Deel dit bericht!  

Eerste struikelstenen voor Joodse weeshuiskinderen

Iedere struikelsteen vertelt een persoonlijke Holocausttragedie. De kleine steentjes worden gelegd voor huizen waar Holocaustslachtoffers vroeger hebben gewoond. Voor het voormalig Joods Weeshuis aan de Roodenburgerstraat werden afgelopen woensdag, in aanwezigheid van burgemeester Lenferink, negen struikelstenen gelegd. Het moeten er 83 worden, op het looppad voor de ingang van het voormalige weeshuis.

Lotte Adler, Henny Henriette Adler, Floortje Altenberg, Leman Auerhaan, David Jozef Beem, Jozef David Beem, Abraham de Beer, Rachel Bierschenk, Alice Blitz. Negen verhalen, negen mensen die er niet mochten zijn. Voor alle negen kinderen een steen. Ieder slachtoffer werd na het leggen van de steen met een verhaal herdacht.

Het Joodse Weeshuis heeft een tragische geschiedenis: hoewel de weeskinderen er ondanks de oorlog een fijne jeugd hadden, werd op 17 maart 1943 het weeshuis ontruimd door de Leidse politie op last van de bezetter.

Symboliek
Burgemeester Lenferink legde bij zijn aanwezigheid een steen voor Floortje Altenberg. Hij benadrukt na afloop de bijzonderheid van de onthulling bij het Joodse Weeshuis. “De meeste stolpen (stenen) staan bij woonhuizen. Bij het Weeshuis speelt dat een groot aantal mensen hier bij elkaar woonden. Het was een hechte gemeenschap van personeel, en kinderen die vaak geen ouders meer hadden.”

Voor Lenferink is de Joodse symboliek, die ook deze middag te zien is, altijd bijzonder. “Ik heb zelf een deels Joodse achtergrond, dus voor mij is dit erg emotioneel.” Lenferink doelt daarbij op de davidsster op de deur van het weeshuis. Hij verwijst ook naar de koffer van Ram Katzir: de Holocaustslachtoffers namen een koffer mee op deportatie, omdat ze dachten een nieuw leven te beginnen.

Henri Lenferink en Pieter Schrijnen in gesprek met Stijn Zwaan en Stijn Wielinga.

Verhalen
Pieter Schrijnen, voorzitter van de werkgroep Stolpersteine Leiden, zegt dat nabestaanden dankbaar zijn voor de struikelstenen. “Nu hebben ze eindelijk een plek waar ze kunnen gedenken. Voor die personen is dat ontroerend, maar ook fijn. We hebben kleurrijke bloemen gelegd.”

Het leggen van de stenen voor het weeshuis gebeurt de komende jaren in fases. Op dezelfde manier als deze woensdagmiddag. “Als je 83 stenen tegelijk gaat leggen, kun je ze niet individueel eren. Het zijn verhalen die elk de ruimte nodig hebben. Ieder mag zijn eigen aandacht krijgen, er is 83 keer iemand vermoord”, zegt Schrijnen.

De eerste Leidse struikelsteen (officieel Stolpersteine) werd op 10 maart 2010 gelegd. Met de plaatsing van de negen stenen voor het weeshuis zijn er nu 45 stenen gelegd in Leiden. De komende jaren worden 350 stenen door heel Leiden gelegd, aldus de werkgroep Stolpersteine Leiden.

Op de website van Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden zijn biografieën van alle weeshuiskinderen te lezen.