Onderzoek effect leefstijl op geluksgevoel: 'Geef prioriteit aan goed voor jezelf zorgen'

Goede leefgewoontes als gezond eten en voldoende bewegen, voorkomen dat je je minder gelukkig voelt door het gedwongen thuiswerken tijdens de coronacrisis. Dat is een van de conclusies van het onderzoek naar het effect van leefstijl op welbevinden. “Een goede leefstijl werkt als een soort buffer”, zegt onderzoeker Jaap Wonders.

Afgelopen zomer zette fysiotherapeut Jaap Wonders samen met psycholoog Helen Pluut die al eerder onderzoek deed naar thuiswerken, een vragenlijst uit onder werkende mensen. “We waren benieuwd of thuiswerken van invloed is op je geluksgevoel en of een gezonde leefstijl daarin een rol speelt.”

Verslaggeefster Gerry van Bakel in gesprek met fysiotherapeut en onderzoeker Jaap Wonders over geluksfactoren in tijden van corona.

Voordat de coronacrisis en de eerste lockdown grote groepen mensen dwong om vanaf huis te werken, was het idee dat thuiswerken heel gunstig was. “De verwachting was dat het een positief effect zou hebben als je meer thuis kunt werken. Omdat je een gevoel van meer autonomie hebt, omdat je zelf kunt bepalen wanneer je begint met werken en je bijvoorbeeld kunt uitslapen.”

File
Maar de praktijk leerde anders. Thuiswerken klinkt fijn: niet meer in de file staan of een overvolle trein, gewoon in je ouwe kloffie achter de computer. Maar niet iedereen had meteen een fijne werkplek en als je elke dag moet thuiswerken, dan is dat plekje aan de keukentafel of het hoekje van de bank niet meer zo heel erg prettig. “Waarschijnlijk omdat het een gedwongen situatie was. Mensen die thuis kinderen hadden rondlopen die ze moesten lesgeven of begeleiden bij lessen, hadden daardoor minder tijd en aandacht voor hun werk. Maar ook om bijvoorbeeld te gaan sporten. Dus die autonomie viel een beetje tegen.”

Onderzoek doen naar geluk, klinkt misschien wat vreemd en vaag, maar volgens Wonders is dat juist heel goed te meten. “Omdat geluk een begrip is dat iedereen kent, is het gemakkelijk om daar naar te vragen. En als je mensen vraagt of ze zich meer of minder gelukkig voelen op een schaal van één tot zeven, kun je daar mee verder.”

Burn-out
“Ons onderzoek laat zien dat mensen meer zijn gaan zitten, dat grenzen vervaagd zijn tussen werk en privé. En dat mensen  meer vermoeidheid vertoonden en emotioneel uitgeput waren. Een groep mensen waarbij de grenzen tussen werk en thuis meer vervaagden, werd meer emotioneel uitgeput. En die mensen vonden het ook moeilijker om een gezonde leefstijl te hanteren. Dan zit je gauw op het randje van een burn-out. Mensen die het wel lukte om gezonde gewoontes vast te houden, leken daarmee een buffer op te bouwen en bleven wat betreft geluksgevoel gelijk.”

Goede leefgewoontes moeten meer aandacht krijgen. Van werkenden zelf, maar ook van werkgevers. “Als thuiswerker loop je het risico dat je ’s ochtends eerst je laptop openklapt en verder gaat waar je de avond ervoor gebleven bent. Het is verleidelijk om te beginnen met je werk, want dat moet in ieder geval. En het geeft ook veel voldoening om je werk af te maken. Maar het kan wel gebeuren dat je dan niet meer toekomt aan de laatste dingen op je to do-lijst, zoals sporten en goed voor jezelf zorgen.”

Gelukkiger
Onderzoekers Wonders en Pluut pleiten ervoor om een goede leefstijl prioriteit te geven. “Het draait in het leven veelal om gezondheid en geluk, en werk kan daar een positieve rol in spelen. Maar we moeten daar niet in doorslaan. We moeten ook elke dag bewegen, groente en fruit eten, voldoende slapen. Daar word je productiever van en ook gelukkiger.”

Economie Leiden Maatschappij