Weg waar Nino (12) omkwam, voldeed al jaren niet aan minimale eisen

De weg waar op 10 maart de 12-jarige Nino dodelijk verongelukte, voldeed niet aan de minimale veiligheidseisen. Dat blijkt uit onderzoek van de politie én uit een onderzoek die de gemeente Leiderdorp heeft laten uitvoeren na het ongeval. De gemeente wist dat de weg gevaarlijk was, maar verbetering van de weg kreeg ‘geen urgentie’, laat het college weten.

De plek van het fatale ongeval staat al lange tijd bekend als gevaarlijk. Het kruispunt ligt op bedrijventerrein De Baanderij, waar diverse grote winkels en transportbedrijven zijn gevestigd. Maar de weg langs dit industrieterrein is ook een belangrijke doorgaande route voor mensen die van Leiderdorp naar Leiden moeten of andersom.
Dit gold ook voor de 12-jarige Nino. Hij fietste elke dag over het bedrijventerrein van en naar zijn school in Leiden. In de ochtend van 10 maart gaat het echter mis. De jongen fietst over de Touwbaan, waarna hij de Rietschans opreed. Enkele meters verderop wordt hij geschept door een vrachtwagen waar een 44-jarige man achter het stuur zit.

De weg over de Rietschans staat al lange tijd bekend als gevaarlijk. In maart 2008 was hier ook al een dodelijk ongeval te betreuren. Op hetzelfde kruispunt wilde een jonge vrouw met de fiets aan de hand de weg oversteken, waarbij zij werd geschept door een auto en kwam te overlijden.

Na het overlijden van Nino heeft de gemeente Leiderdorp verschillende onderzoeken laten doen naar de verkeerssituatie op De Baanderij. Uit deze onderzoeken blijkt dat de weginrichting niet voldoet aan de veiligheidseisen die worden gesteld voor wegen met zoveel verkeer als de Rietschans.

Minimaal
Een van de onderzoeken is gedaan door de politie. Voor de verkeersveiligheid zijn er richtlijnen van de organisatie CROW. Zij beschrijven voor de wegen op De Baanderij een minimale en een ideale inrichting. “Fietsvoorzieningen zijn minimaal als (rode) fietsstroken aanwezig zijn”, zo staat in deze richtlijn. “Rode fietsstroken zijn op de kruising Touwbaan met de Rietschans niet aangebracht”, concludeert de politie over de situatie bij het ongeval.

De Rietschans bestaat op de plek van het ongeval uit een geasfalteerde weg met twee rijbanen. Er is geen speciaal fietspad en de fietsers moeten dus gebruikmaken van dezelfde weg als het vrachtverkeer dat de winkels op het bedrijventerrein bevoorraadt. Bovendien zit er op de Rietschans een middelbare school voor moeilijk lerende kinderen. Dit is niet de school waar Nino naar toe ging. Net als veel andere kinderen fietste hij elke dag over het bedrijventerrein om in Leiden naar school te gaan.

Kritisch
Het rapport is kritisch op de manier waarop de weg is ingericht. Zowel de beide wegen als de kruising voldoen niet aan de ‘Basiskenmerken wegontwerp’. Ook is het volgens de politie voor automobilisten niet duidelijk dat de Rietschans een doorfietsroute is en worden zij niet via borden gewaarschuwd voor de fietsers op de weg.
Volgens de politie is het voor de gemeente Leiderdorp al lang duidelijk dat er wat aan de verkeersveiligheid op De Baanderij moet worden gedaan. In 2009 gaf de provincie Zuid-Holland beperkte goedkeuring aan het bestemmingsplan voor De Baanderij. Wel werd daarbij opgemerkt dat de ‘Rietschans niet de capaciteit had om het groeiende vrachtverkeer op te vangen’.

De politie is niet de enige die onderzoek heeft gedaan naar de verkeersveiligheid op het kruispunt. Leiderdorp heeft Graaff Traffic gevraagd voor een second opinion. Ook hieruit blijkt dat de Rietschans niet voldoet aan de veiligheidseisen voor het fietsverkeer. Omdat de weg officieel een belangrijke weg (gebiedsontsluitingsweg) is, hoort er een speciale fietsstrook te zijn van minimaal 2,4 meter waarop twee fietsers naast elkaar kunnen fietsen en er nog een veilige ruimte van 50 centimeter is tot de rijbaan van de auto’s. Deze ruimte is er op de Rietschans niet. Voor de fietsers is er op het punt van de kruising geen aparte rijstrook. De weg wordt omschreven als een weg voor een woonerf, niet voor een doorgaande route.

Onveilig
De gemeente Leiderdorp is al lang op de hoogte van de onveilige situatie op het bedrijventerrein en heeft al in 2020 een plan aangenomen om de veiligheid op De Baanderij te verbeteren. Alleen is er nog niets gedaan. De gemeente wil namelijk een deel van de bedrijven verplaatsen om hier bijna tweeduizend woningen te kunnen bouwen.
Het gemeentebestuur heeft daarom gekozen te wachten met het verbeteren van de verkeersveiligheid. “De gemeente heeft gezien dat een sterke verbetering van de situatie gewenst is, maar heeft met de vaststelling hiervan ervoor gekozen dit project te combineren met de herontwikkeling van De Baanderij.”

Geen eigendom
Volgens het college was dit nodig omdat de grond naast de stoep, waar de bedrijven gevestigd zijn, geen eigendom van de gemeente is. Hierdoor hadden ze niet de mogelijkheid om de weg te verbreden, wat noodzakelijk was om een apart fietspad aan te kunnen leggen langs de Rietschans. Het dodelijke ongeval met Nino heeft de gemeente Leiderdorp doen besluiten om de maatregelen niet meer op de lange termijn te schuiven, maar direct actie te ondernemen. Vorige maand is er voor de school een duidelijke oversteekplaats gemaakt en er staat nu ‘schoolzone’ op de wegen geschilderd.

De gemeente wil nog meer maatregelen nemen om de wegen op De Baanderij veiliger te maken. Wat dit moet worden, wordt maandagavond in de gemeenteraad besproken. De gemeente heeft een drietal plannen gepresenteerd. Het gaat hierbij om een controle van de borden en haaientanden. In dit plan zou de weg verder blijven zoals deze nu is en pas worden verbeterd op het moment dat de hele Baanderij wordt opgeknapt. Dit is het plan van het gemeentebestuur voor het dodelijke ongeval.

Het tweede plan is om over de hele Rietschans een fietspad aan te leggen. Op deze manier zou de veiligheid voor fietsers verbeteren. Omdat er weinig ruimte is zou dit ten koste gaan van het trottoir. Voetgangers moeten dan over het bedrijventerrein zelf lopen en kunnen niet meer langs de Rietschans lopen. Volgens de gemeente is dit plan snel uitvoerbaar, omdat de stoep wel eigendom van de gemeente is.

Verkeerskundige voorkeur
Het derde en laatste plan gaat nog verder in het verbeteren van de verkeersveiligheid. “Deze variant verdient verkeerskundig de voorkeur boven de eerder genoemde uitvoeringsmogelijkheden”, schrijft het college aan de gemeenteraad. Het probleem met deze variant is dat de grond die nodig is om de weg te verbreden niet van de gemeente is. “Dit is alleen haalbaar als alle omliggende bedrijven meewerken”, concludeert het college. De gemeenteraad van Leiderdorp beslist maandagavond welk voorstel uitgevoerd gaat worden.

Leiden Leiderdorp Maatschappij Politiek Regio