Servicepunt71 onder vleugels van Leiden, maar wil politiek dat wel?

Servicepunt71, de uitvoeringsorganisatie van vier gemeenten in de Leidse regio, houdt op te bestaan. De taken worden overgedragen aan de gemeente Leiden, waar de andere gemeenten de diensten af kunnen nemen. Op deze manier moet de samenwerking worden verbeterd. Dat is het voorstel van de directie van Servicepunt71 en de vier gemeentebesturen. Alleen is het nog maar de vraag of de gemeenteraden dit ook zien zitten.

Sinds 2012 brengen de gemeenten Leiden, Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude ambtelijke taken onder in het gezamenlijke Servicepunt71. Door samen te werken zou de dienstverlening van hogere kwaliteit zijn en minder geld kosten. In de eerste drie jaar werd dan ook drie miljoen euro bespaard. Daarnaast leverde de samenwerking veel gespecialiseerde kennis op. Zo werken er bij het servicepunt fiscalisten waar alle vier de gemeenten gebruik van kunnen maken.

Forse stap
Acht jaar na de start van het servicepunt blijkt de samenwerking steeds minder voordelen op te leveren. Zo gaat de kwaliteit van de dienstverlening achteruit en lopen de kosten op. Daarnaast raken de uitvoerende taken van Servicepunt71 steeds meer verstrengeld met de ‘primaire taken’ van de gemeente (bijvoorbeeld jeugdzorg of duurzaamheid). Dat gaat ten koste van de eerder geroemde efficiëntie.

Om die problemen op te lossen willen de besturen van de vier gemeenten het servicepunt opheffen en de taken onder brengen bij de gemeente Leiden. Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude kunnen dan bij Leiden kiezen welke diensten zij wel of niet inkopen. Het moet de samenwerking eenvoudiger maken en dus verbeteren. Voor die overgang is wel een ‘forse stap’ nodig. Zo schrijft de Leiderdorpse burgemeester Laila Driessen in een brief aan de gemeenteraad.

Tekenen bij het kruisje
De vraag is of die ‘forse stap’ ook door de vier gemeenteraden gezet gaat worden. Hoewel het pas voor de komende weken op de agenda staat, klonk er vanuit Oegstgeest al gemopper. “Is dit wel in het belang van de inwoners van Oegstgeest?”, zei VVD-fractievoorzitter Sven Spaargaren. Een aantal raadsleden werkt daar nu aan een motie om andere opties voor de toekomst van Servicepunt71 te onderzoeken. Bijvoorbeeld of het zich nog puur kan richten op de uitvoeringstaken en dat de strategie en ontwikkeling teruggaan naar de gemeenten. “We hebben nu eigenlijk niks te kiezen”, zegt een teleurgestelde Elfred Bus namens D66.

F-woord
Dat er gemor is over het samenwerkingsorgaan komt niet uit de lucht vallen. De samenwerking in de Leidse regio is al langer een gevoelig onderwerp. Zo mislukte een poging uit 2015 voor een regionale toekomstvisie onder leiding van Elco Brinkman. Recenter nog zei de Leidse burgemeester Henri Lenferink sceptisch te zijn over intensievere samenwerking. Dat was weer op de agenda gekomen naar aanleiding van een oproep uit de gemeenteraad van Leiderdorp. Het maakt de onderlinge verhoudingen er niet beter op.

Als het gaat over samenwerking vrezen met name de kleinere gemeenten een fusie. Die vrees is bij sommige van hen zo erg dat ze het liever niet in de mond nemen en aanduiden met het ‘F-woord’. Die discussie speelt ook in de achterhoofden van de raadsleden van Oegstgeest toen zij de toekomst van Servicepunt71 bespraken. “Als het hierover gaat, dan gaat het over zelfstandigheid van Oegstgeest. We zijn bang voor het begin van het einde van die zelfstandigheid”, zegt Eelke van den Ouweelen, fractievoorzitter bij Lokaal Oegstgeest.

Trammelant
Het mogelijke opheffen van Servicepunt71 zal in alle vier de gemeenten nog veel teweeg gaan brengen. Het is niet alleen een grote organisatorische verandering, maar vooral eentje op het gebied van samenwerking. En op dat terrein staan de verhoudingen al lange tijd op scherp. De korte discussie in de gemeenteraad van Oegstgeest kan dan ook worden gezien als een voorbode voor veel trammelant in de komende weken.

Leiden Leiderdorp Oegstgeest Politiek Zoeterwoude Toekomst Servicepunt71