Studenten zweten zich kapot in bloedhete flats De Zwarte Dozen

Bewoners van studentenflatcomplex De Zwarte Dozen aan het Hildebrandpad in Leiden zijn het beu. Het wordt in de zomer zó heet in de kamers dat bewoners voor verkoeling naar de gang vluchten. Deze week zullen de studenten weer flink moeten zweten, in de kamers kan het vandaag wel 40 graden Celsius worden en de oplossing van studentenhuisvester Duwo laat op zich wachten.

“Het is half drie en het is nu al 30 graden hier, maar van vijf tot zeven uur ’s avonds kan het wel oplopen tot 40. Vorig jaar is zelfs 47 graden gemeten in de zon”, vertelt Amber Biemans, bewoonster van het complex dat pal achter de Hogeschool Leiden staat. Ze zegt er ‘heel veel moeite’ mee te hebben. “Ik kan heel slecht tegen warmte. Ik slaap er slecht van en studeren is ook niet makkelijk meer.”

Dozen
De problemen spelen al sinds de eerste studenten in 2011 hun woning betrokken. Een deel van het probleem schuilt in het feit dat het 504 woonunits tellende complex bijna letterlijk uit ‘dozen’ bestaat. De kamers zijn namelijk van tevoren gefabriceerd – zogenaamde ‘prefab woningen’ – en zijn vervolgens als een tweetal blokkentorens op elkaar gestapeld. Door dit zogenoemde ‘modulaire bouwen’, kunnen de huizen hun warmte niet goed kwijt. Dat betekent ook dat de kamers ’s nachts nauwelijks hun warmte kwijt kunnen.

Studente Eva Verloop is verbaasd dat het zo ver heeft kunnen komen. “Ik denk dat dit voorzien had kunnen worden.” Ze vat het geagiteerd samen: “Je bouwt een flat die niet kan afkoelen, die maak je zwart en zet je in de volle zon. Rara wat er dan gaat gebeuren.”

Je bouwt een flat die niet kan afkoelen, die maak je zwart en zet je in de volle zon. Rara wat er dan gaat gebeuren.

Toen het vorig jaar rond Pasen weer warm werd, waren de studenten het beu. Zo’n zeventig bewoners klopten aan bij huurdersvereniging BRES, dat de belangen behartigt van huurders van woningcorporatie Duwo in Leiden. De corporatie beloofde beterschap en ging op zoek naar en oplossing. Die zomer voerden zij een proef met zonwerende raamfolie uit. Juist dat jaar bleek maar weer hoe ernstig de problemen aan het Hildebrandpad zijn, gezien Nederland en ook Leiden de warmste zomerdagen beleefden die ooit gemeten werden.

Urgenter
Dat de problematiek al lang speelt, beaamt studentenhuisvester Duwo. “We merkten vanaf begin af aan dat de ventilatie beter kan”, vertelt een woordvoerder van Duwo. Hij geeft toe dat de ernst van de situatie pas in de afgelopen jaren onder de aandacht kwam: “De urgentie en de echte last daarvan is met name de laatste jaren aan de orde gekomen. We zagen dat de afgelopen zomers veel warmer zijn en er daardoor ook meer klachten van de studenten kwamen.”

Betere ventilatie, op dat gebied zoekt stichting Duwo nu met name naar een oplossing voor het hitteprobleem. “We kijken naar de rol van bestaande roosters en zoeken uit waar extra dakluiken zouden kunnen komen. Daarnaast kijken we naar de invloed die deuren hebben in dit hele spel van ventilatie. Ook in de kamers zelf zoeken we naar creatieve technieken om de temperatuur naar beneden te krijgen.”

Deze zomer
Lang hoeven de studenten volgens de woordvoerder niet meer in onzekerheid te leven, de onderzoekende fase moet eind deze maand klaar zijn. “De beslissing over de maatregelen die we gaan treffen op woningniveau moet voor het einde van de maand genomen worden. Die maatregelen gaan we dan ook direct toepassen, zodat de bewoners deze zomer het verschil al merken.”

Duwo betreurt het dat de zaak al zo lang loopt: “Het is bovenal natuurlijk bijzonder sneu voor de studenten dat het nu al zo lang duurt.” Dat het niet snel opgelost is, komt volgens de woordvoerder doordat de oplossing complexer is dan het kiezen van één maatregel. “Het is niet zoals bij een op zichzelf staande woning, dat je het van achteren naar voren kan ventileren.” Dit passief koelen van de woningen is volgens Duwo de enige oplossing. Actief koelen door een airconditioning systeem aan te brengen, is te prijzig. Het zou een huurverhoging met zich meebrengen die niet door studenten opgebracht kan worden.

Tekst gaat verder onder foto’s.

Raamfolie
Vorig jaar leek al een oplossing gevonden in het aanbrengen van zonwerende folie op de ramen van de studentenkamers. Het bedrijf Coverplan uit Noordwijkerhout onderzocht vorige zomer al wat het effect van de folie, die naar eigen zeggen 75 procent van de zonnestraling tegenhoudt, heeft. Één van de geplaagde woningen werd beplakt met de folie, een ander niet, in beide kamers werd gedurende afgelopen zomer gemeten hoe warm het werd. Duncan Wijk, eigenaar van Coverplan, noemt de resultaten ‘verbluffend’. “Werd er in de kamer zonder folie een piektemperatuur van 44 graden gemeten, in de kamer die wij wel onder handen hadden genomen was dit 33 graden. Ik wist dat het zou werken, maar dat het zó goed zou uitpakken, had ik niet verwacht.” Volgens Wijk is de huidige situatie in de Zwarte Dozen onhoudbaar. “Je kan niet verwachten dat iemand in zulke temperaturen kan leven, het is simpelweg onleefbaar.”

De Noordwijkerhoutse ondernemer is ervan overtuigd dat de problematiek met behulp van de folie voor een goed deel uit de weg geholpen is. “Daarnaast is het de goedkoopste oplossing, het is meer gedoe om zonwering aan te brengen op zo’n gebouw en het is veel duurder qua onderhoudskosten. Het verbaast mij dan ook dat wij nog geen opdracht hebben gekregen om de folie aan te brengen. Dat hadden we al láng kunnen doen.”

‘Commercieel’
Duwo verwerpt de conclusie van Coverplan. Volgens de woordvoerder waren de resultaten niet zo positief als het bedrijf schetst. “Het bedrijf gaat te veel uit van de piektemperaturen en niet van de gemiddelde temperatuur in de kamers. In die gemiddelde temperatuur zagen wij te weinig verandering. Ik begrijp het wel, zij zijn een commercieel bedrijf en willen graag een opdracht aannemen, dat is hun goed recht.” De woordvoerder stelt dat Duwo het eerst met behulp van ventilatie proberen.”

Leiden Maatschappij Zwarte Dozen