Veel steun voor hardere aanpak criminaliteit

Er is binnen de Leidse gemeenteraad veel steun voor de plannen die het college in nauw overleg met de politie en justitie heeft opgesteld voor een hardere aanpak van zogenaamde veelplegers in het Leidse uitgaansgebied rond de Nieuwe Beestenmarkt. De extra maatregelen zijn volgens burgemeester Lemstra hard nodig: “Er is een aantal mensen die de zaak verstieren en je moet als politie kunnen optreden als het uit de klauwen loopt.”

De meeste overlast wordt veroorzaakt door een harde kern van zo’n 20 lastpakken. Met passief cameratoezicht, preventief fouilleren en gebiedsontzeggingen van een week tot een maand, moet de ergste overlast worden teruggedrongen. Commissaris de Meij noemt het voorgestelde minimumpakket proportioneel: “Het is een aanvulling op de bestaande mogelijkheden.”

Het CDA vindt het plan van Lemstra een genuanceerd geheel. “Het is geen macho-nota,” aldus raadslid Jan-Jaap de Haan. Hij prees het evenwicht dat is gevonden tussen repressie en preventie. Wel waarschude hij om het belang van zaken als de zorg voor psychiatrische patiënten en schoolverzuim niet uit het oog te verliezen.

De fractie van D66 was een stuk terughoudender. “De nota heet ‘De overlast beter bestreden’, maar wij vinden het meer ‘De overlast harder bestreden,’ aldus Frank de Wit. “Wat is beter? Er moet een goede samenhang zijn met 24-uurs opvang.” In het verlengde daarvan stemt de D66-fractie dan ook in met de komst van de mobiele opvang voor alcoholisten. De overdekte boot waar de politie de alcoholisten in de toekomst heen kan sturen, moet wel een aantal voorzieningen krijgen zoals sanitair en water. “Als het aanbod volwaardig is, zijn verslaafden eerder bereid om er gebruik van te maken,” aldus de Wit. Dat ontlokte Daan Sloos (Leefbaar Leiden) de opmerking dat het toch echt geen drijvend Hilton moet worden. “Die mensen veroorzaken ons veel overlast en nu wil D66 ze allerlei voorzieningen gaan geven.” D66 is eigenlijk tegen cameratoezicht, maar wil het op termijn toch wel overwegen. Liever ziet de partij meer zichtbare toezichthouders op straat.

De VVD gaat van alle fracties het verste. “De Leidse veiligheidsituatie is zorgwekkend,” aldus raadslid Rob de Rooij. Zijn partij is blij met de plannen die volgens de Rooij goed aansluiten bij ontwikkelingen in andere gemeenten. Het aanwijzen van de Nieuwe Beestenmarkt als veiligheidsrisicogebied gaat hem niet ver genoeg. De VVD wil ook het terrein rond Molen de Valk, de Beestenmarkt en het station als risicogebied aanwijzen, omdat dan ook de toegangswegen naar de Nieuwe Beestenmarkt in de gaten gehouden kunnen worden. “Bovendien heeft Leiden een station aan de belangrijke drugslijn Schiphol-Brussel.”

GroenLinks ziet helemaal niets in de weg die Leiden met de plannen inslaat. De partij is pertinent tegen cameratoezicht. “De agent die die video bekijkt, moet gewoon de straat op.” Raadslid Yvonne van Delft krijgt in elk geval op dat punt haar zin. In het voorstel gaat burgemeester Lemstra uit van passief cameratoezicht. Dat betekent dat banden alleen (achteraf) worden bekeken als er zich iets heeft voorgedaan. “Die agent loopt dus gewoon op straat,” aldus Lemstra. Ook in het preventief fouilleren ziet GroenLinks niks. “Je weet kennelijk niet wie je moet hebben, dus dan iedereen maar.” Van Delft verbaasde zich er verder over dat de horeca op de Nieuwe Beestenmarkt helemaal niet bij het plan is betrokken. Volgens haar zijn de café’s al een heel stuk veiliger dankzij maatregelen van de ondernemers zelf. Commissaris de Meij wees haar fijntjes terecht: “Vijftig procent van alle overlast vindt in dat gebied plaats.”

