Gas minderen: de badkamer onder de loep

Warm water kost met een gasketel al gauw 300 kuub per jaar. Met de huidige hoge gasprijzen kan dat duizend euro kosten, en met het ‘tariefplafond’ nog steeds vijfhonderd. Daarom hier tips om snel op warm water te besparen. Alle beetjes helpen, in de strijd tegen de energiecrisis.

Deze serie heet “Gas minderen”, maar we geven ook geregeld tips over besparing op stroomverbruik. Want nog steeds komt een groot deel van onze stroom van gascentrales. Dus ook als je water elektrisch wordt verwarmd, help je het gasverbruik verlagen. En het helpt je portemonnee en het klimaat.

Lees alle artikelen terug in het ‘Gas minderen’ dossier van Sleutelstad

Twintig procent
Eerst een meevaller: warm water is niet je grootste kostenpost. In de meeste huishoudens gaat het om zo’n twintig procent van de energierekening. Besparen op warm water levert dus ook minder op dan op stookkosten.

Voor sommige bespaartips zijn investeringen van honderden euro’s nodig, maar we beginnen weer met quick wins, of: laaghangend fruit. De meeste adviezen komen van MilieuCentraal en de energiebedrijven. Ze zijn aangevuld met praktijkervaring van Leidse buren en vrienden.

De badkamer
De badkamer is de plek in huis waar het meeste warm water wordt gebruikt. Maar hoeveel dat is, verschilt per huishouden: door de ene badkamer stroomt veel meer warm water dan door de andere.

Tien minuten douchen kost bijvoorbeeld maar 0,4 kuub gas. Toch komt een huishouden van vier personen die elk twee keer per dag een kwartier douchen, aan bijna 5 kuub gas per dag. Zelfs met de tariefbeperking van komend jaar kost dat 7,50 euro per dag of 2700 euro per jaar! En als je huishouden meer gebruikt dan de beschermde 1200 kuub gas, dan kan het dubbel zo duur worden.

Tegelijk kunnen twee personen die elk drie keer per week vijf minuten douchen, toe met 90 euro per jaar; dat is dertig keer zo weinig. Je weet zelf het beste of je dichter bij het ene of het andere uiterste zit. En wil je zuiniger badderen, dan volgen hierna de tips.

Het ligbad
In bad gaan kost gemiddeld het meeste warm water. Milieu Centraal houdt het op 120 liter, terwijl 8 minuten douchen maar 70 liter kost. Maar het maakt wel uit hoe lang en hoe vaak je die dingen doet.

Tot begin jaren zestig had je grote gezinnen die eens per week een klein badje van 70 liter in de tuin zetten. Daar kon iedereen beurtelings in. Met vijf kinderen was dat 14 liter warm water per persoon per week. Dat was bijna vijftig keer zo weinig als een hedendaagse puber die vijf keer week in het grote bad gaat!

Voor baby’s en peuters blijft het babybadje de oplossing. Dat kost per badbeurt zo’n 14 liter warm water, of 10 cent aan gas of elektra zo lang je onder het tariefplafond blijft. Maar wie dagelijks in het grote bad stapt, met een ruim formaat van 140 liter, is bijna één euro per dag kwijt. Dat telt op tot 350 euro per jaar. Of je dat veel vindt, moet je zelf bepalen. Want alles is relatief: twee keer per dag negen minuten douchen kost even veel warm water en energie.

Zuinig douchen
Het grote verschil tussen bad en douche is dat je dat laatste ook zuinig kan doen. Een bad met een paar centimeter water is niks, terwijl kort douchen prima kan. Daarom is de douche de sleutel tot zuiniger warmwatergebruik. Zie de eerder genoemde cijfers.

De kunst is dus om zuinig douchen in praktijk te brengen zonder dat het vervelend wordt. Over de hygiëne hoef je je niet gauw zorgen te maken: volgens dermatologen is het voor je huid gezonder om maar twee tot drie keer per week te douchen. Op andere dagen poedel je dan bij de wastafel. Maar ja, we vinden douchen lekker en dat telt ook mee.

Zo kom je bij de douchetimer. We schreven er half oktober al over. We schreven al over de zandlopertjes die je met zuignap aan de douchewand kan plakken. Ze laten wel eens los, maar kapot gaan ze niet snel. Net zo handig is trouwens een ouderwetse kookwekker, of de timer op je mobiel.

De ecostand
Als je toch vrij veel wil douchen of baden, zijn er technische mogelijkheden om dat zo zuinig mogelijk te doen. Een paar trucs zijn goedkoop, voor de rest moet je geld uitgeven – van een paar tientjes tot duizenden euro’s.

Het begint bij de warmwatertemperatuur. Bij veel cv-ketels staat die op 75 graden. Dat is niet zuinig én onnodig. Zet hem op 60. Lager wordt afgeraden, want dan kan Legionella een kans krijgen – de bacterie die onder ouderen wel eens slachtoffers maakt.

Veel cv-ketels hebben voor warmwater een ecostand. Dan houdt de ketel niet steeds een voorraad aan en wordt er alleen warm water gemaakt als je erom vraagt. Dit kan wel een half minuutje duren, maar het levert wel een besparing op. Alleen moet je dan niet ieder half uur om kleine beetjes warm water vragen, want dan loopt je energieverbruik alsnog op.

Investering
Wil je nog meer besparen, dan heb je nieuwe spullen nodig. Betaalbaar en effectief is een waterbesparende douchekop. Je vindt ze in elke bouwmarkt vanaf 40 euro en ze zijn makkelijk te monteren: met sterke vingers of een waterpomptang. De dunnere straaltjes komen met evenveel kracht aan, dus je voelt het verschil niet. In een jaar verdien je de kosten nu terug.

Als je die nog niet hebt, is een thermostatische mengkraan bij bad of douche een aanrader. Doordat het water meteen de goede temperatuur heeft, verspil je niks en vooral bij kort douchen werkt dat besparend. Maar het scheelt vooral in comfort. Prijzen vanaf 100 euro. Wie zelf geen klusser is, moet daar installatiekosten bij optellen.

Erg mooi, maar ook prijzig is een douche met warmteterugwinning of WTW. De warmte van het wegstromende water wordt gebruikt om je water voor te verwarmen. Het kost 600 euro of meer, maar het kan het energieverbruik van je douche wel meer dan halveren. Zeker voor heavy users is dat interessant: die kunnen honderden euro’s per jaar besparen. Voor anderen komt zo’n WTW-systeem pas in beeld als ze een nieuwe badkamer laten aanleggen.

Besparing op warm water in de keuken nemen we binnenkort mee in een aparte aflevering over energiezuinig koken en koelen.

Dit is de  dertiende aflevering van een reeks berichten over “Gas minderen” van Sleutelstad. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

Duurzaamheid Leiden Gas minderen