De hospitant als 'minder mens': omgaan met afwijzing en afwijzen

Leiden met haar rijke historie en oudste universiteit van Nederland, is bij uitstek een stad waar jaarlijks vele mensen komen studeren. Zij zijn dan ook vaak op zoek naar een kamer, en moeten hiervoor hospiteren: dit is het proces waarbij meerdere mensen langskomen bij een (studenten)huis omdat er een kamer vrijkomt, waarbij de huidige bewoners bepalen wie hun nieuwe huisgenoot wordt.

Veel studenten krijgen vaak een nee te horen, voordat zij de felbegeerde kamer in handen krijgen. Maar hoe gaan ze hiermee om, en hoe is dat voor de partij die juist afwijst? Redacteur Yke Uijtewaal ging op onderzoek en maakte een podcast over ‘hospiteren in Leiden’.

Afwijzing
Isa (20), studente Psychologie, kreeg pas na 10 keer hospiteren een kamer en vertelt over haar ervaring met deze afwijzingen: “Vooral als je al niet eens door de eerste ronde heen komt denk je wel: was ik dan niet interessant?” Dit persoonlijk opvatten probeerde zij niet te doen, al is dat soms wel lastig: “Ik doe gewoon de tactiek: ik vergeet het wanneer ik weg ben. Een enkele keer heb ik er wel over nagedacht, als ik zelf het huis heel leuk vond.”

Afwijzen
Emie (23) woont zelf in een studentenhuis met 25 man en hospiteert per jaar ongeveer vier keer. Hoe een hospiteeravond in haar huis eraan toegaat?: “We nodigen mensen uit en hebben daarbij twee rondes: in de eerste ronde stellen we wat vragen, en op basis van de antwoorden daarop besluiten we wie we nog wat beter willen spreken. Daar doen we dan een borrelronde mee waarin je iedereen probeert te spreken. Hierna beslissen wij wie we instemmen.”

Redacteur Yke Uijtewaal maakte een podcast over hospiteren in Leiden.

Dehumanisering
Sociaal-psycholoog Gert-Jan Lelieveld heeft onderzoek gedaan naar het hospiteerproces in Leiden en heeft vragenlijsten afgenomen tijdens hospiteeravonden van 15 studentenhuizen in Leiden en bespeurde een interessant fenomeen: “Wij sluiten een ander niet graag uit, en om dit makkelijker te maken ‘dehumaniseren’ wij de ander. Dit wil zeggen dat de bewoners hun minst favoriete kandidaten ander als ‘minder mens’ te zien dan hun favoriete kandidaten, om zo de afstand te vergroten en de afwijzing makkelijker te maken.”

Wanneer een hospitant vervolgens afgewezen wordt, krijgt deze dit vaak op een onpersoonlijke wijze te horen (via een appje of een e-mail), maar wanneer iemand het heugelijke nieuws krijgt dat hij of zij het wel is geworden, wordt deze persoon gebeld en uitgenodigd om een biertje te komen drinken. Dit is ook fijner voor de afgewezen partij: “Dan moet je jezelf toch een beetje groot houden en het is heel moeilijk om dan je emoties te reguleren.”

Authentiek
Het is en blijft een feit: er zijn te veel studenten, en te weinig kamers. Er moet dus een bepaald selectieproces zijn. Is hospiteren dan de beste manier om dit te doen? Emie vindt van wel: “Je bent niet alleen aan het kijken, aan wie verhuur je de kamer, maar: wie wordt jouw huisgenoot. Het is een korte tijd, maar je leert iemand wel kennen in de algemene indrukken.” Lelieveld is het hier niet mee eens en denkt dat een individueel gesprek meer passend zou zijn: “Als ik zie hoeveel alcohol erin omgaat, was ik echt verbaasd of iemand wel zichzelf is op die avond of zichzelf totaal anders presenteert. Ik weet niet of je zo echt de persoon leert kennen. Al kost een een-op-eengesprek meer tijd, je krijgt zo wel veel meer informatie over iemand.”

Er zijn wel dingen die je kunt doen om jezelf zo goed, en authentiek, mogelijk te presenteren. Emie: “Ik denk dat het vooral belangrijk is dat iemand zichzelf is. Als wij vragen stellen kan het snel zijn dat iemand alleen antwoord geeft, maar het is ook belangrijk dat een ander zelf vragen stelt. Jezelf anders voordoen dan je bent heeft geen zin, iedereen prikt daar doorheen.”

De conclusie lijkt dat het dus van belang is dat je zelf ook kritisch kijkt of het huis wel iets voor jou is, en niet alleen of de huisgenoten jou leuk vinden.

Leiden Maatschappij