Kinderhartchirurgie definitief weg uit Leiden, LUMC naar de rechter

Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) heeft donderdagochtend zijn definitieve besluit bekendgemaakt om operaties bij kinderen met een aangeboren hartafwijking te concentreren in het Erasmus MC en het UMC Groningen. Het LUMC en Amsterdam UMC, verenigd in het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam-Leiden (CAHAL) stappen naar de rechter om het besluit aan te vechten.

De Leidse burgemeester Henri Lenferink geeft in een eerste korte reactie aan het besluit zeer teleurstellend te vinden. “We hebben de reactie van de minister op onze zienswijze nog niet ontvangen, dus een verdere inhoudelijk reactie kunnen we op dit moment nog niet geven.”

Eerder dit jaar viel het voorgenomen besluit van de minister al op deze twee locaties. Concentratie van deze complexe vorm van zorg is volgens Kuipers nodig om de kwaliteit van zorg te verbeteren en de kans op vermijdbare sterfte en complicaties te verminderen.

“Er wordt al meer dan dertig jaar gepraat over het belang van de concentratie van kinderhartchirurgie. Iedereen is het daarover eens”, stelt Kuipers in een toelichting op zijn besluit. “Het is nu tijd om over te gaan tot actie. Ik begrijp de zorgen en emoties die er leven bij ouders, patiënten, personeel en de umc’s. Dit besluit heeft een grote impact, en toch is het noodzakelijk om dit te doen. Juist in het belang van die patiënten.” Kuipers zegt dat hij alle zienswijzen van de betrokken partijen goed heeft meegewogen bij zijn besluit. “Alles overwegende, neem ik nu een definitief besluit in lijn met het eerdere voorgenomen besluit.”

Reactie CAHAL
CAHAL is uitermate teleurgesteld over het definitieve besluit om de kinderhartchirurgie te concentreren in slechts twee centra, waar CAHAL geen deel van uitmaakt, meldt een woordvoerder van CAHAL. “Wij maken ons zorgen over de effecten van dit besluit voor de kwaliteit en beschikbaarheid van de zorg voor huidige en toekomstige patiënten, voor onze zorgverleners en voor de kinderhartzorg in Nederland in het algemeen. CAHAL en de betrokken umc’s LUMC en Amsterdam UMC zullen het besluit en de bijbehorende onderbouwing grondig bestuderen en zich beraden op vervolgstappen”, aldus de woordvoerder van CAHAL donderdagochtend.

Nazorg
Het besluit betekent niet dat alle zorg voor hartpatiënten in Utrecht en Leiden verdwijnt. Het gaat alleen om de chirurgische ingrepen. Controles, poliklinische afspraken, voor- en nazorg en gesprekken over medicatie kunnen volgens de minister ook na de concentratie van operaties voor patiënten plaatsvinden in het vertrouwde ziekenhuis en door de eigen specialist. “Dat geldt ook voor de eventuele acute zorg voor deze patiënten.”

Transitieperiode
De zorg verdwijnt niet nu al uit Leiden en Utrecht. Kuipers: “Er is tijd nodig om de concentratie van deze zorg goed te regelen. Naar verwachting zal de transitieperiode tweeënhalf jaar duren.” De Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra (NFU) en de umc’s zelf zijn verantwoordelijk voor het realiseren van de transitie. Ze krijgen daarbij hulp van een speciale commissie. De impactanalyse die de NZa eerder opstelde, moet helpen bij het vormgeven van de transitie.

Belang
Verschillende onderzoeken, rapporten en adviezen hebben volgens de minister door de jaren heen aangetoond dat concentratie van kinderhartchirurgie noodzakelijk is om het risico op vermijdbare complicaties en sterfte te verminderen. Wanneer de operaties in meer dan twee centra uitgevoerd blijven worden, voeren zorgprofessionals in zijn ogen te weinig operaties uit om hun vaardigheden op peil te houden en is de beschikbaarheid van het zeer beperkt aantal professionals per centrum te laag. “Dit zet de kwaliteit en continuïteit van deze zorg onder druk. Het concentreren van de operaties op twee locaties is in het belang van de patiënt omdat het de kwaliteit van zorg verbetert en de kans op vermijdbare sterfte en complicaties vermindert.”

Leiden Maatschappij Politiek Sluiting kinderhartchirurgie LUMC