Leidse Sterrewacht vindt chaos in de ruimte en wint Louise Webster Prijs

Joseph Callingham van de Leidse Sterrewacht heeft de Louise Webster Prijs voor uitmuntend post-doc onderzoek gewonnen. Callingham krijgt de prijs voor zijn geslaagde zoektocht naar het meest extreme object in het heelal.

Het ontdekte object in de ruimte is genoemd naar de oude Egyptische god van de chaos Apep. Het bestaat uit ten minste drie zware, hete sterren die zijn omgeven door spectaculaire spiraalvormige stofpluimen. Callingham en zijn collega’s toonden, aldus de Leidse universiteit aan, dat Apep twee soorten stellaire wind genereert, waarvan de ene zes keer sneller beweegt dan de andere, een zeer wonderlijke waarneming.

“Apep heeft onze ideeën over de stervende zware sterren flink in de war geschopt,” zegt Callingham over zijn ontdekking. “Wanneer de meest massieve sterren het einde van hun leven naderen, produceren ze ongelooflijk snelle winden, van meer dan 1.000 kilometer per seconde. Deze winden voeren enorme hoeveelheden massa van de ster af. Vaak hebben deze massieve sterren ook een partner. De snelle winden van de stervende ster kunnen dan tegen zijn metgezel botsen en zo exotische stofpatronen produceren.” Het Apep-systeem daarentegen is getooid met een spectaculair ‘stof spinnewiel’ dat veel langzamer beweegt dan de wind binnen het systeem. “Je kunt het vergelijken met een stilhangend veertje te midden van een enorme storm,” legt Callingham op de universitaire website uit.

Geen soloprestatie
Callingham was ongelooflijk verrast en verheugd toen hij hoorde over de prijs. Maar helemaal eerlijk dat deze, volgens hem, teamprestatie aan een persoon wordt toegekend, vindt hij het niet.  “Ik heb het buitengewone geluk dat ik een geweldig team om me heen heb gehad dat het mogelijk heeft gemaakt om Apep te ontdekken en enkele van zijn raadsels op te lossen.”

Leiden Wetenschap