Rekenkamer: 'Oegstgeest en Voorschoten te optimistisch bij onderwijshuisvesting'

De schoolgebouwen in Oegstgeest en Voorschoten zijn nu nog in orde, maar de gemeenten staan voor een grote opgave als het gaat om het bij de tijd houden van hun schoolgebouwen. Dat schrijft de Rekenkamercommissie Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg in een rapport. Scholen moeten klimaatneutraal worden, met een goed binnenklimaat, maar de financiering daarvan wordt een uitdaging.

De Rekenkamer deed onderzoek naar de huidige staat van de scholen en wat er nodig is om ze de komende decennia leefbaar te houden. Er werd speciaal gekeken naar de kosten voor verduurzaming, omdat er wettelijke afspraken zijn over CO2-reductie in 2030 en het afkoppelen van aardgas in uiterlijk 2050. Ook deed de organisatie onderzoek naar de luchtkwaliteit in de lokalen, vanwege de rol die ventilatie speelt in de bestrijding van het coronavirus.

In Voorschoten viel het de Rekenkamer op dat veel gebouwen relatief nieuw zijn, van na 2000. Toch is de luchtkwaliteit op de nieuwe scholen niet beter dan op de oudere scholen binnen de gemeente. De oudste drie gebouwen zijn van de Nutsbasisschool, de Fortgensschool en de Emmaus. Voor die scholen staat op termijn weliswaar nieuwbouw gepland, maar de plannen daarvoor moeten nog concreet worden gemaakt.

Riolering
De Rekenkamer maakt zich in Voorschoten vooral zorgen over de financiën van de gemeente. “De Rijksoverheid maakt geld over naar alle gemeenten voor bouw en onderhoud van schoolgebouwen”, zo legt het rapport uit. “Elke gemeente mag wel zelf bepalen of dat geld ook daadwerkelijk aan schoolgebouwen wordt uitgegeven of niet.” Omdat de gemeente Voorschoten weinig geld beschikbaar heeft, moeten de schoolgebouwen concurreren met grote thema’s als het sociaal domein en urgente praktische projecten zoals de aanleg van nieuwe riolering.

Zo had Voorschoten voor de nieuwbouw van de Fortgensscool bijvoorbeeld 1,5 miljoen euro begroot, terwijl voor scholen van die omvang doorgaans op 3 miljoen wordt gerekend. De gemeente hoopt dat de bouw door prefab-technieken veel goedkoper kan, maar de Rekenkamer waarschuwt dat dat een veel te optimistische inschatting is. Ook de gemeenteraad heeft er geen vertrouwen in. Op 11 november is dan ook een motie aangenomen om 1,5 miljoen extra beschikbaar te stellen.

Zesjescultuur
In Oegstgeest scoren de scholen slecht op luchtkwaliteit. Van de onderzochte gemeenten is het ook de enige die niet periodiek een technische schouw uit laat voeren op de schoolgebouwen. “Er is alleen een quick scan gedaan in de vorm van een enquête”, schrijft de Rekenkamer. “Pas als er iets gebouwd of gerenoveerd wordt, komen er deskundigen een kijkje nemen.” Volgens de gemeente Oegstgeest is dat genoeg en heeft een technische schouw geen meerwaarde.

Ook merkt het rapport een gebrek aan ambitie bij de Oegstgeester scholen. De schoolbesturen zijn tevreden met een 6 voor gebouwkwaliteit, maar dat is volgens de Rekenkamer een risico. “Wat nu een 6 is, kan over tien of vijftien jaar een onvoldoende zijn geworden.”

Duurzaamheid Oegstgeest Onderwijs Regio Voorschoten