'Wij slaven van Suriname': een terugblik op het Surinaamse studentenverzet in Leiden

In de jaren zestig van de vorige eeuw werd door jonge Surinamers in Leiden de politiek links georiënteerde Surinaamse Studenten Unie opgericht. Zij herontdekten vervolgens in de Universiteitsbibliotheek Leiden het boek ‘Wij slaven van Suriname’ van de Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom uit 1934. Over deze beweging en de invloed van Anton de Kom is nu in Museum De Lakenhal een tentoonstelling te zien.

Het boek ‘Wij slaven van Suriname’ inspireerde de Surinaamse studentenbeweging in hun links georiënteerde verzet tegen de koloniale overheersing. “Hij kon kernachtig verwoorden wat het kolonialisme en het kapitalisme teweeg bracht in Suriname”, vertelt Paul Day, een van de leden van de Surinaamse Studenten Unie van het eerste uur. “We waren meteen nieuwsgierig toen we het boek in de jaren zestig tegenkwamen in de bibliotheek. Hij verwoordde prima waarvoor we streden als student.”

Verslaggever Roeland van Wely in gesprek met Garrelt Verhoeven van de Universiteit Bibliotheek Leiden en Paul Day van de Surinaamse Studenten Unie

Stencilmachine
“We zijn met het boek weggelopen. We hebben het boek blad voor blad overgetypt op moedervellen van een stencilmachine en een paar honderd exemplaren uitgedraaid en verspreid”, zegt Day. Garrelt Verhoeven van de Universiteitsbibliotheek Leiden vult aan: “Je bent als boekhistoricus geneigd om te kijken naar een eerste druk. Maar op deze tentoonstelling zie je dat een kleine studentengroep in Leiden via een stencilapparaat grote ideeën de wereld in kon brengen en hoe belangrijk dat was.”

“Door naar deze tentoonstelling te gaan begrijp je beter hoe de studenten in de jaren zestig met Anton de Kom bezig waren en hoe zij hun identiteit vorm gaven”, aldus Verhoeven. “Het was voor mij echt een nieuwe inzicht dat in de jaren zestig de Surinaamse gemeenschap al jaarlijks naar de Leidse Stadsgehoorzaal kwam om de afschaffing van de slavernij te vieren.” De Kom is nu zo bekend dat het goed is om niet alleen kennis te nemen van zijn literatuur, maar om ook te weten welke andere activiteiten met hem samenhangen zoals de Surinaamse Studenten Unie, vindt Day.

De tentoonstelling ‘Strijden ga ik: Anton de Kom en de Surinaamse Studenten Unie’ is in Museum De Lakenhal te zien tot en met 7 juli 2024.

Cultuur Leiden Maatschappij