Gemeente veranderde spelregels bij aanbesteding Huis van de Sport

Tijdens het spel de spelregels veranderen is ‘not done’, maar dat is precies wat de gemeente Leiden heeft gedaan tijdens de aanbestedingsprocedure voor de realisatie van het Huis van de Sport. Dat zegt een vertegenwoordiger van Volker Wessels, die samen met De Raad Bouw één van de drie consortia vormt die na een eerste selectie overbleven om een haalbaar plan in te dienen voor de realisatie van het Rembrandt Sport Center in De Mors. Niet ‘de markt’, maar de gemeente wilde de door de gemeenteraad gestelde kaders veranderen om zo een hogere opbrengst te realiseren voor het ambitieuze burgerinitiatief. Vervolgens besloot het college om het hele plan af te blazen, omdat het niet binnen de door de raad gestelde kaders kon worden gerealiseerd. Volgens de initiatiefnemers, daarin gesteund door de onafhankelijke voorzitter van de dialooggroep die het proces begeleidde en de drie overgebleven bouwers is dat onzin.

Volgens projectontwikkelaar Volker Wessels is het heel goed mogelijk om het Huis van de Sport binnen de geformuleerde afspraken te realiseren, maar drong de gemeente zelf aan op wijzigingen die het project winstgevender zouden maken. Hoewel de bouwers geheimhouding hebben beloofd, kondigt Volker Wessels aan alle stukken naar buiten te zullen brengen. “Waarheidsvinding is nu belangrijker dan geheimhouding. We zijn van mening niemand te schaden met het verwijzen naar stukken die het proces alleen maar transparant maken.”

Ook een tweede geselecteerde bouwonderneming, ABC Vastgoed uit Arnhem, stelt om het complex binnen de randvoorwaarden te kunnen realiseren. “Ondanks ons advies om enige flexibiliteit te betrachten, hebben wij niet willen tornen aan de gemeentelijke uitgangspunten,” zo schrijft directeur Marcel Loosen in een brief aan het college. De Raad Bouw / Volker Wessels doet daar in een brief aan de raad nog een schepje bovenop. Het consortium stelt dat het college heeft verzuimd om informatie te geven over de reden van het beëindigen van de procedure. Ook zegt het bedrijf zich totaal niet te herkennen in de informatie die wethouder De Wit aan de raad heeft gestuurd. Ook is er volgens het bedrijf geen sprake van tekorten op het project: “Een tekort van 55 miljoen kunnen wij totaal niet duiden.”

Op basis van de voorwaarden die de raad heeft gesteld aan het sportcomplex heeft de gemeente deze door een extern bureau laten doorrekenen. Daar kwam een verwacht tekort uit dat kon oplopen tot wel 55 miljoen euro. Toen de marktconsultatie een heel ander beeld opleverde, vertrouwde het college die cijfers niet. Men vreesde ‘cherry picking’, waarna de onrendabele delen van het project niet meer zouden worden gerealiseerd, omdat een bv ook ineens failliet kan gaan. Op die manier zouden bijvoorbeeld winstgevende woningen wel gebouwd worden, terwijl het sportcomplex waar het hele project om is begonnen niet gerealiseerd wordt. Zonder deze zorgen met de marktpartijen te delen en naar oplossingen te zoeken om dergelijke risico’s af te dekken, besloot het college om de stekker uit het project te trekken.

Alleen al de gewekte suggestie dat ze willens en wetens in een onrendabel project zouden stappen om er vervolgens alleen de krenten uit te halen, vinden de bouwers schandalig. Ook het astronomische tekort dat de gemeente liet berekenen is van een onwerkelijke omvang. Volgens Volker Wessels is het onmogelijk dat dit project zo’n tekort kan opleveren. Als voorbeeld haalt het bedrijf het ADO stadion in Den Haag aan: “Dat is gebouwd voor rond de 30 miljoen, zonder dat er woningen als kostendrager bijzitten.” De bouwer heeft ook de oplossing paraat om te garanderen dat het hele project ook echt wordt gebouwd. “Als we beginnen met de woningbouw, zou je bijvoorbeeld een ton per woning in een depot kunnen storten. Als je dan 650 huizen bouwt, heb je meer dan genoeg geld om het sportgedeelte te bouwen.”

Zowel raad als college worstelen met de hele gang van zaken. De procedure is te vroeg stopgezet, zo vindt ongeveer de helft van de raad. Alsnog doorgaan kan volgens het college niet, omdat de aanbestedingsprocedure al is afgemeld bij de Europese Unie. Een hele nieuwe aanbesteding kan wel. Eventueel met gewijzigde randvoorwaarden, hoewel dat volgens de bouwers dus helemaal niet nodig is. Sportwethouder Frank de Wit van D66 vindt ‘met de kennis van nu’ ook dat er beter met de marktpartijen had moeten worden gecommuniceerd. Hij denkt echter niet dat dat tot een ander besluit had geleid, maar noemt het wel een les voor de toekomst.

In de raad zijn veel partijen er helemaal niet van overtuigd dat de beslissing om te stoppen ook dan was genomen. Op 6 januari staat het Huis van de Sport dan ook weer op de agenda. Dan moet het resultaat bekend zijn van een onderzoek dat het college instelt naar de gevolgde procedure. In principe kan de raad dan beslissen om op basis van die nieuwe informatie het Huis van de Sport opnieuw aan te besteden.

Later meer.

Leiden Sport huisvandesport