Gas minderen: jacht op de stroomslurpers

Om de energierekening omlaag te krijgen, moet je niet alleen naar het gasverbruik kijken. Ook de elektriciteit is fors duurder geworden. Tijd voor de jacht op de stroomslurpers in huis.

Sinds 13 oktober zijn hier veel tips gegeven om snel op gas te besparen. Het ging vooral om dingen die iedereen vandaag nog kan doen en die direct winst opleveren. Want ze kostten weinig tot niks.

Lees alle artikelen terug in het ‘Gas minderen’ dossier van Sleutelstad

Maar ook de stroomrekening kan pijn doen. Voor je portemonnee, en voor Nederland als geheel. Want als we deze winter veel elektriciteit gebruiken, is er veel gas nodig voor de opwekking van die stroom. Dus wie stroom bespaart, vermindert het gebruik van peperduur aardgas.

LED-lampen
Waar kan je beginnen? Wie bij Milieu Centraal of de energiebedrijven tips zoekt, komt lijstjes tegen van de grootste stroomverbruikers. Maar het lastige is: dat zijn apparaten zoals boilers, TV’s en straalkachels die je niet morgen bij het grofvuil kan zetten. Gelukkig is er één stap die je wél makkelijker kan zetten.

Vervang oude lampen door LED. Dat zeggen Leidse energiecoaches als je vraagt naar de snelste besparing op elektriciteit. Want veel huishoudens hebben de overstap van gloeilamp of halogeen naar ‘spaarlamp’ nog altijd niet helemaal gemaakt. En intussen zijn ook die spaarlampen achterhaald, want de techniek is alweer een station verder.

Nieuwe LED-lampen gebruiken tot tien keer zo weinig stroom als oude gloeilampen en half zo veel als ‘gewone’ spaarlampen. Ook gaan ze veel langer mee én ze zijn beter voor het milieu. Want in spaarlampen zit kwik.

Schaamlampen
Tien jaar geleden waren LED-lampen nog vrij duur in de aanschaf, en ze waren er maar in een beperkt aantal formaten en fittingen. Ook de juiste kleur wit was niet altijd te vinden. Maar dat verandert heel snel, dus de overstap op LED wordt steeds makkelijker.

Als je zuinig bent en het in stappen wilt doen, ga dan eerst op zoek naar de lampen waarvoor je je eigenlijk al lang moet schamen. Die ‘schaamlampen’ zijn makkelijk te vinden. Kijk welke lampen in huis heet worden, zodat je ze niet kan aanraken. Die moet je direct aanpakken. Je kunt er tientallen euro’s op besparen.

Bij uw verslaggever was er zo een: een keurige staande lamp met dimmer, die omhoog scheen naar het plafond. De fabrikant had er een soort bouwlamp in verwerkt. Als hij wat fel stond, hing er een brandlucht van verschroeide insecten in de kamer. Meting leerde dat deze lamp op z’n maximum 315 watt was, en in een normale stand 155 wat. Dat laatste is nog steeds tien keer zo veel als een standaard spaarlamp!

Grote klapper
Om je dood te schamen. Maar ja, er zat een soort staaflampje in dat niet zo makkelijk te vervangen leek. En we waren zo gehecht aan die sfeervolle lamp in de kamer – totdat het najaar 2022 werd en er iets moest gebeuren! En wat bleek na goed opmeten en zoeken op internet? Ook voor een buislamp van 118 millimeter, met een speciale R7s-fitting, is een LED-alternatief!

De oude stroomslurper en de nieuwe LED-versie

Die vervanging had voor 12,50 euro gekund, maar we haalden bij de bouwmarkt de sjieke Philipsversie van 21 euro. Even vragen hoe je zo’n ding los- en vastmaakt en nu gebruikt onze lamp standaard geen 155 maar 7 à 8 watt. Aan licht hebben we geen tekort en de brandlucht konden we missen.

Deze vervanging gaat elke avond 500 watt besparen. Dat is minstens 150 kilowattuur (kWh) per jaar. Zelfs als we onder het tariefplafond blijven is dat 60 tot 80 euro. Dat is de eerste grote klapper bij onze jacht op stroomslurpers.

We hebben het volgende doelwit al in het vizier: zes kleine halogeenlampjes boven de tafel, die vaak wel acht uur per dag branden. Ze gebruiken, dankzij een dimmer, samen 75 tot 120 watt. Komende week wordt dat tien keer zo weinig. Dat scheelt 720 watt per dag, dus 200 kWh per jaar. Die aanschaf van 25 euro gaat jaarlijks 80 euro opleveren.

Slurpende apparaten
Nu nog de lijst slurpende apparaten waar je eigenlijk vanaf moet, of die je zo min mogelijk moet gebruiken. Je vindt hem in wisselende vorm bij Milieu Centraal, bij United Consumers en bij de energiebedrijven.

Elektrische boiler. Gebruikt vaak tot 1900 kWh (is minstens 760 euro per jaar!). Vervangen door warmwater via je CV-ketel is vier keer zo voordelig. Een zonneboiler is nog beter. Maar begin eens met hem alleen aan te zetten als het nodig is – bijvoorbeeld met een tijdklok. Want de hele dag water warm houden, daar zit het energielek. En bedenk dat een half litertje heet water sneller en goedkoper met de waterkoker of fluitketel te maken valt.

Straalkachel. Elektrische kacheltjes zonder thermostaat gebruiken wel 1500 watt. Brandt dat in de winter een paar uur per dag, dan kom je makkelijk aan 500 kWh, dus minstens 200 euro per jaar. En van zo’n ding kan je ook brand krijgen. Meteen wegdoen dus. Steek één keer geld in een infraroodpaneel van minder dan 200 euro. Je geniet van de weldadige en veilige warmte, en verdient je investering in één jaar terug.

Het aquarium. Een tropisch aquarium met 100 liter water heeft lang niet iedereen. Maar ook als je goudvisjes in de tuinvijver hebt rondzwemmen, moet je op je tellen passen. Want een flinke vijverpomp die altijd aan staat, kost al gauw meer dan 1000 kWh, of 400 euro per jaar.

Groot TV-scherm. Als je een plasma TV van 105 centimeter hebt, verstookt die zo’n 400 watt. Als die op veel dagen vier uur aan staat, gebruikt die 500 kWh of minstens 200 euro per jaar. Heb je een iets kleiner LED-scherm, dan gebruik je vier keer zo weinig. Maar zo lang je dat plasmascherm hebt: uitzetten als je niet kijkt, of het beeld iets minder fel zetten, bespaart al tientallen euro’s.

Andere beruchte stroomslurpers zijn het waterbed (750 kWh per jaar), de airco (tot 400), de losse vriezer en de wasdroger. En voor alle apparaten geldt: oudere modellen gebruiken veel meer stroom dan nieuwe. Nu de stroom zo duur is, verdient een nieuwe aanschaf zichzelf snel terug. En zoek dan naar een gunstig ‘groen’ energielabel (A of B, of wat tot nu toe A++ en A+ heette). Ook die kleine extra investering verdient zich snel terug.

Bij MilieuCentraal of je eigen energiebedrijf vind je nog veel meer tips, van slimmer gebruik van je vaatwasser en wasmachine en het terugdringen van sluipverbruik tot handige apps bij je slimme meter. Want meten is weten!

Dit is aflevering zeventien van een reeks berichten over “Gas minderen” van Sleutelstad. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

Duurzaamheid Leiden Gas minderen