De virus-estafette: nul besmettingen, veel nieuwe grafieken

Sinds twee dagen is er in Leiden en omstreken geen enkele nieuwe besmetting met het coronavirus geteld. Nog even en er zijn geen coronapatiënten meer op de IC’s in de regio. Toch kan het virus terugkomen. Daarom wordt er juist nu meer getest, geteld en gemeten dan ooit. Deze week lanceerde de GGD Hollands Midden een speciaal ‘dashboard’. Wat staat erin en wat heb je eraan?

De dagelijkse besmettings- en sterftecijfers op het NOS-journaal over het coronavirus lijken al bijna een overbodige routine. Dinsdag waren er landelijk 10 geregistreerde sterfgevallen. Dat is twintig keer zo weinig als midden april en verdwijnt in het niet bij de 350 mensen die dagelijks overlijden aan andere doodsoorzaken.

Eén op miljoen
In onze regio is het met Covid19 nog rustiger. Sinds zondagmiddag is er in Leiden en omliggende gemeentes geen enkele nieuwe besmetting gemeten en de laatste ziekenhuisopname dateert van vorige week donderdag. Wel zijn er in het weekend nog twee mensen aan het virus overleden. Het ging om een bewoner van het Voorschotense klooster Oud Bijdorp waar eerder al vier anderen overleden, én om het eerste sterfgeval in Zoeterwoude.

Ondanks een groeiend aantal tests is het aantal getelde besmettingen de laatste weken snel gedaald. Gisteren werden er landelijk 125 mensen positief getest; een maand geleden waren dat er dagelijks vijfhonderd. In de regio Hollands Midden, met bijna een miljoen inwoners, werd er dinsdag één patiënt positief getest.

Verdwenen is het virus nog niet. De ervaringen in China maken duidelijk hoe belangrijk dat is: daar stak het virus na weken stilte de kop op en wordt nu weer massaal getest. Om nieuwe uitbraken in Nederland tijdig de kop in te drukken, gaan het RIVM en de GGD’s ook hier meer testen en monitoren. Daarbij mogen we allemaal meekijken. In plaats van minder cijfers en grafieken komen er nu juist meer.

Dashboard
Gisteravond kondigde de regering een landelijk ‘dashboard’ aan waarop heel Nederland straks kan zien hoe het virus zich al of niet verspreidt en wat het teweeg brengt. Toevallig had de GGD Hollands Midden net op maandag een eigen dashboard gelanceerd. Daarop zijn de ontwikkelingen in onze regio van dag tot dag te volgen.

Bekeken met de mobiele telefoon valt dit dashboard tegen. Je krijgt een kleurige kaart van de regio te zien, waarin een gemeente donkerder keurt als er meer ziekenhuisopnames geteld zijn. Dezelfde gegevens zijn al sinds half april te bekijken in een landelijke app van localfocus. Daarin is het sneller klikken en makkelijker switchen tussen gemeentes. En hij geeft ook een completer lijstje, van besmettingen tot sterftecijfers.

Er is nog een raar verschil: bij de GGD springt Leiden eruit met een donkere kleur voor véél ziekenhuisopnames, terwijl Leiden in de landelijke app even blauwgroen is als de omgeving. Hoe dat kan? De GGD-kaart telt het absolute aantal opnames; dat is in de stad logischerwijs groter dan in een dorp. De landelijke app toont cijfers per 100.000 inwoners en dat is natuurlijk eerlijker. Wie naar de volledige website van het GGD-dashboard gaat, vindt daar trouwens wel zo’n eerlijke landkaart. Misschien kan de GGD die binnenkort ook in de app vooraan zetten.

Burgerpanel
De komende tijd wil iedereen nieuwe ontwikkelingen rond het coronavirus goed kunnen volgen. Daarvoor zijn andere gegevens en grafieken nodig. Het begint met de landkaartjes. Nu laten die steeds totaalcijfers vanaf maart zien. Door de grote golf besmettingen uit de eerste weken worden dit langzaamaan historische plaatjes die niks over de actualiteit zeggen.

Nuttiger zijn bijvoorbeeld cijfers over besmettingen uit de laatste twee weken of het actuele aantal patiënten dat nu in het ziekenhuis ligt. En dat is precies waar minister De Jonge mee bezig wil om beter de vinger aan de pols van het coronamonster te houden. Alleen sprak hij dinsdag nog van wekelijkse openbaarmaking. Dagelijks lijkt bij een eventuele uitbraak verstandiger.

De Jonge wil naast ‘harde’ cijfers over de ziekte zelf ook gegevens uit gedragsonderzoek en drukte op straat gaan tonen. Juist op dat terrein brengen de GGD’s nu al nuttige cijfers in beeld, gebaseerd op een landelijk en regionaal georganiseerd burgerpanel. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat 92 procent van de bevolking bereid is nog maanden te blijven niezen-in-de-elleboog. Tegelijk kalft de steun voor ‘zo veel mogelijk thuisblijven’ snel af, van nu 78 procent naar slechts 37 procent voor de komende zes maanden.

Volgens het burgerpanel vindt 55 procent van de Leidse bevolking dat de kwaliteit van hun sociale contacten door de lockdown is verslechterd. Een luttele 6 procent spreekt van vooruitgang. Deze cijfers wijken niet veel af van de landelijke trend, al zijn de Leidenaren wel iets kritischer dan het gemiddelde van Hollands Midden waar de percentages op 53 en 8 procent liggen.

 

 

 

De research voor deze rubriek over de Leidse regio en het coronavirus wordt mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds

 

Leiden Leiderdorp Oegstgeest Voorschoten Zoeterwoude De virus-estafette