Toneelstuk De Spreeuw over klimaatverandering, menselijke relaties, eenzaamheid en strijd

In het toneelstuk De Spreeuw waarschuwen spreeuwen de mens voor de naderende klimaatcatastrofe. Dat is sympathiek van de vogels, maar de meeste mensen kunnen niks met die boodschap. Het leven van een bioloog die het gevaar doorziet, is frustrerend. Gelijkgestemden zijn moeilijk te vinden. Een klimaatdrama klinkt op papier saai, maar De Spreeuw weet in Theater Ins Blau uiteindelijk anderhalf uur lang verrassend te boeien.

Voorafgaand aan de eerste try-out van De Spreeuw maakte de schrijfster van het toneelstuk, Marthe van Bronkhorst, een bijbehorend beeldend walk-in kunstwerk, een soort detectivemuur. “Het toneelstuk gaat over een doofpotaffaire”, aldus Van Bronkhorst. “Er staan mensenlevens op het spel, maar het is subtieler dan een moordzaak. Het gaat om een ontregeling van de natuur, kleine ecosystemen van de natuur zijn ontregeld. Een deel van het kunstwerk is straks ook te zien in de hal van het theater.”

Artikel loopt door onder video

Marthe van Bronkhorst vertelt over De Spreeuw en haar beeldend walk-in kunstwerk

Urgentie
De afstand van de mens tot de klimaatramp is in het toneelstuk direct zichtbaar: land valt droog en dieren vertonen agressief gedrag. Een crècheleidster, een vuurtorenwachter en boswachter waarschuwen. Maar ondanks de directe zichtbaarheid nemen andere mensen hen niet serieus. De mens is geen rationeel dier, maar de mens rationaliseert. In De Spreeuw vervalt hij of zij dan ook snel tot kinderlijk, verwaand en automatisch gedrag. Het is de handhaver die de milieuactivist wegzet als gek bijvoorbeeld.

De drie acteurs Annelotte van Aarst, Roán ten Cate en Glenn Coenen nemen op het podium voortdurend een andere rol op zich. Als toeschouwer moet je dan wel voortdurend scherp blijven, want anders mis je makkelijk de psychologische dynamiek. Gelukkig voelt De Spreeuw niet moraliserend aan, een risico bij een toneelstuk met een klimaatboodschap. Het blijft een stuk over menselijke relaties, eenzaamheid en een strijd voeren waarvan je weet dat die juist is. Liefst niet alleen.

En wat is nu echt urgent? Kunnen we afzien van handelingen die weliswaar in ons eigen belang lijken, maar binnen het grotere geheel niet wenselijk zijn? Toneelstuk De Spreeuw heeft natuurlijk wel een boodschap.

Het stuk wordt opgevoerd door toneelcollectief DELAATSTEPONT en gaat vrijdag 8 september 20.30 uur in Theater Ins Blau in première. Op donderdag 7 september is er nog een try-out te zien. Kaartjes zijn verkrijgbaar via de website van Theater Ins Blau.

Cultuur Leiden Maatschappij