Zorgen bij deel Leidse oppositie om koopkracht lage- en middeninkomens

De koopkracht en zelfs de bestaanszekerheid van veel huishoudens staat ernstig onder druk. Dat concludeert het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) . De organisatie die zich bezighoudt met het adviseren over financiën van huishoudens luidde afgelopen week de noodklok, omdat vooral lage- en middeninkomens worden geconfronteerd met een ware koopkrachtcrisis.

In elk geval drie partijen in de Leidse gemeenteraad delen de zorgen van het Nibud en stellen daarover vragen aan het Leidse college. Met name de stijging van de energiekosten en de prijs van boodschappen breekt mensen met een lager inkomen op. “Steeds meer huishoudens zitten financieel klem”, constateren de Partij Sleutelstad, de VVD en de SP.

“De druk van deze twee uitgavenposten op de begroting is dusdanig groot dat huishoudens iedere maand steevast geld tekortkomen,” zo schrijft het Nibud. Maar liefst één op de drie huishoudens worstelt volgens een schatting van het Nibud met het in balans brengen van de uitgaven en inkomsten. En dat geldt niet alleen voor lage inkomens, maar ook voor middeninkomens. Steeds meer huishoudens zijn volgens het Nibud meer dan 70% van hun inkomen kwijt aan vaste lasten.

Rioolheffing
In het beleidsakkoord is door de collegepartijen GroenLinks, D66 en PvdA afgesproken dat de riool- en afvalstoffenheffing wordt verhoogd. Met de extra tonnen die dat gaat opleveren wil de coalitie voorgenomen investeringen op het vlak van klimaatadaptatie en vergroening financieren. De vragenstellende partijen willen dat het college de verhoging niet doorvoert en een andere dekking zoekt voor de bekostiging van de klimaatplannen. De drie partijen noemen het ‘niet sociaal’ dat Leidenaren die nauwelijks nog kunnen rondkomen de prijs betalen voor de geplande investeringen.

De afvalstoffen- en rioolheffing wordt door alle Leidse huishoudens en ondernemers betaald. De hoogte staat los van zaken als inkomen, maar ook of mensen een woning huren of een eigen woning bezitten. Alleen Leidenaren met een inkomen op bijstandsniveau komen in aanmerking voor vrijstelling.

“De verhoging van de afvalstoffen- en rioolheffing komt bovenop de toch al hoge heffingen die Leiden hanteert en de enorme stijging van de vaste lasten door de stijgende energiekosten, boodschappen en hoge huren voor huishoudens met een lage of een middeninkomen. Verhoging van deze lokale belastingen legt relatief het meest beslag op het inkomen van huishoudens met een laag of middeninkomen, terwijl het Nibud juist waarschuwt dat deze groepen vaak het einde van de maand niet meer halen”, aldus Thijs Vos en Eli de Graaf van de Partij Sleutelstad, Maarten de Crom van de VVD en Thomas van Halm van de Socialistische Partij.

Ze wijzen er bovendien op dat veel van deze huishoudens niet in aanmerking voor regelingen als energietoeslag of kwijtschelding van lokale lasten. De vragenstellers willen in elk geval de garantie dat het college de lokale heffingen niet nog verder gaat verhogen. Ook niet als blijkt dat de kosten voor klimaatadaptatie en vergroening toenemen.

WOZ-waarde
Ook de OZB stijgt door de inflatie meer dan normaal door de sterk stijgende WOZ-waardes. En dat betekent volgens de drie partijen een meer dan trendmatige verhoging van deze gemeentelijke belasting. Omdat in het coalitieakkoord is afgesproken dat de OZB niet extra wordt verhoogt, willen ze ook hier een aanpassing. Bij de begroting die komend najaar wordt vastgesteld zou het college daarom met voorstellen moeten komen die ervoor zorgen dat het OZB-tarief zo wordt aangepast dat het nettobedrag dat huishoudens en ondernemers moeten afdragen niet of in elk geval zo min mogelijk stijgt.

Leiden Maatschappij Politiek