De Pieterskerk viert 900-jarig jubileum met bier

De Pieterskerk viert haar 900-jarig jubileum met een nieuw kruidig, blond haverbier. Het was afgelopen zaterdag precies 900 jaar geleden dat de grote hoofdkerk van Leiden werd ingewijd door bisschop Godebald van Utrecht. Het nieuwe biertje van de Pieterskerk heet dan ook ‘1121’, maar de Leidse historicus Piet de Baar trekt het jaartal van de inwijding in twijfel.

De Pieterskerk is de grote monumentale hoofdkerk van Leiden. In de bijbel staat te lezen dat Sint-Pieter de sleutels van de hemel kreeg van Jezus. Aan de patroonheilige van de kerk dankt Leiden dan ook haar stadswapen en de bijnaam Sleutelstad. In de Pieterskerk worden geen kerkdiensten meer gehouden. Het gebouw is tegenwoordig voor de stad een belangrijke toeristische trekpleister. En nu is er een nieuw biertje gebrouwen voor de Leidse fijnproever om dit prachtige monument te vieren.

Feest
Directeur van de Pieterskerk Frieke Hurkmans legt met een glimlach uit waarom het zaterdag groot feest was: “Bisschop Godebald heeft het in 1121 goed uitgekiemd. Het 900-jarig jubileum van de Pieterskerk valt precies op Open Monumentendag. Dat is indrukwekkend. Zo kunnen we op onze verjaardag veel mensen ontvangen. Maar door corona wordt het ook een moeilijk jubileumjaar. Veel van de activiteiten die je in een jubileumjaar wilt organiseren, kun je nu niet organiseren. Het jubileum wordt dan ook bescheiden gevierd.”

De monumentale deuren en het Marnixraam van de Pieterskerk worden voor het eerst sinds de jaren zeventig weer elke avond aangelicht. Het Marnixraam van 1940 is het enige glas-in-loodraam van de Pieterskerk. Oudere glas-in-loodramen van de kerk hebben de beruchte Leidse buskruitramp van 1807 niet overleefd. “Door het raam vanaf de binnenkant aan te lichten, wordt een mooi schouwspel gecreëerd”, aldus Hurkmans. Daarnaast lanceerde de jarige afgelopen zaterdagavond ook het nieuwe bier vernoemd naar het jaartal van haar inwijding: ‘1121’.

Samenwerking
De Leidse historicus Piet de Baar heeft zich in de geschiedenis van de Pieterskerk verdiept. Het jaartal 1121 is volgens hem gebaseerd op een onbetrouwbare middeleeuwse tekst. “Het vervalsen van akten was in de middeleeuwen niet uitzonderlijk. Zo’n oude datum kwam de pastoors van de Pieterskerk indertijd wel heel goed uit”, stelt Piet de Baar. De viering van de kerkwijding moet volgens hem niet verward worden met de kerkmis. “De kerkmis werd vroeger op 29 juni ook uitbundig gevierd in de stad. En van het woord kerkmis is dan ook het woord kermis ontstaan.”

De jaarlijkse feestdag van Peter en Paulus valt dus op 29 juni. Directeur Hurkmans wijst erop dat de Pieterskerk ook op die dag een feestje viert: “Bezoekers met een afgeleide naam van Peter of Paulus krijgen dan gratis limonade en taart.” De directeur is blij met het feit dat steeds meer Leidenaren de Pieterskerk weten te vinden. Dat komt doordat de kerk de samenwerking binnen de gemeentegrenzen actief opzoekt. Voor het bier ‘1121’ is er contact gezocht met de Leidsche Bierbrouwerij en voor de realisatie van de fototentoonstelling ‘Leiden, de verdwenen stad’ werkt de Pieterskerk nauw samen met Erfgoed Leiden en Omstreken.

Toekomst
Ruim 15.000 bezoekers hebben de fototentoonstelling ‘Leiden, de verdwenen stad’ al bezocht. Veel Leidenaren bezochten de tentoonstelling zelfs meerdere keren. De uitvergrote glasnegatieven van de fotograaf Jan Goedeljee (1824-1905) zijn haarscherp en laten prachtige details zien van verdwenen locaties. Zo zijn er op de tentoonstelling foto’s te zien van verdwenen stadspoorten en verdwenen stadsgrachten. De Leidse fotograaf Claudia Claas fotografeerde dezelfde plekken als Jan Goedeljee. De bezoeker kan zo de situatie van toen mooi vergelijken met de situatie van nu.

Hurkmans legt uit: “Veel mensen bezochten de tentoonstelling vaker omdat het gratis was. Dat kunnen we als Pieterskerk financieel niet volhouden. We hebben echt veel geld nodig om dit monumentale kerkgebouw te kunnen onderhouden. Het helpt als we straks een museumstatus krijgen en je ons kan bezoeken met een museumkaart. Dan is het een kwestie van je museumkaart even laten scannen. De volgende tentoonstelling zal gaan over 900 jaar Leiden.” De Pieterskerk lijkt 900 jaar na haar inwijding een hippe plek te zijn geworden, maar voor het onderhoud is er blijvend veel geld nodig.

Cultuur Leiden Maatschappij