Dodenherdenking in Leiden 2019

Leiden herdenkt vandaag de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en alle burgers en militairen die zijn omgekomen ten gevolge van oorlogshandelingen tot op heden. Met herdenkingen op verschillende punten in de stad, een bijeenkomst in de Pieterskerk en de kranslegging en twee minuten stilte bij Molen de Valk om 20.00 uur als in heel Nederland wordt stilgestaan bij de gevolgen van oorlog en terreur. Gisteren kwam Ton Kohlbeck, voorzitter van de Stichting Dodenherdenking Leiden in de uitzending van Nieuws071 de verschillende herdenkingen toelichten.

’s Middags om 15.00 uur is er een bijeenkomst bij Het Haagsche Schouw, waar de gevallenen bij de ‘Slag om de brug bij Het Haagsche Schouw’ worden herdacht. Ton Kohlbeck: “Dat is een hele bijzondere herdenking. Op 10 en 11 mei 1940 vond de Slag om de Residentie plaats, waarbij de Duitsers probeerden de vliegvelden Ockenburg en Valkenburg bij verrassing te bezetten. Dat lukte aanvankelijk wel, maar een dag later werd het vliegveld Valkenburg heroverd. Daarbij zijn 51 soldaten omgekomen en daarvoor is in april 1941 een monument onthuld om die – veelal jonge – gevallenen te herdenken. Daarvoor hadden de Duitse bezetters toestemming gegeven. En ook dat het koor Ex Animo het Wilhelmus mocht zingen, het publiek mocht alleen niet meezingen. Er kwamen echter zoveel mensen op af, dat het bij die ene keer is gebleven.” Bij de herdenking vandaag zullen vier burgemeesters, van Leiden, Oegstgeest, Katwijk en Voorschoten, samen een krans leggen.

Pieterskerk 18.30 uur
Om 18.30 uur begint de algemene herdenkingsbijeenkomst in de Pieterskerk. De Stichting heeft deze herdenking een paar jaar geleden verplaats van de Marekerk naar de Pieterskerk vanwege de groeiende belangstelling voor deze herdenking. “Alle studentenverenigingen zijn erbij en leggen ook een krans of een bloemenhulde. Ook de allereerste herdenking op 27 juni 1945 was in de Pieterskerk en daar waren toen drieduizend mensen bij.” Het koor Ex Animo dat dit jaar zijn honderdjarig bestaan viert, zal ook dit jaar delen uit de Matthäus Passion van J.S. Bach zingen tijdens de herdenkingsplechtigheid. Burgemeester Lenferink zal spreken en de herdenkingsrede wordt gehouden voor journalist Ad van Liempt, bedenker van onder ander het televisieprogramma Andere Tijden.

Kranslegging bij Molen de Valk
En om 20.00 uur is er de kranslegging en twee minuten stilte bij Molen de Valk. Vanaf de trans van de molen zal een trompetspeler het signaal geven voor de twee minuten stilte. Daarna zal de stadsdichter een speciaal voor de gelegenheid geschreven gedicht voordragen.

Ton Kohlbeck, voorzitter Stichting Dodenherdenking Leiden, in gesprek met Nieuws071-presentator Melle Tuik.

Naast de herdenkingen die de Stichting Dodenherdenking Leiden organiseert, vindt er om 17.15 uur een herdenking plaats bij monument De Naald in De Kooi. Initiatiefnemer voor deze herdenking is woningcorporatie De Sleutels. De bijeenkomst begint met een ontvangst in de Baptistenkerk aan de Driftstraat 49A, vanaf 16.45 uur. Om 17.15 uur begint de stille tocht naar het monument De Naald waar de dertien namen die op de Naald staan, worden voorgelezen. Ook wordt er twee minuten stilte gehouden.

Verder zijn er in Leiden vandaag op negen plaatsen verhalen over de Jodenvervolging, onderduikadressen, verraad en verzet te horen, meestal op de plek waar die gebeurtenissen plaatsvonden. De Open Joodse Huizen van Verzet heeft nabestaanden uitgenodigd hun familieverhaal te komen delen. Het gaat om kleinschalige herdenkingen in huiskamers. Eerder deze week waren organisatoren Marieke Dwarswaard en Elisa Hendriks te gast in Nieuws071 om te vertellen over de Open Joodse Huizen van Verzet.

Volgend jaar is het 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Ton Kohlbeck wil al wel vertellen dat zijn Stichting werkt aan een bijzondere herdenking, maar wil nog niet verklappen wie er dan de herdenkingsrede komt houden. Alle herdenkingen vandaag zijn vrij toegankelijk.

Leiden