Leiden gaat eigen koloniale verleden en slavernijgeschiedenis onderzoeken

De gemeente Leiden en de Universiteit Leiden gaan verkennend wetenschappelijk onderzoek doen naar de slavernijgeschiedenis van de stad. Onderzocht wordt de geschiedenis van de universiteit, het stadsbestuur en de samenleving in Leiden in de koloniale tijd.

Wethouder Abdelhaq Jermoumi: “We faciliteren dit wetenschappelijke vooronderzoek omdat we willen weten welke connecties de stad en samenleving hadden met alle Nederlandse koloniale gebieden, zowel de trans-Atlantische wereld, als ook het gebied van de Indische Oceaan en de Indonesische archipel. En wat de impact daarvan was op mensen in deze gebieden en hun nazaten.”

De gemeente en de Universiteit Leiden stellen twee onderzoekers aan die onder begeleiding van in- en externe experts in nauwe samenwerking bronnen, archieven en bestaand onderzoek inventariseren voor de universiteit en de gemeente. De twee onderzoeksrapporten gaan een overzicht bieden van bestaande kennis, bronnen en archieven en thema’s die nader onderzocht kunnen worden.

Koloniale connecties
De verwevenheid van de Leidse lokale geschiedenis met de koloniale- en slavernijgeschiedenis is op verschillende manieren terug te zien. Zo zijn er voorbeelden van de koloniale connecties in handel en handelsrelaties, in arbeid en arbeidsrelaties, in het bestuur, kennisuitwisseling, de bebouwde omgeving en de infrastructuur.

Textielhandel
Eerder onderzoek toont bijvoorbeeld de relatie tussen de neergang van de textielhandel en het slavernijverleden aan. Toen de textielhandel van de Leidse Daniel van Eijs in het slop raakte, besloot hij te gaan investeren in plantages in Berbice, de voormalige Nederlandse kolonie aan de noordkust van Zuid-Amerika. Van Eijs investeerde niet alleen, maar bemoeide zich ook met de manier waarop totslaafgemaakten behandeld werden op de plantages. Dit roept verdere vragen op, evenals de plantage in Suriname, met de naam Leijden en het militaire steunpunt met diezelfde naam.

Via verzwagering met de Leidse textielhandelaar en plantagehouder Daniel van Eijs kwam de bekende Leidse arts, scheikundige en botanicus Herman Boerhaave in de achttiende eeuw aan zaden en vruchten uit de Nederlandse kolonie aan de noordkust van Zuid-Amerika Berbice om te planten op zijn landgoed Oud-Poelgeest.

Vervolgproces
De universiteit gaat twee onderzoekers werven om dit verkennende onderzoek uit te voeren. Naar verwachting starten zij dit najaar. De resultaten van het onderzoek worden verwacht in 2024.

 

Leiden Maatschappij