Leids vaccin goedgekeurd in VS, Europa beslist over tien dagen

Het coronavaccin van het Leidse bedrijf Janssen is zaterdag officieel goedgekeurd in de VS. Deze week krijgen de Amerikanen de eerste vier miljoen doses. Ook Europa loopt nu warm: op 11 maart beoordeelt de EMA dit éénpriks-vaccin. Begin april moet ook Nederland het dan kunnen gebruiken.

De Amerikaanse president Joe Biden wees er in een reactie op dat de VS nu over het ‘derde effectieve vaccin’ tegen het coronavirus beschikken. En de leiding van zijn corona-taskforce wees er op dat dit vaccin veilig is én zeer flexibel.

Het Janssen-vaccin blijft goed op koelkasttemperatuur. Dat geldt ook voor het vaccin van AstraZeneca, maar dat wordt in de VS nog niet gebruikt. Janssen levert daar dus het eerste vaccin dat geen diepvries nodig heeft. En er is maar één prik van nodig. Dat maakt het vaccin vlot inzetbaar, want er is geen ingewikkelde organisatie nodig om mensen terug te roepen voor hun tweede prik.

Europa
De snelle goedkeuring van het vaccin in de VS is mogelijk omdat het land een verkorte procedure voor ‘noodgevallen’ kent. Bovendien speelt mee dat Janssen deel uitmaakt van de Amerikaanse multinational Johnson & Johnson (JnJ) en dat een groot deel van de klinische tests ook in de VS is uitgevoerd.

Maar ook in Europa wordt nu vaart gemaakt met de goedkeuring van het Leidse vaccin. De Europese Medicijnenautoriteit EMA vergadert er op 11 maart over. Als het middel dan groen licht krijgt, kan ook ons land in april de eerste doses verwachten.

Beloftes
Dat het Leidse vaccin in de VS een maand eerder wordt ingezet dan bij ons, komt vooral doordat de Amerikanen snellere beslissers zijn. Maar na alle ophef over het Oxfordvaccin AstraZeneca – de EU krijgt zijn porties veel later dan de Britten – heerst er wantrouwen naar alle vaccinproducenten. Gaat JnJ de VS misschien voortrekken ten koste van de EU?

Johnson & Johnson kon zulke discussies tot nu toe voorkomen. Het onderzoek en de goedkeuring van het Leidse vaccin loopt al vier maanden volgens plan. Het bedrijf beloofde niet te veel en de beloftes die het wél deed, zijn vooralsnog waargemaakt. Dat moet ook in april lukken, want voor die maand is nog geen exact quotum vaccin beloofd.

Touwtrekken
Europa kreeg van JnJ tot nu toe alleen een toezegging voor het ‘eerste kwartaal’. Nederland kan dan 3 miljoen doses van het Leidse vaccin verwachten – en in het derde en vierde kwartaal samen nog 8,3 miljoen. Wanneer het spul precies komt, en in welke hoeveelheden, blijft nog even spannend.

Misschien wordt het toch nog touwtrekken. Anthony Fauci, de Amerikaanse Jaap van Dissel, gaf zaterdag al een schot voor de boeg. Hij zei tegen de pers dat hij toch ‘een beetje teleurgesteld’ was over het aantal van 20 miljoen doses dat de VS deze maand van het Leidse vaccin krijgt. In de twee volgende maanden krijgen de Amerikanen er nog 80 miljoen.

72 procent
Als het goed is, kan het Janssen-vaccin tot de zomer de gaten helpen dichten in de Nederlandse vaccinstrategie. Op dit moment wachten alle 65- tot 80-jarigen, leraren en veel zorgpersoneel, én vrijwel iedereen onder de 60 op hun coronaprik. En steeds weer blijkt de hoeveelheid beschikbare vaccindoses tegen te vallen. Dat tekort speelt in heel Europa.

Met de werking van het vaccin zit het wel goed, constateerden de Amerikanen. Een comité van onafhankelijke experts oordeelde dat het in de VS voor 72 procent effectief is. Dat betekent dat mensen bijna vier keer zo weinig kans op ziekteverschijnselen hebben als zonder vaccin.

De bescherming tegen ernstige Covid-19 is zelfs 86 procent. En van de 22.000 proefpersonen die het vaccin kregen, is er geen enkele door corona overleden. Ook kreeg niemand een allergische reactie of andere heftige bijwerking.

“Die ene dosis houdt je uit het ziekenhuis, uit de intensive care en zeker uit het lijkenhuis”, was daarom vrijdag het commentaar van één van de vaccinexperts bij CNN.

Dit artikel past binnen het project “De coronamarathon”, dat ondersteund wordt door het Leids Mediafonds

 

 

Leiden Maatschappij Science Coronacrisis De virus-estafette