De strijd om het Bos van Bosman: recreatiegebied of bos?

Het Bos van Bosman staat op de planning opgeknapt te worden. De gemeente Leiden dreigt daarbij extra paden aan te leggen, ondanks afspraken in het verleden om dat niet te doen. Het bos van drie hectare is een oase van rust, weggestopt tussen de Wassenaarseweg en de Vogelwijk. Maar de natuur staat onder druk als gevolg van toenemende recreatie door verstedelijking rondom het bos.

“Het Bos van Bosman is wat stedelijke ontwikkelaars een verwaarloosd park vinden”, vertelt Dick de Vos, een van de bewoners in de omgeving van het park, en voormalig raadslid van de Partij voor de Dieren. “Het bos hier is echt een groene jungle; verschillende soorten planten groeien door elkaar heen, vogels vestigen zich hier en zichtlijnen veranderen. Stedelijke ontwikkelaars willen alles mooi, strak en ‘logisch’ maken. Ze kunnen moeilijk accepteren dat de natuur een eigen identiteit ontwikkeld.”

“Als bewoners van de Vogelwijk willen we het als bos behouden en de biodiversiteit versterken”, vult wijkbewoner Thera Stam aan. “In het verleden is met de gemeente Leiden afgesproken dat er geen nieuwe extra paden in het park zouden komen. We blijven als buurtbewoners ons inspannen om ervoor te zorgen dat het bos niet verder tot park wordt gemaakt. Er staan hier beuken, iepen en eiken. In het bos zie je stinzenplanten, en bijzondere planten zoals donkersporige bosviooltjes en klimopbremraap.”

Tekst loopt door onder foto.

Het Bos van Bosman. (Foto: Roeland van Wely).

Karakter
“Het Bos van Bosman is geen uitnodigend park zoals het Leidse Hout. Overal in Leiden zijn we vaak de baas over de natuur, maar hier in dit bos ben je te gast. De menselijke activiteiten zijn hier ondergeschikt. Dit is het enige ‘park’ in Leiden met het karakter van een echt bos. Daarom zitten hier heel ook veel vogels. Die houden niet van doorkijkjes en zichtlijnen. Zij willen ondergroei. Daar zit hun prooi en kunnen ze zich nestelen. Door deze natuurlijke ontwikkeling heeft het bos hier een enorme biodiversiteitswaarde gekregen.”

“Moeten alle parken een bron van vermaak zijn?”, vraagt De Vos zich hardop af. “Of mogen er nog plekken in de stad zijn waar helemaal niets gebeurt. En waar je als mens je rust kan vinden. Kijk om je heen. Nu zie je hier niemand. Waar vind je dat nog in de stad? Hier heb je nog de bosuil midden in de stad. Je hoort hier de groene specht. Naar het Bos van Bosman wil je niet massaal mensen brengen, want dan heb je nergens meer een plek van rust.”

Tekst loopt door onder foto.

De stilte van water en groen in het bos. (Foto: Roeland van Wely).

Natuur
“Waar we wel blij mee zijn, is dat de gemeente Leiden op bepaalde plekken zoals bij het grasveld extra zoomvegetatie wil aanbrengen”, vertelt Stam enthousiast. “Daarmee verhinder je dat mensen het gaat gebruiken als poep- en plasplek, wat door de verhoogde recreatiedruk toch wel vaak gebeurt. Je moet ook een deel van de brandnetels weghalen. Die groeien hier veel omdat er honden plassen en poepen. Het gaat niet alleen om consumeren, maar ook om het behouden van de natuurwaarde.”

De Vos: “Het moet niet gevaarlijk zijn, maar als er bijvoorbeeld een boom op instorten staat, hoef je die niet meteen om te zagen. Die boom valt vanzelf wel. We hebben hier bosuilen. Daarvoor hebben we onlangs nog een extra nestkast neergezet. Daar zie je een plukplaats van een sperwer. Ze plukken hier de veren van hun prooi, in dit geval zie je de veren van een houtduif. Maar deze veer is afgebeten, en kan dus ook weleens door een vos gedaan zijn. Een sperwer rukt de veren eraf.”

Tekst loopt door onder foto.

Dick de Vos met veren van een houtduif. (Foto: Roeland van Wely).

Paden
Stam: “Ik ben blij met de doelstellingen van de gemeente Leiden zoals het versterken van de biodiversiteit en behoud van het bosachtige karakter. Het schetsontwerp van de gemeente ziet er in beginsel goed uit.” De Vos beaamt dat: “Wat we graag willen is dat er nog bordjes geplaatst worden bij de ingangen van het bos dat honden hier aan de lijn moeten. Het is Leids beleid dat honden niet los mogen, maar mensen denken dat het mag”, aldus Stam.

“Er moet geen hek om de natuur, maar de natuur moet je wel laten gebeuren. Er was vroeger een pad en dat is helemaal groen geworden. Op tien meter afstand van dat pad is er ook al een pad, dus dat oude pad was helemaal niet nodig. Ze willen ook een extra pad met een brug maken om het bos beter te verbinden met een ander park, maar je kan er ook naar toe lopen zonder een extra pad en brug. Dat is ook goedkoper. Het lijkt soms ook gewoon werk zoeken door ambtenaren”, verzucht De Vos.

Omgevallen boom in rust. (Foto: Roeland van Wely).

Duurzaamheid Leiden Maatschappij Bos van Bosman