Lenferink over kogelregen en handgranaat: 'Dit willen we niet in de stad'

Een gesloten shishalounge doorzeeft met kogels, een op scherp staande handgranaat bij een bedrijfspand. In één week tijd raakte de onderwereld weer even verweven met de ‘bovenwereld’ in Leiden. “Dit willen we niet in de stad”, reageert burgemeester Henri Lenferink in het Gesprek met de burgemeester. “Maar veronderstellen dat je dit volledig kan uitbannen, is een illusie.”

Zowel de getroffen shishalounge in de Herenstraat als het bedrijfspand aan de Kenauweg werden meteen voor twee weken gesloten op last van de burgemeester. “Het zijn aparte incidenten, maar misschien wel met een relatie tot elkaar”, zo licht Lenferink een week later een tipje van de sluier op. “Dat zijn we ook aan het onderzoeken. We weten natuurlijk wel iets meer dan we kunnen vertellen, maar het is onderwerp van een strafrechtelijk onderzoek onder aansturing van het Openbaar Ministerie.”

De kogelregen bij de shishalounge was zelfs de tweede in een jaar tijd, want in september 2021 vlogen de kogels ook al door de ruiten van de horecazaak die toen nog actief was. Het pand werd in eerste instantie gesloten en vervolgens werden de horecavergunningen ingetrokken. “De onderneming kon dus niet worden geëxploiteerd”, legt Lenferink uit. “Je mag er als exploitant dan wel in. Je mag het pand gebruiken voor andere dingen.” Of het pand in de tussentijd werd gebruikt, weet de burgemeester niet. Het pand betreden is na de laatste schietpartij ook weer verboden, in ieder geval voor twee weken. “We kijken er nu naar hoe we dat in die periode daarna doen.”

Camerabewaking
Is dat stevig genoeg nu de buurt zich zorgen maakt? “We beraden ons op wat we na die twee weken gaan doen. Dit is even een korte klap zodat we in die periode goed kunnen bekijken welke opties er zijn voor de periode erna. Dat geeft even tijd, anders moet je alles in één dag beslissen en dat betekent dat je niet alles op een rijtje kunt hebben. Het geeft ons de gelegenheid om een goed afgewogen lange termijn-besluit te nemen.” De buurt en de winkeliersvereniging zien de shishalounge het liefst verdwijnen. Ook de eigenaar van de zogeheten Marrakech Lounge wil weg en laat aan mediapartner Omroep West weten dat de verkoop van zijn zaak bijna rond is.

Eén van de opties die anders nog op tafel ligt, is het wijzigen van het bestemmingsplan. Daarmee kan de gemeente er bijvoorbeeld voor zorgen dat het pand niet meer voor horeca mag worden gebruikt. Dat moet dan wel via de gemeenteraad worden geregeld. Dat het in ieder geval anders moet, is voor de burgemeester wel duidelijk. “Het type etablissement wat er nu in heeft gezeten – net als zijn voorgangers – daar hebben we toch regelmatig gedoe mee gehad. Voor de buurt, maar ook als gemeente hebben we er veel werk aan gehad en dat wil je eigenlijk gewoon niet meer. Dan moet je constateren: dit soort type etablissementen willen we niet meer op deze plek.”

Camerabewaking in de straat zou ook nog kunnen, maar dat is nog niet voorgelegd aan de gemeenteraad. “Er was de vorige keer geen aanleiding om te veronderstellen dat het nog een keer ging gebeuren”, aldus Lenferink die ook verrast is door de tweede schietpartij in een jaar tijd. Wel zijn er camerabeelden beschikbaar die iets te maken hebben met het schietincident vorige week, zegt Lenferink.

Amsterdam
Deze keer bleef het echter niet alleen bij de schietpartij op de shishalounge. Een paar dagen na dat incident werd een handgranaat gevonden bij een bedrijf in de Stevenshof, een wijk verder buiten het centrum. Ook dit pand werd voor twee weken gesloten, om de gemeente zo tijd te geven te overpeinzen wat er daarna met het bedrijf moet gebeuren. “Ik verwacht dat dat pand ook wel langer gesloten gaat worden”, zegt Lenferink.

De incidenten geven te denken dat er een breder probleem speelt met criminaliteit in Leiden. Volgens Lenferink is er inderdaad sprake van zware criminaliteit. “Dit soort vormen van geweld komen uit de criminele wereld waar de een nog een appeltje te schillen heeft met de ander. Zo werkt dat vaak, want voor de lol doet niemand dit, dus daar zit iets achter. En natuurlijk zijn we daarmee bezig. We proberen zoveel mogelijk achter informatie te komen. Dit is iets wat je in de stad niet wil. Dit kennen we eerder uit Amsterdam, dit willen we niet in onze stad.”

Sussen
Toch valt de criminaliteit niet helemaal uit te bannen, stelt de Leidse burgemeester. “We leven in een open samenleving waar iedereen zich kan vestigen waar hij wil. In theorie is het dus overal mogelijk, dus je kunt dit soort zaken niet voorkomen. Waaraan had je kunnen zien dat dit zou gebeuren? Je probeert als overheid tegenwicht te bieden, maar veronderstellen dat je in Nederland alles kunt voorkomen is een illusie. Dat gaat ook niet lukken.”

“Je kunt hooguit zeggen: er is sprake van een strijd tussen de bovenwereld en de onderwereld in deze situatie en je probeert die strijd zo goed mogelijk te voeren”, vervolgt Lenferink. “Maar de overheid is niet in staat criminaliteit volledig uit te bannen en dit soort zaken altijd te voorkomen, dat is écht een illusie.” Met de sluiting van de twee panden hoopt de gemeente in ieder geval de boel weer even te sussen. Volgende week zal blijken met welke maatregelen Lenferink verder nog komt.

112 Sleutelstad Leiden Politiek Schietpartijen en handgranaat in Leiden