Daan Sloos van Leefbaar Leiden wil niet alleen de bezoekers beter in de gaten houden, maar ook de exploitanten van de horeca op de Nieuwe Beestenmarkt. “De ene coffeshop is een half jaar gesloten, een ander moet een jaar dicht. Moeten dié mensen zorgen voor veiligheid?” Om verplaatsing van de problemen te voorkomen, moet de politie de mensen die weggestuurd worden uit het gebied zelf naar de opvangplaats brengen. “Anders komen ze er niet eens aan.” In camera’s ziet Sloos niks. “Je moet niet naar boeven kijken, je moet boeven vangen.”

De SP pleit bij monde van Birgitta Dolfing voor een proef van een jaar. Dat de plannen kunnen worden uitgevoerd binnen het bestaande politiebudget vindt de partij mooi, maar ze vraagt zich wel af welke zaken de politie dan laat liggen. Ook zet de SP vraagtekens bij de benodigde personele capaciteit bij de politie.

De ChristenUnie spreekt van een genuanceerd en evenwichtig plan. Het minimumpakket is maatwerk. In cameratoezicht ziet fractieleider Filip van As niet veel, maar hij heeft er ook geen zwaarwegende bezwaren tegen. Belangrijk vindt zijn partij wel dat de handhaving gezien wordt als sluitstuk van het beleid. Door teveel tolerantie en bijvoorbeeld bezuinigingen op het jeugdopbouwwerk worden de problemen zoals Leiden ze nu kent ook geschapen. Daar moet dus ook goed naar gekeken worden. Net als GroenLinks pleit ook de ChristenUnie voor opvang voor drugverslaafden. De raad besloot eerder om zich voorlopig op alcoholverslaafden te concentreren, omdat dat effectiever en goedkoper is.

Ook burgmeester Lemstra is de mening toegedaan dat Leiden op termijn opvang voor drugsverslaafden zal moeten regelen: “Op den duur kunnen we er niet onderuit”. Met de opvang voor alcoholverslaafden kan al heel snel begonnen worden. Stichting de Binnenvest wil de borrelboot exploiteren, inclusief begeleiding. Wel moeten er een paar aanlegplaatsen worden aangewezen in het centrum. Als er dan klachten uit de buurt komen, kan de boot worden verplaatst. Het door Lemstra voorgestelde minimumpakket aan maatregelen moet gezien worden als een basispakket, geen minimaal pakket. “Vooralsnog lijkt dit me voldoende om leergeld mee op te doen”, aldus de burgemeester die het voorstel nu gaat vertalen in losse APV-artikelen. Zaken als cameratoezicht en preventief fouilleren worden dan, als de raad ermee instemt, opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening.

Commissaris de Meij is blij met het plan: “Het is een minimumpakket, maar wel toereikend.” De Meij hoopt dat de opvang voor alcoholisten nu snel van de grond komt. De politie kan verslaafden nu nergens heensturen, zodat de overlast alleen wordt verplaatst. Omdat het gaat om een beperkte groep veelplegers (sommigen hebben bij ons een vaste cel), kan opvang en begeleiding veel overlast voorkomen. De Meij prees ook nog het tot nu toe gevoerde beleid. “Wegens het succes van het huidige beleid is het hier nog beheersbaar. In tegenstelling tot sommige andere steden hebben we hier nog geen no-go-areas.” In de door GroenLinks voorgestelde susploeg ziet hij helemaal niets. “Dat kan in een normaal uitgaansgebied goed werken, maar met de opeenstapeling van veiligheidsproblemen op de Nieuwe Beestenmarkt heb je niks aan goedwillende vrijwilligers die een handje helpen. Daar heb je professionals nodig.”

Op 7 januari worden de APV-artikelen in de raadscommissie besproken. Daarna beslist de gemeenteraad over het definitieve plan.

Leiden cameratoezicht preventief fouilleren verslaafdenopvang