De Veenfabriek maakt ironisch toneelstuk RECHT

Macht, seks, geweld en geld, het zijn fascinerende onderwerpen voor mensen. Het recht is een stuk gereedschap waarmee de mensheid zichzelf probeert te beschermen tegen individuen en landen die geen maat weten te houden op dit gebied. Het Leidse muziektheatergezelschap De Veenfabriek maakte er een intrigerend komisch toneelstuk over: RECHT. Afgelopen zaterdagavond was het stuk te zien in Theater Ins Blau.

Het verhaal in het kort: twee mannelijke advocaten proberen in een nachtclub een toespraak te schrijven over De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De verklaring viert dit jaar haar 75-jarige verjaardag. De nachtclub is voorzien van een paaldanseres en zangeres. Het leidt de advocaten af: ze moeten aan seks denken. De nacht vordert. De advocaten bedrinken zich. De vrouwen zitten op de voorgrond aan de thee. Het juridisch gepraat van de advocaten verzandt in een sfeer van alcoholische chaos.

Joeri Vos artistiek leider bij de Veenfabriek over RECHT

De mannen proberen de wereld te verbeteren. Ze hebben het over mooie principes. Maar tegelijkertijd proberen ze de wereld om hun heen te kopen, misbruiken ze alcohol, leggen de vrouwen van alles uit (mansplaining) en zijn ze soms niet heel aardig tegen elkaar. Geen decorum hier op het toneel van de mannen. De vrouwen behouden ondanks hun lage sociale positie hun waardigheid. Het stuk eindigt desondanks met een serieus warm pleidooi voor de universele rechten van de mensen door een van de advocaten.

RECHT is een eigentijds stuk, goed gespeeld, hoewel niet altijd inclusief gezien het niveau van de (soms Engelse) dialogen. Maar de tegenstelling man-vrouw in het stuk voelt wel als een persiflage, mogelijk ook omdat hier de mannen weer hoogopgeleid zijn en de vrouwen niet. Het stuk zet de kijker desondanks aan tot nadenken over de relatie tussen recht, macht, seks, geweld en geld, en wel op een zeer plezierige wijze, terwijl het kleurige decor en live muziek voor de benodigde afwisseling zorgen.

We leven in een tijdperk waarin veel landen het internationaal recht zien als een westers product, afgedwongen dan wel opzij gezet met westers geweld wanneer het ze in het Westen uitkomt. Die landen zetten nu democratische verworvenheden opzij. Het collectieve belang wordt door landen als India, China en Rusland duidelijk boven individuele rechten gesteld. In het Westen hebben we genoeg redenen om ons serieus zorgen te maken over de toekomst. RECHT blijft desondanks redelijk positief gestemd.

RECHT was eenmalig te zien in Leiden, maar in Amsterdam en Den Haag kom het stuk nog in het theater. RECHT vormt een onderdeel van een drieluik: KRANT (2022), RECHT en ZORG (2024). Het wachten is nu op ZORG.

Cultuur Leiden Maatschappij