje op de Marebrug is voor de ramen geplaatst, zodat je het huisje niet binnen hoeft. “Je kan er altijd langslopen. ‘s Nachts laten we de lichten gedimd branden, dus ook dan kan je het zien. Al moet je natuurlijk wel rekening houden met de avondklok.”