WOZ-waarde vaak verkeerd: nattevingerwerk of handige 'no cure, no pay'-bureaus?

In 2020 kwam het regelmatig voor dat de gemeente Leiden de waarde van huizen (WOZ-waarde) verkeerd heeft ingeschat. Maar liefst veertig procent van de bezwaren van bewoners werden gegrond verklaard. Meerdere oppositiepartijen wijten dat aan de manier waarop de huiswaarde wordt bepaald. De wethouder schrijft dit toe aan ‘no cure, no pay’-bureaus die uit zijn op winst.

Wanneer je een huis bezit, betaal je daarover belasting. De hoogte van die onroerende zaakbelasting (OZB) hangt af van de waarde van je huis. Omdat de gemeente niet ieder huis individueel kan taxeren, wordt dat aan de hand van een model gedaan. Daarin wordt bijvoorbeeld de oppervlakte van je huis en het bouwjaar meegenomen. Burgers die het niet eens bent zijn met die waarde, kunnen daartegen bezwaar maken.

Eén van de Leidenaren die van deze mogelijkheid gebruik maakten, is Annette Nicolai-Theunis uit de Merenwijk. Zij kwam erachter dat haar WOZ-waarde anders was dan die van vergelijkbare woningen in dat huizenblok. Haar bezwaar werd gegrond verklaard en de waarde van haar woning werd naar beneden bijgesteld. Het jaar daarop merkte zij op dat de WOZ-waarde opnieuw veel hoger vastgesteld. “Een stijging van maar liefst 11,2 procent! Het lijkt erop dat ons gegrond verklaarde bezwaar niet is meegenomen in de waardering van 2021. Dit doet denken aan nattevingerwerk”, schrijft Nicolai-Theunis in een hartenkreet aan de politiek.

Bezwaar tegen bezwaar
Het verhaal van mevrouw Nicolai-Theunis staat niet op zich zelf. Verantwoordelijk wethouder Paul Dirkse (D66) meldt dat er vorig jaar 3.307 bezwaren zijn ingediend en dat daarvan 1.336 gegrond zijn verklaard. Dat komt volgens hem door zogeheten ‘no cure, no pay’-bureaus. Dit zijn commerciële bureaus die de proceskosten op zich nemen en alleen betaald hoeven worden als het bezwaar gegrond is.

“De opbrengsten voor zo’n bureau bedragen per bezwaar tussen de 500 en 2.000 euro en het levert de woningeigenaar gemiddeld 36 euro per jaar op. Dit is een verdienmodel dat de gemeente op kosten jaagt”, zegt Dirkse. Hij wil dit samen met de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten aanpakken, maar zegt er wel bij: “De gemeente heeft er geen bezwaar tegen als inwoners bezwaar indienen en dit is goed geregeld.”

Informeel
De uitleg van de wethouder gaat er bij Partij Sleutelstad, de VVD en het CDA niet in. Zij verwijzen naar een onderzoek van Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid. “Daarin wordt juist geconcludeerd dat het niet aantoonbaar is dat ‘no cure, no pay’-bureaus zich schuldig maken aan onwenselijke praktijken. De fout zit bij de gemeente. Het vaststellen van de WOZ-waarde gebeurt onnauwkeurig”, zegt Thijs Vos namens Partij Sleutelstad.

Volgens cijfers van de Waarderingskamer, die namens de overheid toeziet op de WOZ-waardebepaling, is de situatie in Leiden niet veel anders vergeleken met het landelijk gemiddelde. Landelijk gezien wordt het bezwaar in zo’n veertig procent van de gevallen gegrond verklaard. De Waarderingskamer ziet landelijk ook een stijging van het aantal ingediende bezwaarschriften op basis van ‘no cure, no pay’-bureaus.

De Waarderingskamer wil naar aanleiding van deze ontwikkelingen nog meer investeren op het begrijpelijk uitleggen van de WOZ-waarden voor verschillende doelgroepen en informeel contact daarover. Wethouder Dirkse heeft nog niet gereageerd op de schriftelijke vragen van de vier oppositiepartijen.

Economie Leiden Politiek WOZ-waarde