Nieuw plan voor oud kunstwerk: sloop het gebouw eromheen weg

De Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL) heeft aan wethouder Julius Terpstra (Bouwen) een alternatief plan aangeboden voor het Morspoortgebied. In het plan kan het kunstwerk ‘Glas in Beton’ van Jan Meine Jansen behouden blijven. Het enorme kunstwerk in het trappenhuis van het voormalige Belastingkantoor is zeven meter breed en zeventien meter hoog.

Verplaatsen zou volgens eerdere ramingen 2,3 miljoen euro kosten, er werd bovendien geen geschikte plek voor herplaatsing gevonden. Die heeft de HVOL nu wel in beeld. Het plan klinkt eenvoudiger dan het is, maar wethouder Terpstra wil in elk geval heel serieus gaan kijken naar het nu aangedragen voorstel. Daarin blijft het kunstwerk staan waar het staat als het voormalige belastingkantoor wordt gesloopt.

“Dan moet je het natuurlijk wel goed stutten, maar dat doen we in Leiden ook zo vaak met historische gevels”, zegt architect Allard Meine Jansen. Hij is naast architect ook de kleinzoon van de ontwerper van Jan Meine Jansen die ‘Glas in Beton’ in de jaren ’60 ontwierp.

Het kunstwerk Glas in Beton staat in het alternatieve plan ingeklemd tussen de nieuwbouw. (Impressie: Allard Architecture, Amsterdam)

Met hulp van de Leidse architect Fons Verheijen paste de kleinzoon van de kunstenaar het stedenbouwkundig ontwerp van het gebied aan, waarbij het kunstwerk in de openbare ruimte komt te staan. Ingeklemd tussen twee van de toekomstige nieuwe gebouwen. “Daarmee wordt ook voldaan aan de wens om het kunstwerk net als nu in de publieke ruimte te houden”, zegt Allard Meine Jansen.

Volgens de twee architecten heeft hun plan uitsluitend voordelen ten opzichte van de bestaande gebiedsvisie. Er wordt wat geschoven met de gebouwen, maar er gaat geen bouwvolume verloren. En dus ook geen toekomstige extra woonruimte. In het alternatieve plan is er volgens Allard Meine Jansen en Fons Verheijen zelfs meer ruimte voor openbaar groen. Ook is behoud van het kunstwerk volgens het architectenduo goedkoper dan ontmantelen, opslaan en dan maar hopen dat je ooit kunt herplaatsen.

Vice-voorzitter Jan-Jaap de Haan van Oud Leiden vindt dat de Leidse politiek nu een bijzondere kans in handen heeft: “Leiden kan hier een statement maken, waarin historische kunst en nieuwbouw samengaan. Of eeuwig spijt hebben dat ze het grootste Glas-in-Beton kunstwerk van het land hebben vernietigd. Dit is echt een win-win situatie.”

Het alternatieve plan heeft de steun van Bond Heemschut en het Cuijpergenootschap, alsmede van tal van deskundigen zoals rijksbouwmeester Floris van Alkemade, oud-Lakenhal-directeur Meta Knol en oud-cultuurminister Elco Brinkman.

Cultuur Leiden Maatschappij