Deel dit bericht!  

‘Spontane actie’ verwijdering schilderij met rokende mannen leidt tot ophef

Het College van Bestuur van Universiteit Leiden heeft nog geen besluit genomen over het lot van het schilderij van Rein Dool dat vorige week van de muur werd gehaald. “Het was een spontane actie”, laat de woordvoerder van universiteit weten. “Maar het College van Bestuur staat er wel achter.”

Het schilderij uit 1976 stelt het toenmalige College van Bestuur van de Leidse universiteit voor. Een groep van zes mannen van middelbare leeftijd die sigaren roken. Het werd destijds gemaakt door de Leidse schilder Rein Dool, van wie ook werk is opgenomen in de collectie van het Museum De Lakenhal.

Op dinsdag 8 november twitterde promovenda Elina Zorina (Poltical Science Universiteit Leiden) de vraag of een dergelijke schilderij nog wel zo’n plaats verdient. Twee dagen later verscheen er een foto op Twitter waarop te zien is dat het schilderij wordt weggehaald. Waarop de decaan van de Rechtenfaculteit via Twitter reageerde dat ze blij is met deze snelle actie. Hetgeen de suggestie wekte dat de universiteit vanwege één tweet een kunstwerk verwijderde.

Immediate action was taken today @UniLeiden 😀!! pic.twitter.com/vJwfr7FmGm

— Joanne van der Leun  (@JoannevdLeun) November 10, 2022

Tegen die suggestie komt voorlichter Caroline van Overbeeke van Universiteit Leiden in het geweer. “We praten er intern al jaren over of dit schilderij daar wel goed hangt in deze kleine ruimte. Het is niet zo dat de universiteit op elke tweet reageert. Maar we krijgen veel vragen over dit schilderij. Van onze eigen mensen, maar ook van bezoekers. Kunst mag natuurlijk vragen oproepen.”

Maar de universiteit wil dat iedereen zich thuis voelt in de gebouwen. “En dat mensen zich gerepresenteerd voelen”, zegt Van Overbeeke. “In 2016 is er een grote actie geweest: Athena’s Angels die om meer aandacht voor vrouwen vroeg. Daar is toen wel wat mee gebeurd.” Onder andere zijn er portretten van mannelijke wetenschappers in de Senaatszaal vervangen door portretten van vrouwelijke wetenschappers.

Lakenhal
Tanja Elstgeest, directeur van Museum De Lakenhal, zegt desgevraagd tegen Sleutelstad dat ze graag het gesprek wil aangaan over kunst. “We kijken tegenwoordig heel kritisch naar beelden en referenties en steeds met een nieuwe blik. Als wij in het museum alleen werken van mannen exposeren, wordt daar ook kritisch op gereageerd. Ik weet niet of de universiteit alleen maar schilderijen met mannen aan de muren heeft hangen. Maar het is natuurlijk ook een tijdsbeeld. Ik lees in dit werk juist ook een commentaar van de schilder op die rokende mannen. Dus ik weet niet of met het weghalen van dit werk nu de juiste keuze is gemaakt. Rein Dool is een hele goede schilder, hij hoeft zijn positie niet te verdedigen.”

De universiteit gaat de komende tijd de discussie aan over dit kunstwerk van de rokende mannen van Rein Dool. “Het is niet iets waar alleen College van Bestuur iets van vindt. We gaan overleggen met onder andere de universiteitshistoricus en de eigen kunstcommissie.” Van Overbeeke kan nog niet zeggen wat er met het werk gaat gebeuren, misschien komt het terug, eventueel op een andere plek in de universiteit. Dat deze spontane actie tot zoveel ophef en commotie zou leiden, had de universiteit niet verwacht.